Turbolezen: een boek in een uur


HERENTALS - De leerlingen van middenschool De Vesten in Herentals leren via 'smart reading' een boek lezen in pakweg een uur. 'Het doet wel een beetje pijn aan je hoofd in het begin.'


Klas 1A sluit de ogen en steekt de handen in de lucht. 'Ga naar een plek waar het leuk was. Wie was er? Wat gebeurde er? Hou het moment vast tussen duim en wijsvinger.'

Elke Coorens spreekt haar klas rustig toe. 'Bekijk een voorwerp in gedachten. Vlieg eronder, voel eraan en hou het vast, in het kommetje van je hand.' 1A zit nu in opperste concentratie en is klaar voor een sessie smart reading.

Smart reading is het 'snellezen' van informatieve teksten, zonder elk woord apart te decoderen of te verklanken in je hoofd. De hele tekst wordt globaal opgenomen, in plaats van elk woord afzonderlijk. Gemiddeld kan een mens ongeveer 250 woorden per minuut lezen. Via een cursus smart reading kan dat opgetrokken worden naar tweeduizend.

De techniek komt overgewaaid uit Nederland en wordt in steeds meer Vlaamse scholen aangeleerd. De Vesten in Herentals gebruikt de methode vakoverschrijdend. 'Het biedt meer kans op doorstroom naar het hoger onderwijs', zegt directeur Jan Van Dyck. 'Leerlingen worden zelfstandiger en leren sneller schematiseren.'

Elke Coorens, een leerkracht Nederlands, volgde een cursus bij Global Edutainment, een trainingscentrum met het patent op de opleiding. 'Het duurde voor mij ook even voor ik besefte dat veel woorden overbodig zijn om een tekst te begrijpen. Maar als je een tekst snel scant, groeperen je hersenen automatisch de woorden.'

1A startte met de methode in november vorig jaar. 'Het doet wel een beetje pijn aan je hoofd in het begin', vertelt Philippe Copmans. 'Na onze eerste dag smart reading kon ik 's avonds mijn huiswerk niet meer maken. De volgende dag had ik een buis op mijn toets.'

'Hun hersenen moeten inderdaad veel intensiever werken', zegt Coorens, 'maar zodra ze daaraan gewend zijn, gaat die pijn over. Belangrijk is dat ze leren vertrouwen op hun hersenen. We registreren enorm veel zonder dat we het beseffen. Bij traditioneel lezen spring je vaak terug, omdat je bang bent iets gemist te hebben. Je wilt begrijpen en verbanden leggen tijdens het leesproces. Maar dat vertraagt je, en je dwaalt ook snel af.'

1A legt de verbanden pas later in het leesproces. Eerst scannen ze in enkele minuten een boek, waarbij ze titels en hoofdstukken opnemen. Daarna beginnen ze te tekenen. Op hun lessenaars verschijnen grote, kleurrijke spinnenwebben, de zogenaamde mind maps. Een woord staat centraal en wordt verbonden via lijnen, tekeningen en symbolen.

Mind maps zijn gebaseerd op het idee dat hersenen niet lineair en tekstueel werken. Om een boek te schematiseren, hoef je niet per se van links naar rechts en van boven naar onderen te werken. Door grafisch te schematiseren, combineer je de logica van je linker- en het visueel vermogen van je rechterhersenhelft. Daardoor zou meer informatie langer blijven hangen.

Na het maken van de mind map maakt 1A een wandeling, zonder te praten. Ze zijn nu klaar om hun boek te 'turbolezen'. Vingers glijden niet alleen van links naar rechts maar ook van rechts naar links over de pagina's. 'In beide richtingen nemen je hersenen informatie op', legt Coorens uit. Om de paar seconden slaan ze een pagina om. Op ongeveer een kwartier is het boek uit. Daarna vervolledigen ze hun mind map.

Elke Coorens gelooft in de methode, maar nog niet al haar leerlingen zijn ervan overtuigd. 'Ik mis nog te veel belangrijke details,' zegt Steffi Peeters.

'Ik hoor de woorden niet in mijn hoofd', zegt Philippe. 'Dat geeft een onzeker gevoel. Maar de relaxatieoefening is wel handig. Ik doe het nu thuis ook tijdens mijn huiswerk. Anders denk ik aan pudding in de ijskast of een sms'je dat ik kreeg.'

'Mensen die veel en snel informatie moeten verwerken, zoals advocaten, zouden dit zeker moeten leren', zegt Arne Van Acker. 'Maar het duurt wel lang vooraleer je er goed in wordt.'

'Gewoon lezen is voorlopig leuker', besluit Philippe. 'Het is veel ontspannender. En het doet geen pijn aan je hoofd.'

www.smartreading.be


Blog DS, 11-05-2009 (Lennie Stinissen)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Ik weet niet of ik hier wel echt een voorstander van ben.
Tegenwoordig moet alles sowieso al snel snel gaan, lezen is het enige dat dan soms nog rust en ontspanning kan brengen, als je ook dat 'snel' moet doen... Dan haal je het leesplezier volgens mij wel weg. Het kan zijn voordeel hebben voor zakelijke teksten, maar dan mis je toch wel het esthetische aan een tekst. Mooie zinsconstructies, toepasselijk gebruikte en mooie woorden, een goede opbouw enz. daar kan ik persoonlijk erg van genieten en dat gaat dan volgens mij voor de lezer verloren.

__________________
"De jeugd van tegenwoordig houdt alleen maar van luxe, heeft slechte manieren en veracht de autoriteit.
Zij heeft geen respect voor oudere mensen. De jeugd verpraat de tijd terwijl er gewerkt moet worden, schrokt bij de maaltijden het voedsel naar binnen, legt de benen over elkaar en tiranniseert de ouders..."
- Socrates, 2400 jaar geleden... -

Zoals Wim Leenaerts hier al zei 'waar zie je dan nog het esthetische en woord- en zinsconstructies'.
Veel leerlingen schrijven niet meer zo vlot en maken dan ook nog eens veel fouten. Lezen kan een heel handig hulpmiddel zijn om het schrijfniveau op te krikken net dankzij de vele variaties in zinsbouw, de rijke woordenschat en het zicht op spelling.

Voorstel: dan schrijven we vanaf nu teksten, boeken en cursussen toch gewoon in sms-taal. Ook sneller gelezen dan die zinnen uit de RZL-cursus...

Behoorlijk belachelijk lijkt me dit. Het waait wel weer over...

__________________

Ik kan er persoonlijk wel inkomen dat iets als dat turbolezen nuttig kan zijn. Maar dan zeker niet om een volledig boek te lezen, waar je inderdaad van hoort te genieten. Maar om een algemeen beeld te krijgen van een tekst kan het wel handig zijn denk ik.

Akkoord, het schrijfgedrag van de jongeren gaat er niet op vooruit, maar ik denk dat dit turbolezen als vereiste heeft dat je al wel je weg weet in de Nederlandse taal, en dat je kan interpoleren tijdens het (snel)lezen van een tekst om zo toch het geheel beter te zien. Klopt dit? Ik kan mij niet inbeelden dat taalkundig zwakke leerlingen goede turbolezers zouden zijn :s

Tot en met zwaneNzangtoestanden mee...

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB