Trumpianen en brexiteers moeten dringend lessenTinternationale handel volgen

Het is hoog tijd voor een reality check voor Britse en Amerikaanse beleidsmakers en voor de vele deskundigen zonder feitenkennis die zich regelmatig uitlaten over de wereldhandel.

Door Jim O’Neill, voormalig voorzitter van Goldman Sachs Asset Management. Hij nam vorig jaar ontslag als Britse staatssecretaris van Financiën in de regering-May.

Export- en importcijfers van Duitsland in 2016 tonen dat zijn grootste handelspartner China is. Frankrijk en de Verenigde Staten zijn verdrongen naar de tweede en derde plek. Dat zou geen verrassing mogen zijn. Ik heb al vaak opgeworpen dat Duitse bedrijven (en beleidsmakers) tegen 2020 een monetaire unie met China zouden kunnen verkiezen boven één met Frankrijk, mocht de Duits-Chinese handel blijven groeien.

En die handel is blijven groeien, vooral door de Chinese export naar Duitsland. Maar ook de Duitse export naar China is toegenomen. Ondanks een recente vertraging kan Duitsland binnenkort meer naar China uitvoeren dan naar zijn cruciale buur en partner Frankrijk, en het exporteert nu al meer naar China dan naar Italië. Voor Duitse exporteurs zijn Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk (VK) de enige Europese markten die groter zijn dan de Chinese.

Doorgewinterde waarnemers van de internationale handel gaan af op twee grondregels. De handel tussen twee landen neemt vaak af wanneer de geografische afstand groeit. En een land zal doorgaans meer handel drijven met grote landen met een grote binnenlandse vraag dan met kleinere landen met een kleine vraag. Het beleid vergeet die regels.

De Duitse handelscijfers bevestigen beide regels, en dan vooral de tweede. Een groot maar verafgelegen land verschilt niet alleen in omvang, maar ook in type met een kleiner land. Dat wordt al te vaak vergeten in discussies over handelsakkoorden, vooral in de huidige beladen politieke sfeer in het VK en de Verenigde Staten.

Marathondebat

In mijn eigen bijdrage aan het marathondebat over de brexit in het Hogerhuis afgelopen maand betoogde ik dat zelfs wanneer de brexit niet de grootste economische uitdaging van het VK is, het andere problemen wel zal vergroten: een aanhoudend lage productiegroei, slecht onderwijs en praktische scholing, en geografische ongelijkheden.

Bovendien waarschuwde ik dat het VK een veel gerichtere en ambitieuzere handelsaanpak moet kiezen, zoals China of India, wil het na de brexit wel varen. Helaas bepaalt de interne politiek de handelsstrategie van het VK voor na de brexit. Men vindt het ‘patriottisch’ om te focussen op nieuwe handelsovereenkomsten met Australië, Canada, Nieuw-Zeeland, en andere landen in het Gemenebest. De harde economische realiteit wordt opzijgeschoven. Nieuw-Zeeland is dan wel groots in zijn pracht, het heeft geen grootse economie en ligt zeer ver weg. De Griekse economie met haar enorme problemen is nog steeds groter dan de Nieuw-Zeelandse.

Gouden relatie

Veel beleidsmakers in het VK - en alle leden van de ‘Leave’-campagne - negeren de kosten van een vertrek uit de Europese eenheidsmarkt. Terwijl juist die factor serieuze aandacht vraagt, gezien de omvang en de nabijheid van die markt. Het is van groot belang dat het VK nauwe handelsbetrekkingen met veel EU-lidstaten blijft onderhouden na de brexit. Daartoe moet het de uitvoer van diensten opvoeren, een sector waarin het nog steeds een netto-voorsprong heeft.

Tegelijkertijd moet het VK dringend zijn relatie met China - de ‘gouden relatie’, volgens de voormalige Britse premier David Cameron - naar een nieuw niveau proberen te tillen. Als er één land is waarmee het VK zeker een nieuwe handelsovereenkomst zou moeten sluiten, is het wel China. Tijdens mijn korte periode in de Britse regering hielp ik toenmalig minister van Financiën George Osborne om Cameron ervan te overtuigen om van China binnen tien jaar onze op twee na grootste afzetmarkt te maken. Is dit voor de regering-May nog wel een prioriteit?

Het VK moet zich ook veel meer richten op India, Indonesië, en Nigeria. Die landen zullen de komende decennia een aanzienlijke invloed hebben in de mondiale handel.

Trump

In de VS kunnen president Donald Trump en zijn adviseurs best eens beginnen met het bestuderen van de handelspatronen van Duitsland, vooral met China. Zeker, China heeft een groot bilateraal handelsoverschot in de VS. Maar China is ook een groeiende exportmarkt voor Amerikaanse bedrijven. En als de trends van de afgelopen tien à vijftien jaar doorzetten, kan China spoedig de plaats innemen van Canada en Mexico als de belangrijkste exportmarkt van Amerika.

Naarmate het Chinese gezinsinkomen blijft stijgen, zal de vraag naar de meest concurrerende Amerikaanse goederen en diensten alleen maar toenemen. In plaats van nonsens uit te kramen dat China zijn munt manipuleert, zou president Trump beter de krachten van de markt aanmoedigen om de bilaterale handel in evenwicht te brengen.

Hetzelfde kan worden gezegd over het totale Amerikaanse buitenlandse tekort. Tenzij de VS hun spaarquote kunnen opdrijven in verhouding tot hun interne investeringsbehoefte, blijft de instroom van buitenlands kapitaal nodig. En wordt dus de onevenwichtige handelsbalans en lopende rekening in stand gehouden.

Ten slotte riskeert Trump hetzelfde als de brexiteers, door aan te sturen op een heronderhandeling van Nafta (de vrijhandelszone tussen Canada, de VS en Mexico). Want ondanks de opkomst van China zijn Canada en Mexico nog steeds directe buren en cruciale handelspartners. Door potentieel de import met die landen te verstoren valt te verwachten dat Trumps beleid de importprijzen zal opdrijven en ook de exportgroei van de VS op het spel zal zetten.

Datum: 09/03/2017
Bron: De Tijd (http://www.tijd.be/opinie/algemeen/...-volgen/9870732)
Eigen mening:

Internationale handel is voor landen zeer belangrijk. Ieder land koopt wel een goed aan van een ander land, omdat ze het zelf niet kunnen produceren door het klimaat of de oplopende kosten. De UK en de VS houden naar mijn mening te weinig rekening met de gevolgen van hun beslissingen. Zoals in het artikel vermeld wordt, is voor de UK de handel met EU belangrijk. Ik vind dat overheid van de UK zit moet inzetten om de banden met de EU aan te houden.
Donald Trump komt tegenwoordig steeds in het nieuws door zijn opvallende uitspraken. De Amerikaanse president zou in mijn ogen zich meer moeten inzetten op de internationale handel, in plaats van te kiezen voor protectionisme. Protectionisme is niet de beste keuze voor de VS, omdat het land afhankelijk is van het buitenland. Amerikaanse bedrijven zouden weggaan, omdat het bijvoorbeeld in het buitenland 'goedkoper' is of omdat het fiscaal voordeliger is. Donald Trump zou naar mijn mening zich beter moeten informeren en zijn keuzes beter doordenken. Hij heeft toch raadgevers voor iets?