De tering naar de nering


BRUSSEL - In oktober zakten de winkelverkopen in de VS met 2,8%. Ze zullen nog jaren zwak blijven, want er moet absoluut weer gespaard worden.


'De Verenigde Staten staan voor een lange periode van zwakke groei', zegt Erwin Van der Sande, Amerikaspecialist bij KBC. En zelfs na het neerwaartse deel van deze cyclus zal het herstel in elk geval niet spectaculair zijn.'

De Amerikanen hebben jarenlang verzuimd te sparen omdat ze genoten van een enorme stijging van hun vermogen. Door de almaar klimmende huizenprijzen en de goed boerende beurzen voelden de Amerikanen zich niet alleen rijk, ze ontleenden er vaak letterlijk zelfs een extra inkomen uit.

'Vandaag sparen de Amerikanen zowat 1 procent van hun inkomen', zegt Van der Sande. Ter vergelijking: in de eurozone ligt dat cijfer op 10 tot 15 procent. Van der Sande schat dat de spaarquote in de VS de volgende jaren naar 4,5 procent zal evolueren. En dat terwijl het arbeidsinkomen, door de stijgende werkloosheid, vandaag onder druk staat. De conclusie is duidelijk: de consumentenbestedingen zullen nog verder afnemen.

De economist van KBC gaat ervan uit dat de vastgoedprijzen in de VS nog eens met 15 tot 20 procent zullen dalen, na de 20 procent die we al zagen. Voor de financiële markten gaat hij uit van een stabilisering.

Uit onderzoek blijkt dat voor elke dollar waarmee de Amerikaan zijn aandelenvermogen ziet dalen, er gemiddeld 4 dollarcent meer gespaard wordt uit het arbeidsinkomen. Voor elke dollar waarmee zijn huis in waarde mindert, wordt er gemiddeld 9 dollarcent meer gespaard. Met die statistieken en de KBC-prognose voor de vermogensevolutie komt Van der Sande aan de spaarquote van 4,5 procent.

Een lichtpuntje is de snel dalende inflatie. De olieprijzen maken deel uit van de detailhandelsverkopen in de VS. Het in mekaar klappen van de olieprijs heeft daarom een versterkend effect op die cijfers, terwijl die component wel voordelig is voor de Amerikanen.

De brandstoffenprijzen zakten met 12,7 procent in oktober en dat was goed voor de helft van de lagere 'winkel'verkopen. Exclusief de brandstoffen zakten de winkelverkopen met 1,5%. Maar dat is nog steeds een belangrijke daling en een voortzetting van de trend. In augustus zakten de winkelverkopen met 0,7% en in september met 1,3%. Veel meer dan een compensatie voor de achteruitgang van de arbeidsmarkt zijn de lagere brandstoffenprijzen dan ook niet.

De spaarquote in de eurozone is gelukkig veel hoger dan die in de VS, maar dat neemt niet weg dat sommige landen wel Amerikaanse trekjes begonnen te vertonen. Met name Spanje is in dat geval.

Het grote ongeluk voor de relatief gezondere eurozone is echter dat het met de situatie van de belangrijkste handelspartner al even erg gesteld is als de Verenigde Staten. Het Verenigd Koninkrijk is namelijk in hetzelfde bedje ziek: consumenten gaan gebukt onder een loodzware kredietlast, terwijl de jarenlange stijging van de huizenprijzen een omgekeerde beweging heeft ingezet.

Zij hopen er niet op een lagere rente zoals hier, voor veel Britten is het gewoon een kwestie van leven of dood.


DS, 15-11-2008 (Jan Reyns)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB