Het foutste tv-journaal van Europa


Rechts-populistisch, agressief van toon, en met een voorliefde voor blote tieten: dat is het tv-journaal ‘Pow news', dagelijks op Nederland 3. ‘Dat niemand er hier nog van opkijkt, illustreert hoe hard Nederland veranderd is.'


‘Wij willen ook wel eens een greep doen in de vijfhonderd miljoen die jaarlijks over de slagboom van het Mediapark in Hilversum wordt gekieperd.' Zo kondigde de provocerende maar razend populaire weblog Geen Stijl vorig jaar aan te gaan strijden voor erkenning als radio- en tv-omroep. Het leek een grap. Op de grofgebekte website is inhakken op het saaie omroepbestel immers dagelijkse kost: waarom willen meedoen aan wat je verfoeit?

Een tiental maanden en vijftigduizend handtekeningen later kun je op Nederland 3 vrijwel dagelijks kijken naar Pow news, het nieuwsprogramma van de op 1september opgestarte omroep Powned. Dat staat voor Publieke Omroep Weldenkend Nederland En Dergelijke, en de naam is sarcastisch: de omroep is vierkant tégen ‘weldenkend Nederland'. Of ze het nu hebben over ‘Den Haag' (het politieke bestel) of ‘Hilversum' (de media): voor de achterban van Geen Stijl en Powned is Nederland verziekt door de politieke correctheid van de ‘linkse kerk'. Dominique Weesie, voormalig journalist van De Telegraaf en initiatiefnemer van Geen Stijl en Powned, beschouwt zijn omroep als een paard van Troje dat de verrotting van het hele bestel van binnenuit kan versnellen.


Hufterige reporter

Het vlaggenschip van Powneds uitzendingen op radio en tv is Pow news, op voetballoze weekdagen kort voor elven op Nederland 3. Een uniek soort journaal is het, met als vaste ingrediënten: het opjagen en plagen van politici, bij voorkeur maar niet uitsluitend van linksige signatuur; het aanklagen van een te laks overheidsoptreden tegen allochtonen en criminelen (wat in het Pow news-discours een pleonasme is), en als uitsmijter nog een itempje dat als excuus kan dienen om blote tieten te tonen.

Wie onbevangen zappend op Pow news terechtkomt, zullen enkele dingen meteen opvallen.

1. De selectie van de nieuwsitems. Quasi dagelijks opent het ‘journaal' met van veel suggestief hoofdschuddend commentaar voorziene reportages over pakweg Marokkaanse jongeren die bioscoopcomplexen onveilig maken. Op feiten gebaseerd, maar de nieuwsselectie is op zijn zachtst gezegd eenzijdig. Ook pogingen om bekende Nederlanders van linksige signatuur te kakken te zetten zijn zeer populair.

2. De hufterige overvaltechnieken van Rutger Castricum. Het is deze ‘vliegende reporter' die met zijn jennerige ondervraagstijl in 2008 — toen nog voor Geen Stijl — minister Ella Vogelaar zo belachelijk maakte dat ze moest aftreden. Castricum klampt politici aan op straat of op het Binnenhof en stelt vragen zoals ‘is het nou niet vervelend om op uw leeftijd nog zo'n pak billenkoek te krijgen als daarnet in dat debat?' Hij geeft daarbij nooit af. De meeste politici proberen het spel mee te spelen, omdat niets dodelijker is dan met je mond vol tanden te staan. Sommigen — zoals Mark Rutte — voelen ongeveer de toon aan, anderen verkrampen zodra ze Castricum zien.

3. De buitengewoon onhandige presentatie van het journaal. Dominique Weesie doet dat namelijk zelf, hoeveel kritiek hij ook krijgt. ‘Niet uit ijdelheid, gewoon om te besparen.'

4. De gratuite platte seks: net als je denkt dat je naar een politiek programma zit te kijken, is er altijd wel een reden om blote tieten te laten zien. Een aflevering is zonder niet af.

5. De onverbloemde kritiek van twitteraars onder in beeld. Deze omroep is geboren uit een website, die leefde bij gratie van zijn onverbloemde reaguurders — zure reageerders dus. Zo is dat ook op tv. Stel je het VRT-journaal voor met onder in beeld voortdurend teksten als ‘hoe ziet die er nou uit, die Annelies Van Herck, gisteren te veel gezopen of zo?'


Scherpe kantjes

Het vreemdste aan het hele Pow news is dat de grote kranten er nauwelijks nog over reppen. ‘Omdat we het hele debat al hebben gevoerd rond Geen Stijl', zegt een mediaredacteur van een grote kwaliteitskrant die liever niet geciteerd wordt. Maar is er dan geen groot verschil tussen een website — per definitie moeilijk controleerbaar — en een omroepvereniging die met belastinggeld dagelijks een kwartier mag vullen op een openbare zender?

‘Inderdaad,' zegt televisiewetenschapper Maarten Reesink van de universiteit van Amsterdam, ‘maar dat weten ze bij Powned ook. Ze zijn duidelijk bang voor allerlei klachten en procedures. Pow news probeert het oneerbiedige toontje van Geen Stijl te handhaven, maar je merkt dat ze de scherpe kantjes er af vijlen. Noodgedwongen, omdat je op tv met minder wegkomt dan op een website.'

Reesink betwijfelt of het wel zo'n goed idee was van Weesie om zijn succesformule te kopiëren op tv. ‘Voor de harde fans van Geen Stijl — een mengeling van pubers en “maatschappelijk teleurgestelden”, zeg maar Wilders-aanhangers — is Pow news maar een waterig afkooksel van het origineel. Dat merk je ook aan de kijkcijfers. Rond de 300.000 kijkers, dat is niet slecht op dat late uur, maar ook niet denderend. Wat als straks het nieuwe eraf is?' Een tweede reden waarom Powned een wat onlogisch verhaal is, is dat Weesie en co nu precies doen wat ze op hun website aanvochten: het opmorsen van belastinggeld.

Wat ook niet helpt, is dat Weesie tot dusver absoluut zijn belofte niet waar kon maken ‘minimaal één keer per week de grote headlines te halen'. Wat op Pow news als scoop gepresenteerd wordt, heeft vaak de nieuwswaarde van een vuile mop.

Maar de kijker lijkt daar vrede mee te nemen. ‘Je hoort grosso modo twee reacties', zegt Maarten Reesink. ‘Dat de spelregels nu eenmaal zijn wat ze zijn: wie vijftigduizend handtekeningen voorlegt, kan zendtijd krijgen. En dat niemand er last van heeft.'

Schouderophalende reacties: dat moet wel de nachtmerrie zijn voor een bende Pietje Bells als Weesie en zijn kompanen. Hun provocatieve stijl lijkt trouwens sterk op wat linkse rebelse tv-makers in de jaren zeventig probeerden te doen met rechtse politici. Alleen is het establishment nu links geworden, en de oppositie rechts-populistisch.

De vraag is wat Powned moet beginnen nu Nederland de meest rechtse regering uit zijn geschiedenis krijgt. Wordt het niet heel lastig aan te schoppen tegen de gevestigde macht, als die gevestigde macht zelf mede gedirigeerd wordt door Wilders?


Veranderd Nederland

Bij Powned zeggen ze zich van geen probleem bewust te zijn. Ze vinden zichzelf niet rechts of links, alleen ‘ongenuanceerd en brutaal'. Daarmee lijkt de kous af. Pow news wordt gewoon aanvaard, toch alvast voor 140 afleveringen. ‘Dat niemand nog opkijkt van hun politieke boodschap en hufterige toon, illustreert alleen maar hoe drastisch dit land veranderd is', besluit Reesink.

De mediawetenschapper ziet toch één positief kantje aan het verhaal. ‘Ze zullen bij Powned verbaasd zijn dit te horen uit de mond van zo'n grachtengordelintellectueel als ik, maar hun aanpak van politici zou verfrissend kunnen zijn. Het politieke programma Den Haag vandaag, met al 25 jaar dezelfde presentator, is zo voorspelbaar dat er dringend iets anders mag komen. Alleen jammer dat hun aanpak zo puberaal is. Tegen Femke Halsema, de frontvrouw van Groen Links, zeggen “kom op Femke, tieten vooruit”: wat levert dat nou op behalve wat gegniffel bij een stel tieners? Maar combineer die overvaltechniek met slimme vragen, en je haalt de politici eindelijk eens wat uit hun evenwicht.'

Goed idee, Dominique Weesie? Jammer, hij wenste niet te reageren. We hebben even overwogen om hem gewoon te overvallen, maar tegen Rutger Castricum kunnen we toch niet op.


DS, 02-10-2010 (Steven De Foer)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Vier vaste ingrediënten


Een typische uitzending van Pow news bestaat niet. Daarvoor is het allemaal toch net iets te amateuristisch in elkaar gebokst. Toch komen er vier basiselementen terug.


1. Een reportage van sterreporter Rutger Castricum, die van het oneerbiedig aanpakken van politici en andere machtsfiguren zijn handelsmerk gemaakt heeft. Helaas voor hem hebben de meeste toppolitici inmiddels wel mediatraining gekregen om met hem om te gaan. Het zijn lokale gezagsdragers die zich nog steeds belachelijk maken in confrontatie met hem, door zich te verschuilen achter een rode map of met allerlei lelijks te gaan dreigen. Zo'n oorlogje valt tegen Pow news niet te winnen.


2. Een paar korte nieuwsitems, steevast voorzien van ‘kritisch commentaar', zoals: ‘klootzakjes opsporen via de media werkt wel degelijk, al beweert de politie in de linkse Volkskrant het tegenovergestelde' bij het nieuws dat een gauwdief is aangehouden op basis van een Youtube-filmpje.

3. Een sneer naar Matthijs van Nieuwkerk. De presentator van De wereld draait door is namelijk én populair, én van de linkse Vara en bovendien woont hij in een duur huis in de Amsterdamse grachtengordel. Gedroomd doelwit.


4. Uitsmijter: iets lekkers. Geen Stijl heeft altijd een libertijnse basisfilosofie gehanteerd als excuus voor veel gratuit bloot en dat is bij Pow news niet anders. Als iemand op het idee komt om pakweg een verkiezing van de lekkerste billen van Nederland te organiseren, dan is Pow news gegarandeerd van de partij. Grappig zijn de pogingen om een nieuwskantje te geven aan de vulgariteiten. Zo was er laatst een itempje over hoe 3D-camera's uit de ruimtevaarttechnologie nu ook gebruikt worden in de Nederlandse porno-industrie. Waarop ene Kim Holland het 3D-effect met zichzelf mocht illustreren, en vettig mocht giechelen ‘dat 18 cm in 3D pas echt 18 cm is'.


DS, 02-10-2010

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Ergens is het goed dat er iemand een beetje brutaal politici en hun beslissingen aan de kaak stelt. Maar de manier waarop het hier gebeurt in het Pownews getuigt niet echt van goede journalistiek.
Een beetje politici zitten jennen óm ze te jennen is onnuttig, als ze nu eens goede research deden, diepgravende vragen stellen... op hún manier dan. Niet elk programma met politici moet een villa politica zijn, maar een beetje respect kan geen kwaad, toch?
Dirk Sterckx zegt in dit fragment:
'Oneerbied in de journalistiek moet kunnen'
Wat ik denk dat hij bedoelt is dat je als journalist niet moet denken dat politici supermensen zijn, die niets verkeerd kunnen doen en waar je op je woorden moet passen en beleefd zijn uit eerbied. Dat vind ik ook, je moet hun beslissingen en acties wel kritisch in vraag stellen, maar de manier waarop de Nederlanders van Powned dit doen, gaat me net een stapje te ver.

Tijdens hun uitzendingen is er een live twitterbalk, waar de tweets van kijkers op verschijnen. Een selectie:
http://www.youtube.com/watch?v=x5XtTGKho7M

• "wat een bizar slecht programma, dat Pownews, verdraaien woorden, slechte journalistiek en onderbuikgevoelens. Nog mensen lid van Powned?"

• "en uitgekotst moet ie blijven, pownews"

• "Die Sytse van de Velde bij Pownews moeten ze opsluiten en de sleutel weggooien"

• "oh, wat een verademing, dat Powned, eindelijk een excuus om géén televisie te hoeven kijken #gratisvrijetijd"

• "ik kijk ook naar Pownews... Maar alleen omdat ik onwijs moet lachen om de enorme slechte vorm van journalistiek."

• "Die kijkcijfers van Pownews komen er gewoon doordat men in die twitterbalk wil"

• "Voor t eerst dat ik met aandacht naar Pownews kijk, en vind het verschrikkelijke tv, wat een journalistiek."

• "Wat een gezeik op pownews op @tijsvandenbrink. Hij heeft volkomen gelijk, Pownews gaat gewoon te ver met sommige dingen."

• "Powned...... mag ik even overgeven...."

"het nieuws dat dwars, intelligent, ongecensureerd' is en de netwerkgeneratie echt boeit" ?
Ik denk het precies niet...

Nu moet ik eerlijk toegeven... als ik 's avonds aan het zappen ben, wachtend op Reyers Laat of het Journaal Laat dan laat ik Pownews ook wel eens opstaan.

En eerlijk gezegd heb ik nooit het idee gehad dat het om een bewust rechts programma. Voor mij was het meer zoiets als 'lachen met de actualiteit', beetje zoals De Wereld draait door, maar dan amateuristischer. (Ai, die vergelijking zullen ze niet graag horen.)

Wat ik mij herinner is trouwens dat ze die mensen van de PVV ook niet spaarden toen uitkwam dat er een aantal 'niet zo braaf' waren geweest vroeger.

Het is geen hoogvlieger, maar goed, dat zijn al die reality-bv-programma's bij ons ook niet echt hé.

__________________