Het worden de duurste midterms ooit


De verkiezingscampagne voor de midterms overtreft alle records. Zowel megadonateurs uit Wall Street en Silicon Valley als gewone kiezers trekken hun beurzen open.


Volgens de berekeningen van de ngo Opensecrets vloeide eind vorige maand al meer dan 4,8 miljard dollar naar campagnes voor de Congres- en deelstaatverkiezingen van 8 november. Aan het einde van de campagne zullen politieke partijen en hun bondgenoten meer dan 9,3 miljard dollar hebben uitgegeven, verwacht de transparantiewaakhond. Het vorige record van 2018 –7,1 miljard dollar, gecorrigeerd voor inflatie – gaat daarmee aan diggelen. ‘We zien veel meer geld, meer kandidaten en meer politieke verdeeldheid dan in 2018’, zei Opensecrets-directrice Sheila Krumholz. ‘De uitgaven voor deze midterms stijgen over de hele lijn en voeden een draaikolk van polarisatie.’

Ook in gouverneursraces en verkiezingen voor staatssecretaris, de belangrijkste verkiezingsfunctionaris in een staat, gaan enorme bedragen om. De grote geldstromen dringen zo steeds dieper door in de haarvaten van het Amerikaanse politieke systeem. Ideologisch gedreven groepen pompen inmiddels zelfs geld in verkiezingen voor schoolbesturen, die een frontlijn zijn geworden in de cultuurstrijd tussen conservatieven en progressieven.


Digitale advertenties

Aan Republikeinse zijde slorpten de fel bevochten voorverkiezingen tussen uitgesproken pro-Trumpers en meer centristische kandidaten veel extra middelen op. Ook de kosten van digitale advertenties, die boven op de traditionele tv-advertenties komen, drijven de rekening verder op.

Maar het geld is niet alleen afkomstig van de partijen en de kandidaten zelf. De campagne-uitgaven door externe groepen overschreden in 2022 al de grens van 1 miljard dollar, aldus Opensecrets. Ook dat is gevoelig meer dan vier jaar geleden. Het hek is van de dam sinds het Citizens United-arrest van het Hooggerechtshof, dat dateert van 2010. De miljardendonaties waarmee bedrijven, vakbonden en andere groepen politieke races sturen, worden door dat arrest beschermd als een vorm van vrije meningsuiting. Via zogenoemde Super PAC’s, vehikels die vrij campagnegeld mogen uitgeven zolang ze dat niet expliciet afstemmen met een kandidaat, stroomt het geld binnen.

De grote hoeveelheden dark money die sinds Citizens United de ronde doen, bekostigen onder meer de attack ads die kandidaten affakkelen, of het werk van agitatoren zoals de zelfverklaarde journalisten die Katie Hobbs, de Democratische kandidaat-gouverneur in Arizona, tot aan het toilet achtervolgden met de vraag waarom ze een televisiedebat uit de weg gaat.

Maar ook Democratische geldvehikels hanteren dubieuze tactieken. Een ervan is om uitgesproken pro-Trump-kandidaten te financieren bij Republikeinse voorverkiezingen in gematigde districten. De gok is dat de trumpisten bij de algemene verkiezingen dan het onderspit zullen delven tegen hun Democratische tegenstanders.


Bekende namen

Bij de belangrijkste politieke donateurs komen dit jaar veel bekende namen terug, zoals het netwerk van de Koch-broers, grootindustriëlen die de Amerikaanse politiek fors naar rechts deden zwenken. Daarnaast zijn er de hefboomfondsmagnaten, zoals de conservatieve Ken Griffin en de progressieve George Soros.

Die laatste voert dit jaar de lijst van ‘megadonateurs’ aan: de Democratische geldschieter schonk 128 miljoen dollar. Zeven van de andere geldschieters in de top 10 gaven hun geld aan de Republikeinen. De Republikeinse kandidaat voor de Senaat in Ohio, auteur J.D. Vance, voerde bijvoorbeeld campagne met het geld van Paypal-oprichter Peter Thiel. Die belichaamt een relatief nieuwe generatie politieke geldschieters: de techmiljardairs. De Democraten kregen dan weer reusachtige cheques van Sam Bankman-Fried, de dertigjarige oprichter van een cryptovalutabeurs waar cryptogeld verhandeld kan worden tegen andere digitale valuta of cash geld.

Maar ook kleine individuele donateurs zijn belangrijker dan ze in lange tijd geweest zijn: meer dan een vijfde van alle middelen in 2022 komt uit hun zakken. Dat was al zo bij de verkiezingen van 2016, toen anti-establishmentkiezers in kleine bedragen veel geld schonken aan Donald Trump. Bij de presidentsverkiezingen van 2020 haalden de Democraten dan weer veel geld op bij hun welgestelde achterban die een diepe aversie koesterde tegen Trump.


Republikeins overwicht

Maar wie heeft nu het financiële overwicht voor deze midterms? Bij de externe geldschieters spendeerden de conservatieven ‘twee keer zoveel als de progressieven’, aldus Opensecrets. De Democratische Partij heeft dit jaar als motto ‘doing more with less’, concludeert politiek journalist Alexander Sammon in een stuk voor het online magazine Slate. In 2020 gaven ze voor de Senaatsverkiezingen 280 miljoen meer uit dan de Republikeinen, schrijft Sammon. ‘Maar dat leidde niet tot succes: van de 22 races waarin de Democraten meer uitgaven dan de Republikeinen, verloren ze er negen. Vele waren niet eens close.’ Dit jaar zijn het vooral de Republikeinen die met geld hebben gegooid, aldus Sammon, maar dan wel vaak in de richting van door Trump gesteunde ‘dure onderpresteerders’.

Niet alleen de omvang van de bedragen is van belang. Waar ze ingezet worden, is dat evenzeer. Data over de verkiezingen die veel geld opslorpen, zo schrijft The Washington Post-columnist Henry Olsen, schetsen een beeld van Republikeinen die nationaal vooroplopen. ‘Ze investeren in verkiezingen in het Huis en de Senaat, waar ze in een neutrale politieke omgeving geen kans zouden mogen maken. En intussen geven de Democraten in het Huis geld uit om zetels te verdedigen die zij niet zouden mogen verliezen, tenzij het terrein sterk in het voordeel van de Republikeinen helt.’


DS, 15-10-2022 (Roeland Termote)

De leugen als machtsvertoon

Pim Raes


De midterms van vandaag worden een beproeving. Ik volgde de aanloop de voorbije week op het rechtse Fox News. Toen Joe Biden vorige woensdag een toespraak gaf over het gevaar dat de Amerikaanse democratie loopt, sloot politiek commentator Jesse Watters erop aan met deze uitroep: ‘Meneer de president, niemand zal de resultaten van deze midterms aanvechten, want het wordt een aardverschuiving!’

Ook Tucker Carlson was zijn voorspelbare zelf: ‘Wij zijn niet de gekken, de Democraten zijn leugenaars!’ Sean Hannity, nog zo’n radicaal-rechtse Fox News-presentator, vulde aan: ‘David DePape (die vorige week de echtgenoot van parlementsvoorzitter Nancy Pelosi de schedel insloeg, red.) is een drugsverslaafde, dakloze nudist die zijn kinderen misbruikte.’ Waarna hij vroeg: ‘Waarom spreekt niemand daarover?’, alsof hij dat niet net zelf had gedaan.

De belager gaf Hannity natuurlijk ongelijk met zijn bekentenis, maar dat doet er niet toe op Fox News. Monkelend verzinnen ze daar liever zelf iets. Liegen over gewelddaden is in Trumpland een declaratie van trouw geworden. Zijn volgelingen lijken het intussen haast voor de sport te doen, alsof ze willen aangeven dat ze er toch mee wegkomen. Het is de leugen als machtsvertoon, als ereteken.

Een dag later kreeg parlementslid Marjorie Taylor Greene toehoorders tijdens een Trump-rally zover dat ze de zwaargewonde Paul Pelosi uitjouwden. Hoe moet je in godsnaam omgaan met zoveel waanzin? Het is een lastig vraagstuk voor Amerikaanse journalisten.

In een tijd van asymmetrische polarisatie, waarin één partij extreem geradicaliseerd is, is het lastig om een objectieve toon te vinden en kun je je niet zomaar op gelijke afstand van beide partijen positioneren. De Republikeinen zijn zozeer naar rechts opgeschoven dat je in het midden al verkeerd staat.

Bovendien, door voortdurend te berichten over de Republikeinse vuilspuiterij krijgt die meer gewicht dan ze verdient en voed je het monster. Schrijver en journalist George Packer pleit er dan ook voor om Trump en zijn kornuiten zo veel mogelijk te negeren. Trump elke dag opnieuw aan de schandpaal nagelen heeft een omgekeerd effect: ‘Het maakt de band tussen Trump en zijn aanhang nog hechter, dankzij hun gezamenlijke haat voor de media die hen verachten.’

Hoewel de impact van inflatie, criminaliteit en immigratie in wezen vrij beperkt is, stellen de Republikeinen het voor alsof Amerika de pedalen kwijt is. Voeg er nog een vleugje transfobie aan toe en het recept is compleet. Biden en co. kijken machteloos naar de angst en razernij die het allemaal veroorzaakt, en zoals Packer het aangeeft, moet je zelfs vrezen dat Bidens toespraak over hoe de MAGA-Republikeinen de democratie in gevaar brengen, een contraproductief effect zal hebben.

De verkiezingsdag startte hier vannacht met een onheilspellende bloedmaan. Ook dat nog!


DS, 08-11-2022 (Pim Raes)

Democraten opgelucht: met meerderheid in de senaat kan Biden rechters blijven benoemen


De Democraten hebben opnieuw 50 van de 100 zetels in de Amerikaanse Senaat in handen. Het is een belangrijke overwinning voor Biden.


Groot is de opluchting bij de Democraten. Bij de congresverkiezingen van afgelopen dinsdag was het volgens de peilingen en modellen een dubbeltje op zijn kant of ze de macht in de Senaat zouden behouden. Maar de verkiezingsuitslag bleek in hun voordeel.

Dankzij de overwinning van hun senator Catherine Cortez Masto in Nevada, hebben ze opnieuw 50 zetels van de 100 zetels in handen. Als de stemmen staken, mag vicepresident Kamala Harris een doorslaggevende stem uitbrengen.

Mogelijk wordt de Democratische meerderheid zelfs nog uitgebreid. In Georgia haalde de Democratische senator Raphael Warnock iets meer stemmen dan zijn Republikeinse uitdager, ex-footballspeler Raphael Walker. Maar omdat geen van beiden meer dan 50 procent van de stemmen haalde, komt er een beslissende ronde op 6 december.

Voor het Huis van Afgevaardigden was het zondag nog onzeker wie de meerderheid zal krijgen. De Republikeinen hadden daar de meeste kans op, maar er moest in tien districten nog blijken wie er gewonnen had.


Het benoemen van rechters

Een meerderheid in de Senaat is voor de Democraten ook goud waard als het in het Huis niet lukt de huidige kleine meerderheid te behouden. Want die helft van het Congres gaat in zijn eentje over het benoemen van rechters, op voordracht van de president. De afgelopen twee jaar heeft president Joe Biden in hoog tempo rechters benoemd, waardoor de conservatieve invloed van de in de afgelopen vier jaar door oud-president Donald Trump voorgedragen rechters weer wordt verminderd. De komende twee jaar kan Biden daar onbelemmerd mee doorgaan.

Bij verlies van de meerderheid in de Senaat zouden de Democraten alles op alles hebben gezet om de komende twee maanden nog veel rechters te benoemen, omdat het Congres in nieuwe samenstelling pas in januari bijeenkomt. Nu dat niet hoeft, is er tijd voor andere politieke inspanningen, met misschien nog maar even een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden. De Democratische senator Elizabeth Warren riep haar partijgenoten in een artikel in The Washington Post op om in elk geval in de komende twee maanden het schuldenplafond van de VS te verhogen, zodat de Republikeinen volgend jaar die economisch onmisbare formaliteit niet in gijzeling kunnen nemen.

Zo groot als de opluchting bij de Democraten was, zo diep was de teleurstelling bij de Republikeinen, die voor de verkiezingen op een ‘rode vloedgolf’ hadden gehoopt, waarin veel staten en districten naar hen over zouden lopen. Voorzichtig wordt daarbij ook gewezen naar de bij de achterban nog steeds geliefde Trump. Hij steunde tijdens de voorverkiezingen tal van kandidaten die daardoor de strijd om de kandidatuur wonnen – en vervolgens de verkiezingen verloren doordat ze zelfs voor veel Republikeinse kiezers te extreem waren.

“De oude partij is dood”, twitterde een van de trouwste Trump-aanhangers, Josh Hawley, zonder hem overigens te noemen. “Tijd om de oude partij te begraven en iets nieuws te bouwen.”


Trouw, 13-11-2022 (Bas den Hond)

In een land zonder adel of aristocratie, maar ook zonder partijen of massaorganisaties, lijkt alleen omkoping nog te helpen


Driekwart miljard dollar. Tussen de regen aan cijfers die de voorbije weken in het debat over de Amerikaanse verkiezingen circuleerden, van de voorspelde opkomstaantallen tot de gasprijs die het lot van de president bepaalt, schoot er een wat sneller in het oog. Zoveel was er ondertussen immers uitgegeven aan de senatorverkiezingen in de zuidelijke staat Georgia, waarin Republikeinen een Democratische senator uit het zadel proberen te werpen. Het betrof maar liefst vijf keer het bedrag van een Britse verkiezing, die tegenwoordig ook al stevige sommen consumeert. Het bedrag is bedoeld voor een staat met minder inwoners dan België – Georgia heeft er 10,8 miljoen. En dat voor de Tweede Kamer in een politiek systeem.

Georgia vormt allerminst een buitenissigheid. De zogenaamde ‘midterms’ – de verkiezingen die halverwege een presidentiële ambtstermijn plaatsvinden, en de inzittenden van Congres, Senaat en lokale rechtszalen bepalen – laten een put van miljarden achter. De uitgaves gaan van televisiespots tot plakkaten op snelwegen, van Facebook-reclames tot krantenfolders. Aangezien de Verenigde Staten geen echte ledenpartijen meer kennen, moet instemming met andere, ietwat veile middelen gekocht worden.

De Amerikaanse zakenwereld blijft de grote verkwister op de stemmenbeurs. Sinds de zogenaamde ‘Citizens United’-beslissing van het Hooggerechtshof in 2010 gingen de private geldstromen naar verkiezingskandidaten aan het klotsen. Die herdefinieerde elke gelddonatie als vallend onder de vrije meningsuiting – en daarmee grondwettelijk afdwingbaar. Elke rechtspersoon, bedrijf of niet, kon nu grenzeloos dollars uitgeven aan zijn of haar kandidaten. In Europese landen beslaan verkiezingen doorgaans een afgebakende periode van maanden. De Verenigde Staten bevinden zich daarentegen in een permanente oorlogsmodus, met campagnes die direct na verkiezingsdagen van start gaan en zich over hele seizoenen uitstrekken.

Voor Amerikanen is dergelijke potlatch een oud zeer. In plaats van een permanente ambtenarij werkte het Amerikaanse politieke systeem met een ‘spoils’ of buitensysteem. Daarin konden de winnaars na elke verkiezing de staat met hun eigen hofhouding bevolken. Dat maakte de opbouw van een permanente bestuurderskaste moeilijker. Corruptie werd al snel endemisch, vooral in verkiezingstijd.

De Duitse radicaal Friedrich Engels keek eind negentiende eeuw naar een land met “geen dynastie, geen adel, geen permanent leger – behalve de paar mannen die de indianen bewaken – en geen bureaucratie met vaste posten of recht op pensioenen”. Dat formaat lokte misbruik uit. Engels zag Amerikaanse partijen als “twee grote bendes van politieke speculanten, die afwisselend bezit nemen van de staatsmacht en deze uitbuiten met de meest corrupte middelen en voor de meest corrupte doeleinden”. Ondertussen stond de “natie machteloos (...) tegenover deze twee grote kartels van politici”. De woorden zijn bijna een eeuw en een half oud. Ze zouden vandaag bitter weinig aanpassing behoeven.

Engels’ diagnose gold ook niet voor eeuwig. In de jaren dertig leken de Verenigde Staten eindelijk de bureaucratie te krijgen die Europa al in de achttiende eeuw uitbouwde. President Franklin D. Roosevelt riep een resem aan nieuwe departementen en ministeries in het leven, vooral nu de VS als politieagent van de kapitalistische wereld moest optreden. Die administratieve staat is de laatste veertig jaar steeds sterker afgebouwd – of gretig uitbesteed aan contractanten. Tegelijkertijd viel een steeds groter deel van de economie in private handen.

Het laatste bastion van de publieke sector bleek vooral bij het leger te liggen, dat nu samen met de gevangenissector werkgelegenheid moest bieden voor Amerika’s gedeïndustrialiseerde periferie. Dat vergroot de aanhankelijkheid van de zakenwereld op verkiezingen ook sterker: in een land zonder adel of aristocratie, maar ook zonder partijen of massaorganisaties, lijkt alleen omkoping nog te helpen. En dat mag, zoals Georgia aangeeft, zeker wat kosten.


DM, 09-11-2022 (Anton Jäger)