Na de grote schietpartij in Parkland lijkt er eindelijk beweging te zitten in het wapendebat in de Verenigde Staten. Aangemoedigd door activistische studenten uit Parkland gaan Amerikanen zaterdag in honderden steden de straat op voor strengere wapenwetten. Maar kunnen zij in de lokale en nationale politiek ook veranderingen teweeg brengen?

Al sinds 2014 plaatst de satirische nieuwssite The Onion na elke grote schietpartij hetzelfde bericht, met de kop: "'Geen manier om dit te voorkomen', zegt het enige land waar dit regelmatig gebeurt." Alleen de plaatsnaam en het aantal slachtoffers worden aangepast.

Die gitzwarte humor is een steeds terugkerende herinnering dat er op het gebied van wapens weinig verandert in de VS, ondanks de tienduizenden doden die elk jaar vallen door vuurwapengeweld. De politieke wil om daar iets aan te doen ontbreekt al jaren, gedreven door de machtige wapenlobby en een brede interpretatie van de Amerikaanse grondwet.

Maar na de schietpartij op een school in Parkland, waarbij zeventien mensen om het leven kwamen en nog eens zeventien gewonden vielen, lijkt er iets te zijn veranderd. Op Marjory Stoneman Douglas High School, de middelbare school waar Nicholas Cruz binnendrong met een semi-automatisch geweer, kwamen scholieren direct in actie.

In een reeks media-optredens riepen ze op tot politieke actie, en door het hele land volgden andere scholieren hun voorbeeld. Dat leidde vorige week tot een nationale wegloopactie, waarin duizenden scholieren hun klaslokalen zeventien minuten lang verlieten om de slachtoffers van Parkland te eren en op te roepen tot strengere wetten.

Sit-in
De 17-jarige Anna Sophie Tinneny uit Pennsylvania deed met 224 schoolgenoten mee aan de actie. De korte staking was niet goedgekeurd door de school, en bleef ook niet zonder gevolgen: afgelopen zaterdag moesten de scholieren strafuren uitzitten op school. Dat deden ze met de namen van Parkland-slachtoffers op hun kleding. Een video van de 'sit-in' werd een hit op sociale media en diende direct als zoveelste voorbeeld van de efficiënte communicatie van de actievoerende scholieren.

"Ik had verwacht dat er misschien twaalf mensen zouden komen", zegt Tinneny tegen NU.nl. "Toen we naar buiten liepen en er 225 mensen stonden, was het heel bijzonder. Dat had niemand verwacht."

Tinneny noemt haar generatie "post-Columbine": ze groeide op na de schietpartij op Columbine High in 1999, de eerste massale schietpartij op een Amerikaanse school. Sindsdien krijgen veel Amerikaanse scholieren te maken met speciale trainingen voor situaties waarin een "active shooter" op het schoolterrein rondloopt, en worden ze dus regelmatig geconfronteerd met de mogelijkheid dat zo'n calamiteit in hun eigen gemeenschap voorkomt. Daarom komen ze nu in actie.

"De scholieren uit Parkland zijn jongvolwassenen, ze zijn welbespraakt en ze weten wat ze willen. Het zwijgen kan ze niet worden opgelegd", zegt Tinneny. Na eerdere schietpartijen veranderde er niks, maar deze keer zal dat wel zo zijn, denkt zij. "Het is deze keer anders omdat de slachtoffers dapper genoeg zijn om zich uit te spreken. Dat is heel inspirerend."

Niet tijdelijk
Samen met haar klasgenoot Sean Jenkins strijdt ze voor een verbod op het soort aanvalsgeweer dat in Parkland werd gebruikt. Verder willen ze betere achtergrondcontroles om te voorkomen dat mensen met een strafblad of met psychologische problemen aan wapens kunnen komen. "Ik ben achttien jaar oud, en het idee dat iemand als ik aan een AR-15 [een populair aanvalsgeweer, -red.] kan komen is heel eng", zegt Jenkins.

Volgens de scholieren is de hernieuwde aandacht voor wapenwetten geen tijdelijk fenomeen. Ze beloven politici onder druk te blijven zetten en desnoods zelf de macht te grijpen. "Het is nu de vraag of ze naar ons gaan luisteren", zegt Tinneny. "Als ze geen veranderingen doorvoeren, is onze generatie absoluut bereid om hun plaats in te nemen en het alsnog te doen."

Dat de scholieren het politieke spel al behoorlijk goed beheersen, blijkt uit het feit dat ze nadrukkelijk niet oproepen tot een totaal vuurwapenverbod. Dat zou in veel staten extreem onpopulair en bovendien grondwettelijk onhaalbaar zijn.

"Ik denk niet dat veel mensen een probleem hebben met mensen die een klein pistool in huis hebben ter zelfverdediging", zegt Tinneny. "We hebben wel problemen met wapens die in luttele minuten zeventien studenten en leraren kunnen doden."

Florida
Het studentenactivisme heeft in Florida al zijn vruchten afgeworpen. Wetgevers in de staat waar de Parkland-schietpartij plaatsvond hebben de lokale wapenwetten daar aangescherpt, ondanks tegenstand door de machtige wapenlobbygroep NRA. Florida stond juist bekend om zijn extreem soepele vuurwapenwetten.

Om een aanvalsgeweer aan te schaffen moeten kopers nu minstens 21 jaar oud zijn. Ook komt er een korte wachttijd bij de aanschaf van een wapen en worden 'bump stocks' - accessoires die een semi-automatisch geweer kunnen laten vuren als een volautomatisch wapen - verboden.

Dat juist Florida deze wet heeft aangenomen, toont aan dat het 'Parkland-moment' écht anders is dan voorheen. Dat zegt Alex Yablon, journalist bij de specialistische nieuwssite The Trace, die alleen verslag doet van vuurwapengeweld en -bezit in Amerika.

Tijdens een bijeenkomst over vuurwapenverslaggeving zei Yablon dat er steeds meer politieke wil lijkt te zijn om massaschietpartijen aan te pakken, maar dat het grotere probleem van 'alledaags' vuurwapengeweld blijft liggen. Ruim 98 procent van de Amerikaanse vuurwapenslachtoffers komt om bij kleinschalige schietincidenten of door zelfmoord.

In de media en politiek is er echter vooral aandacht voor de grootste incidenten. "Er is een echte neiging om alleen de laatste [schietpartij] op te lossen", aldus Yablon.

Voorlopig lijken strengere achtergrondcontroles en een hogere minimumleeftijd voor de aankoop van aanvalsgeweren de beste mogelijkheden om de nationale wapenwetten aan te scherpen. President Trump uitte eerder zijn steun voor deze maatregelen, maar de NRA blijft veel druk uitoefenen op de Republikeinse partij.

De Amerikaanse scholieren zullen zaterdag flink moeten protesteren om de invloed van de wapenlobby in het Congres te kunnen evenaren.

Bron: NU.nl 23/03/2018
https://www.nu.nl/weekend/5190848/w...n-parkland.html

Eigen mening:
Eindelijk komt er een beetje schot in de zaak. Er is een manier om de schietpartijen deels te voorkomen en dat is net strengere wapenwetten doorvoeren. Het is geen makkelijke opdracht voor de studenten om hiervoor op te komen, omdat de machtige wapenlobby NRA veel invloed heeft op het Congres. Mooi dat ze deze uitdaging toch durven aangaan!

De Amerikaanse grondwet is voor vele Amerikanen heilig. De studenten hebben dit door en willen daarom ook geen totaal vuurwapenverbod opleggen. Ze roepen op tot politieke actie en daar kan ik alleen maar achter staan.

Verder vind ik het goed dat leerlingen trainingen krijgen op school om met een "active shooter" om te gaan. De kans dat de leerlingen dit ooit moeten gebruiken, zou wel zo klein mogelijk moeten zijn. Het probleem moet bij de wortels worden aangepakt. Door de lokale wapenwetten aan te scherpen, geeft Florida al het juiste signaal naar de rest van het land.