Bij controles op zwartwerk in de horeca loopt nog altijd bijna de helft tegen de lamp. Ondanks de witte kassa en het succes van de flexi-jobs.


Zowel de witte kassa als de flexi-jobs werden twee jaar geleden ingevoerd om het zwartwerk in de horeca uit te roeien. Maar ondertussen lopen nog steeds evenveel zwartwerkers tegen de lamp. Bij controles door de sociale inspectiediensten werd vorig jaar in 43 procent van de gevallen een inbreuk vastgesteld, amper één procent minder dan in 2016. Dat blijkt uit cijfers van de Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (Siod). Ook in 2015, voor de invoering van de witte kassa en flexi-jobs, werd bij een vergelijkbaar aantal controles iets minder dan de helft betrapt. Met ongeveer 3.500 controles per jaar was de horeca de meest gecontroleerde sector, maar ze scoort dan ook steevast slechter dan andere sectoren, zoals de bouw of kleinhandel.

Beide maatregelen tegen zwartwerk zijn ondertussen ingeburgerd. Staatssecretaris voor Bestrijding van de sociale fraude *Philippe De Backer (Open VLD) wees vorige week nog op het succes van de flexi-jobs. Van de in totaal 33.551 flexi-jobbers zijn er 29.418 in de horeca aan de slag, bijna de helft meer dan een jaar geleden. Wie al vier vijfde of voltijds werkt, mag met een flexi-job onbeperkt bijklussen in een café of restaurant zonder belast te worden op het extra loon. De werkgever betaalt wel een sociale bijdrage van 25 procent. Ongeveer een op de vijf mensen die in het systeem stapten was al aan de slag in de horeca.

De flexi-jobs werden begin 2016 door De Backers voorganger, Bart Tommelein (Open VLD), ingevoerd om te compenseren dat de witte kassa – officieel het geregistreerde kassasysteem – voortaan verplicht werd in zaken die meer dan 25.000 euro omzet maken met ter plaatse geconsumeerde maaltijden. Ondertussen maken er in België 21.824 horeca*zaken gebruik van, waarvan het leeuwendeel (14.030) in Vlaanderen.

Gerichte controles

Dat er al jaren evenveel zwartwerkers worden betrapt, betekent volgens Horeca Vlaanderen niet dat de sector dat er geen verbetering zou zijn. De sector is witter geworden, zegt woordvoerder Gerrit Buts. ‘Wellicht wordt er gerichter gecontroleerd. Door de witte kassa zijn alle inkomsten officieel, het is logisch dat de inspectiediensten hun pijlen richten op horecazaken die nog geen witte kassa gebruiken.’

Ook volgens het kabinet-De Backer is de horeca wel degelijk witter geworden. De omzet is gestegen en de officiële loonmassa is in twee jaar tijd met 241 miljoen euro aangedikt. Alleen al vorig jaar haalde de RSZ 20 miljoen euro extra binnen door flexi-jobs. ‘Maar door gerichte controles, via datamining en datamatching, wordt de pakkans groter’, zegt woordvoerster Lotte Van der Stockt. ‘Men gaat controleren in zaken waar al een vermoeden van fraude is.’

Tweede kassa

De sociale inspectiediensten kunnen zien welke zaken met een witte kassa werken, maar gaan ook daar nog controleren. De Siod registreert alleen de gezamenlijke controles van de verschillende inspectiediensten. Die sturen ook op eigen houtje inspecteurs op pad. De federale overheidsdienst Financiën controleerde in Vlaanderen vorig jaar 3.879 horecazaken met een witte kassa en stelde daar 435 inbreuken vast. In 74 gevallen werd een tweede niet-geregistreerde kassa ontdekt.

Eigen mening:
Ergens is het spijtig dat de verstrengde maatregelen niet het gewenste effect kennen, maar is dit zo toevallig? Mensen dragen zoveel af van hun zwaarverdiend loon, wie wil er dan niet een extraatje bijverdienen zonder bijna de helft ervan te moeten afgeven? Ik steun alvast het zwartwerken niet, maar kan er goed inkomen dat mensen het overwegen. De lasten van de RSZ liggen op meer dan 30 procent, reken daarbovenop nog eens de extra belastingen die je jaarlijks nog eens moet betalen, nadat er al grote voorheffingen van je loon zijn gegaan. Ik vind dat zeer begrijpelijk dat mensen dan voor dat kleine extraatje willen gaan, mét de ingecalculeerde risico's.

Bron: De Standaard, 17/05/2018, 5.00h
http://www.standaard.be/cnt/dmf20180516_03515904