,,Vlaanderen vecht hier verloren zaak'' - Vlamingen in een faciliteitengemeente


SINT-GENESIUS-RODE - Tussen Brussel en Waals-Brabant in ligt een stukje Vlaanderen, de faciliteitengemeente Sint-Genesius-Rode. De gemeenteraad is er een grap, het Vlaamse jeugdhuis krijgt er geen enkele steun van de gemeente en bijna elk jaar strooit men spijkers als De Gordel doorgaat. Optimistisch over hun toekomst zijn de Vlamingen er niet.


BERLIJN had zijn muur, Rode heeft zijn spoorweg. ,,Boven de spoorweg, richting Waterloo en Ukkel, begint het puur Franstalige deel onze gemeente. Je ziet dat aan de dure villa's, de tennispleinen en de zwembaden. Onder de spoorweg ligt het dorp, dat meer Nederlandstalig is'', zegt Dieter Sevenois, de voorzitter van het jeugdhuis Animoro in Rode.

,,Zeven jaar geleden hebben Vlaamse jongeren in ons dorp dit jeugdhuis opgericht, omdat ze een eigen plek wilden voor de jonge Nederlandstaligen. De gemeente weigerde ons te steunen, en heeft tot op heden niet één euro subsidies uitgetrokken. Het Franstalige bestuur denkt er niet aan om een jeugdraad of een deftige gemeentelijke jeugdwerking te starten, zoals in de meeste andere Vlaamse gemeenten'', zegt Sevenois.

Het jeugdhuis is geen paleis en ligt ongezellig naast een gewestweg. Het ziet er allemaal erg schamel uit. ,,We moeten het van vrijwilligerswerk hebben. Dit pand krijgen we in bruikleen van onze buur, een meubelgigant die eigenaar is. In Beersel, een gemeente die naast Rode ligt, hebben ze een prachtig jeugdhuis'', zegt Sevenois.

,,Het gemeentebestuur van Rode weigert systematisch elke vorm van Vlaamse subsidies aan te vragen, hetzij voor buurtfeesten, hetzij voor cultuur- of jeugdwerking. We hebben dan maar zelf een soort jeugdraad opgericht, om toch Vlaams geld te kunnen krijgen'', zegt Johan Van Lier, één van de stichters van het jeugdhuis.

,,Franstalige jongeren zouden hier gerust een pintje mogen komen drinken hoor, maar ze moeten wel in het Nederlands bestellen. In de praktijk hebben we gewoon geen enkel contact met de Franstaligen. Zij gaan sowieso naar Brussel'', zegt Sevenois.

,,Wat ons nog het meeste stoort, is de mentaliteit van de Franstaligen'', zegt Geertrui Windels. Zij is gemeenteraadslid en de vrouw van de voormalige vice-premier Herman Van Rompuy (CD&V).

,,Waarom weigeren de Franstaligen zo halsstarrig om een paar woordjes Nederlands te spreken als ze in Vlaanderen zijn? Dat is toch essentiële beleefdheid? Ik woon in Vlaanderen, maar het lijkt alsof ik in het buitenland leef.''

,,De gemeenteraad moet in het Nederlands verlopen, maar in de praktijk duurt die hooguit tien minuten. De Franstalige schepenen lezen hun tussenkomsten af van een blaadje papier, en als iemand een vraag stelt, lezen ze gewoon opnieuw hun papiertje voor. Er is geen enkele vorm van discussie'', zegt Windels.

,,Het Vlaams verenigingsleven kan niet terecht in het cultureel centrum van Rode, ook al blijven ze systematisch aanvragen indienen om er activiteiten te mogen organiseren. Men is al jaren bezig 'het reglement te vernieuwen', waardoor Vlamingen er niet terechtkunnen. Gelukkig hebben ze via de subsidies van vzw De Rand toch een eigen plaats voor activiteiten.''

Door de Pacificatiewet van 1988 worden in Rode, net als in de andere faciliteitengemeenten, de schepenen rechtstreeks verkozen. Anne Sobrie is schepen van Sport in de gemeente. Ze is medeorganisator van De Gordel , de jaarlijkse sportmanifestatie die het Vlaams karakter van de Brusselse rand moet bevestigen.

,,We maken hier zo weinig mogelijk publiciteit voor de Gordel, om de gemoederen niet te verhitten. In het verleden werden in Rode immers vaak sabotageacties tegen de Gordelaars ondernomen. Men strooit spijkers op de weg of draait de wegwijzers in een andere richting. Maar door de polemiek rond B-H-V zal sabotage ook dit jaar onvermijdelijk zijn'', vreest Sobrie.

,,De Gordel en het gebouw van vzw De Rand zijn de reddingsboeien die de Vlamingen gebruiken in de golf van Franstaligen. We moeten elke strohalm grijpen'', zegt de schepen.

,,De Vlamingen trekken hoe langer hoe meer weg uit Rode. De welgestelden trekken weg naar Waals-Brabant, waar de bouwgrond gemakkelijk tot 25.000 euro goedkoper is. De armere Vlamingen worden weggedreven door de waanzinnig hoge huurprijzen die de Franstaligen bereid zijn te betalen. Die nieuwe Franstaligen komen uit Brussel en zijn mindere woonkwaliteit gewoon, maar de Vlamingen niet'', zegt Windels.

,,De uitstroom van Vlamingen zal niet stoppen, we kunnen de klok ook niet terugdraaien. Vlaanderen vecht hier een verloren zaak. De faciliteitengemeenten zijn slaapregio's geworden, met een bevolking die volledig op Brussel is gericht. De Franstaligen interesseren zich ook nauwelijks voor het lokaal beleid.''

,,Bij lokale verkiezingen worden op de Vlaamse lijsten veel meer naamstemmen uitgebracht, de Franstaligen stemmen gewoon voor de Franstalige lijst'', zegt het gemeenteraadslid.

,,Maar het moet gezegd, ook Brussel is de laatste decennia fel veranderd. De hoofdstad is nu overdag een Nederlandstalige stad, de Vlamingen zijn er in de meerderheid en praten hun eigen taal.''


11/05/2005 Wouter Verschelden

©Copyright De Standaard

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB