Woede uitschreeuwen


Net toen de bevolking zich begon af te vragen of we nu nog altijd medelijden moeten hebben met minister van Justitie Stefaan De Clerck (CD&V) of toch stilaan boos mogen beginnen te worden, verloor hij gisteren zelf zijn geduld. De nochtans schuchter geformuleerde opmerking van Eén-anker Annelies Van Herck, tijdens het middagnieuws, dat 'het erop lijkt dat hij niet zo'n beste beurt maakt', vond hij 'belachelijk'.


De stelling van de veelgeplaagde minister is dat hij de beveiliging van gevangenissen en gerechtsgebouwen structureel aanpakt, maar dat er telkens een of andere overheidsdienst is die hem tegenwerkt of tijd doet verliezen. De derde ontsnapping in minder dan twee weken, gisteren in het Brusselse Justitiepaleis, kwam er omdat dat beschermde gebouw in zijn huidige vorm gewoon niet te beveiligen is. Voor diepgaande ingrepen die zware misdadigers beter te bewaken maken, is de inbreng van Monumenten en Landschappen vereist. Die lui zijn zelfs tegen het aanbrengen van camera's, zo blijkt. Tien dagen geleden, bij de ontsnapping in Brugge, konden we vernemen dat de Regie der Gebouwen dwarslag bij de plaatsing van netten die het landen van helikopters op de wandelplaatsen moeten verhinderen.

De Clerck mag van geluk spreken dat hij als het ware gevaccineerd is tegen gedwongen ontslag. Toen hij in 1998, samen met zijn toenmalige collega van Binnenlandse Zaken, Johan Vande Lanotte (SP.A), opstapte wegens de ontsnapping van Marc Dutroux, stelde hij een sterk gebaar dat hem nu nog altijd van politiek krediet voorziet. Hij is ook nog maar pas terug op Justitie zodat niet alles wat fout loopt, te zijnen laste kan worden gelegd.

Maar ieder verzekeringscontract heeft een vervaldag. En iedere vaccinatie is ooit uitgewerkt. Het is dus niets te vroeg dat De Clerck van zich afbeet. Hij blijft niet immuun voor de roep van de bevolking om een efficiënter gevangenisbeleid. De uitbraak uit het Brusselse Justitiepaleis brengt hem gevaarlijk dicht bij het incident-te-veel.

De Clerck moet zijn terechte ergernis en frustratie dan wel aan het juiste adres richten. De vraag hoelang we hem nog een keer per week het onuitlegbare moeten zien uitleggen, is legitiem. Als het klopt dat hij, met de macht van een minister van Justitie, niet meer, beter en sneller voor oplossingen kan zorgen, dan moet de vraag naar de verantwoordelijkheid op een hoger niveau worden getild. We pikken het niet meer dat zware criminelen zich met zulk sprekend gemak aan hun straf kunnen onttrekken.

Stefaan De Clerck moet de bij hem opborrelende woede niet verstoppen of onderdrukken. Hij moet ze uitschreeuwen. Het failliet van het gevangenenbeleid is een regeringszaak. Het is al te gemakkelijk De Clerck alleen te laten bungelen. Misschien moet de minister maar eens zelf met ontslag dreigen.


DS, 05-08-2009 (Bart Sturtewagen)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Het verdriet van Belgie


KLAAS DE GRAAFF vindt dat ons land naar Nederland moet kijken. 'Voor de gevaarlijkste criminelen worden in Nederland de strafzaken in zwaar beveiligde bunkers behandeld.'


In 1993, vijftien jaar geleden dus, schreven drie Belgische criminologen de studie met de veelzeggende naam 'Barstende muren'. Dit land kampte sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw al met overbevolkte gevangenissen. Het water staat al zover aan zijn lippen dat er een beroep is gedaan op Nederland om een deel van onze lege penitentiaire inrichtingen voor Belgische gedetineerden te bestemmen. Door het prijskaartje dat wij eraan hingen, haakten onze zuiderburen af. België heeft kennelijk weinig geld over voor een behoorlijk functionerend rechtstelsel.

Toen Nederland in de jaren zeventig gekweld werd door enkele gewelddadige ontsnappingen, kwam er een adequaat antwoord op: de extra beveiligde inrichting in Vught. Daarna was het gedaan met de uitbraken. Alle bezoekers, zelfs de advocaten, krijgen hun cliënten alleen nog achter een dikke glazen wand te spreken. Het commentaar en de kritiek van pleitbezorgers, hulpverleners en geestelijk verzorgers dat deze detentie inhumaan was, woog niet op tegen het resultaat van nul ontvluchtingen. Voor de gevaarlijkste criminelen worden in Nederland de strafzaken in zwaar beveiligde bunkers behandeld. Het vervoer daarnaar vindt plaats in gepantserde auto's of in het ergste geval met een helikopter.

Maar België heeft nog steeds niets geleerd. Bescherming van de luchtplaatsen met stalen netten kost naar verluidt te veel geld, zodat helikopters -zoals ook in Nederland ooit gebeurde - zware jongens omhoog kunnen trekken. Een ladder, die kennelijk slordig was opgeborgen, maakte het wel erg gemakkelijk om de muur over te komen. En tot overmaat van ramp konden gewapende bendeleden de lekke rechtbank in Brussel binnenkomen om daar hun kompanen op te halen. Een operettevertoning anno 2009.

De voor deze debacles verantwoordelijke minister Stefaan de Clerck weigert op te stappen en geeft zijn land niet het gevoel dat hij serieus met dit vraagstuk omgaat. Met de kans dat ik weer als arrogante Hollander afgeschilderd zal worden, besluit ik met de vraag 'zou zoiets in Nederland mogelijk zijn?'

Klaas de Graaff is oud-regionaal directeur bij het Nederlandse gevangeniswezen.


DS, 06-08-2009

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB