Ceci n’est pas une crise


Boem! Paukeslag! Vervuld met de plechtige ernst die dergelijke historische gebeurtenissen vereist, beleefden de Vlaamse volksvertegenwoordigers gisteren een hoogdag. Fier staken ze de handen op en stemden ze de splitsing van het kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde. Waardoor dat paradoxaal genoeg nog zeker anderhalf jaar verder ongesplitst zal blijven, want minstens zolang kunnen de Franstaligen via procedures de boel rekken. Waarbij het dossier hoe dan ook nog minstens twee keer op de regeringstafel zal komen. Hoe stoer ze er ook bijzaten, de stemming heeft gisteren niets aan de situatie op het terrein veranderd.


Het was, in de meest letterlijke zin van het woord, politiek toneel van de betere orde. Maar toch schoot de regie hier en daar tekort. Er waren bijvoorbeeld veel te weinig slaande deuren, veel te weinig straffe verklaringen, en niemand sprak zelfs maar van het evidente failliet van de onderhandelingen, geleid door Yves Leterme. Niemand zei dat de enige weg voor Yves Leterme die naar de uitgang is, dat hij nog alleen zijn ontslag kon aanbieden bij de koning. Er zat nog een regiefout in het scenario.

In plaats van nu enkele dagen, al was het voor de vorm, de crisis verder uit te diepen, mekaar de zwarte piet toe te spelen, kortom, alle rituelen uit te voeren die een echte crisis kenmerken, werd zowat onmiddellijk de piste van de noodregering met een beperkte opdracht gelanceerd. Zo snel zelfs, dat het bijna afgesproken leek.

Wel, een boude veronderstelling: stel nu eens dat het inderdaad afgesproken was, en dat wat we gisteren meemaakten inderdaad een zorgvuldig geregisseerd toneelstukje was, bedoeld om de onderhandelingen te deblokkeren? Stel nu eens dat het hier inderdaad om een zorgvuldig getelefoneerde crisis gaat? Ondenkbaar? Niet helemaal.

Het zou bijvoorbeeld de wel erg rare herfstvakantieweek verklaren. De eerste zondag daarvan maakten de Vlaamse oderhandelaars er geen geheim dat ze vandaag zouden stemmen, wanneer een onderhandelde oplossing onmogelijk zou blijken. Na dat spookbeeld van 'de regimecrisis' te hebben opgeroepen, vertrokken ze vervolgens met zijn allen doodkalm op verlof, terwijl de logica toch zou voorschrijven dat ze onmiddellijk hard aan zo'n oplossing zouden werken. Dat gebeurde niet, het dossier B-H-V dook pas terug op in het begin van deze week, toen je zo wist dat er geen tijd meer was om nog tot een oplossing te komen. Er volgden nog wat verplichte nummertjes, maar er was zelfs geen gezamenlijk overleg meer, geen nachtje doortrekken in de hoop op een ultiem compromis. Er was eigenlijk alleen het gelaten afwachten van de stemming, alsof iedereen er op uit was om die toch maar te laten plaatsvinden.

Misschien was dat ook wel zo. Want deze stemming, schijnbaar een crisis, heeft ook een aantal voordelen. Zo kunnen beide partijen zonder enig gezichtsverlies hun achterban tegemoet treden. Het kartel heeft eindelijk de vijf minuten politieke moed gevonden, en zelfs een Gerolf Annemans verplicht toe te geven dat het hier om een 'historische' stemming ging. De Franstaligen kunnen zeggen dat ze geen duimbreed hebben toegegeven, dat ze het hele ding nu meer dan een jaar kunnen uitstellen en dat dit nog maar eens bewijst hoe de Vlamingen steeds verder afdrijven naar het separatisme. Qua PR en politieke marketing is dat dus voor iedereen dik in orde.

Bovendien zit B-H-V nu gevangen in een parlementaire procedure, en het zal de onderhandelaars weinig moeite koste om uit te leggen dat ze die willen respecteren. Professor Van Orshoven rekende gisteren al voor dat die procedure een kleine twee jaar kan duren. Dan zijn we in volle kiescampagne voor de regionale en Europese verkiezingen.

Gedurende die twee jaar kan men bijgevolg de hete B-H-V-aardappel van de regeringstafel houden, en hoeft men er niet meer over te praten. Daarmee is de belangrijkste struikelsteen voor het vormen van een oranjeblauwe regering weggetoverd, en blijft enkel nog het dossier van de staatshervorming. Waarvan iederen, zelfs de N-VA, beseft dat het een mager beestje zal worden, omdat men geen tweederdenmeerderheid heeft. Een formule waarin een commissie van wijzen tegen diezelfde tijd, 2009 dus, een voorstel voor 'een dikke vis' inzake staatshervorming moet doen, behoort tot de mogelijkheden, die de N-VA mits een lepeltje suiker zelfs zou kunnen slikken.
En voilà, men is vertrokken, zonder het eerste anderhalf jaar last te hebben van communautaire kwesties.

Dan zijn we midden in de kiescampagne van 2009 aanbeland. Wat verhindert de Vlaamse onderhandelaars dan om opnieuw de blokkage van het dossier B-H-V vast te stellen, en te ontdekken dat de commissie van wijzen er ook niet voldoende is uitgeraakt? Dan kan men daarover de regering laten vallen, en vervolgens opnieuw met een communautaire agenda naar de verkiezingen trekken, die dan allemaal zullen samenvallen. Met Vlaamse eisen de campagne intrekken, dat loont immers, hebben ze bij het kartel geleerd, en als het opnieuw lukt, is men vertrokken voor minstens vier jaar, en niet voor het miezerige anderhalf jaartje dat er nu nog overschoot.

Zeg nu nog dat Yves Leterme geen visie op lange termijn heeft. Een cynische visie, machiavellistisch, gedreven door partijbelang en niet door het belang van het land, maar wel een visie op termijn.


Blog DM, 07/11/07 (Yves Desmet)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB