Duitsland neemt zakenmodel Facebook in het vizier


De Duitse competitiewaakhond onderzoekt of de manier waarop Facebook data verzamelt, wel door de beugel kan.


Facebook botst in Duitsland al op de strengste regels over haatboodschappen: tot 50 miljoen euro boete als een aanstootgevend bericht niet binnen de dag verwijderd wordt.

En nu haalt Duitsland opnieuw zwaar geschut boven. De topman van de Duitse concurrentiewaakhond, Andreas Mundt, zei in een gesprek met de Financial Times dat zijn agentschap zich nu richt op het businessmodel van Facebook zelf. De Duitsers overwegen de manier waarop Facebook data voor advertenties verzamelt, te verbieden. Het sociale netwerk laat adverteerders zich specifiek tot bepaalde gebruikers richten, gebaseerd op hun surfgedrag. Facebook verzamelt immers niet alleen data op het eigen platform, maar ook gegevens van wat gebruikers doen nadat ze Facebook verlaten hebben.


Dominante marktpositie

Mundt vindt het niet kunnen dat Facebook ‘gebruikers ook volgt op websites waar er alleen een like- of een deelknop voor Facebook is, en zelfs als gebruikers daar niet op klikken’.

De concurrentiewaakhond, het Bundeskartellamt, is al even bezig met een onderzoek naar Facebook. De voorlopige conclusie is dat het sociale netwerk zijn dominante marktpositie misbruikt. Struikelblok is dat je het platform alleen kan gebruiken als je ook toestaat dat Facebook ongelimiteerd data verzamelt op websites van derde partijen en die aan je account koppelt.

Maar een definitieve beslissing van Mundt kan nog maanden op zich laten wachten. Voorlopig blijft het dus bij een dreigement.


Extremisme

De zaak is maar een van de vele kopzorgen van Mark Zuckerbergs bedrijf. De grote techbedrijven verliezen in snel tempo aan populariteit. Recent moesten toplui van Facebook en Twitter opnieuw aan Amerikaanse Congresleden gaan uitleggen hoe ze omgaan met extremistische boodschappen en de beïnvloeding van de Amerikaanse verkiezingen vanuit Rusland. Google kreeg vorig jaar nog een boete van 2 miljard euro van Europa voorgeschoteld.

Ook op het World Economic Forum in Davos is de macht van de Big Tech een van de belangrijkste gespreksonderwerpen. De Britse premier Theresa May riep in haar speech investeerders op om sociale media onder druk te zetten als ze extremistische of andere illegale berichten niet snel genoeg verwijderen. ‘Geen enkel platform wil bekendstaan als de eerste keuze voor terroristen of pedofielen’, zei ze.

Facebook zelf gaf al toe dat het meer moet doen om het misbruik van het platform te verbeteren. Het wil meer mensen inzetten op veiligheid en nieuwe en duidelijkere privacy-instellingen inbouwen. De nummer twee van het bedrijf, Sheryl Sandberg, zei dat deze week nog in Brussel. Ook zij is deze week in Davos.

Maar Facebook heeft wel vragen bij de timing van het Duitse onderzoek. In mei treden de nieuwe Europese regels voor de bescherming van data in werking. Onder de GDPR zullen bedrijven gebruikers meer informatie moeten geven over welke data ze verzamelen en wat ze ermee doen. En die regels zijn voor Facebook al meer dan streng genoeg.


DS, 26-01-2018 (gdc)