Welk effect hebben microplastics op onze gezondheid?

In Indonesië zijn wetenschappers gestart met een grootschalig onderzoek naar de effecten van microplastics op onze gezondheid. Het zou gaan om de grootste studie tot nu toe, schrijft de BBC. "Er is momenteel geen reden om pessimistisch te zijn, maar we moeten het wel onderzoeken", zegt een van de wetenschappers.

Microplastics zijn microscopisch kleine plastic deeltjes, kleiner dan 5 millimeter. Ze vormen een steeds grotere bedreiging omdat ze niet biologisch afbreekbaar zijn. Het merendeel belandt rechtstreeks in de oceanen en aan de kusten door de afbraak van groter zwerfvuil. Ook via riolen komen er microplastics in zee, onder meer door het wassen van synthetische kleding en restanten van cosmetica.

Die minuscule partikels zijn ook al teruggevonden in het lichaam van vissen en vogels, en kunnen dus ook in ons lichaam belanden. Wetenschappers maken zich steeds meer zorgen over de gevolgen op lange termijn. Tot nu toe zijn er nog geen concrete aanwijzingen dat het schadelijk is, en in welke mate, maar het kan niet worden uitgesloten.

In Indonesië loopt momenteel een grootschalig onderzoek naar die mogelijke gezondheidseffecten bij mensen. Plastic vervuiling vormt er een gigantisch probleem. Een paar jaar geleden bleek Indonesië in een Amerikaans onderzoek na China de grootste bijdrage te leveren aan de plastic vervuiling in de oceanen. Rivieren en kanalen worden er letterlijk geblokkeerd door bergen plastic zwerfvuil, in die mate zelfs dat het leger ingezet wordt om te helpen.

Hoe maken mensen voedsel uit de zee klaar?

Voedingstechnologe Inneke Hantoro van de Soegijapranata Catholic University leidt het onderzoek, dat uitgevoerd wordt in Semarang, een industriestad met 1,7 miljoen inwoners in het noorden van het eiland Java. De stad ligt aan de kust, dus eten de mensen er traditioneel veel vis en ander lekkers uit de zee.

In een eerste fase werden 450 stalen van 6 verschillende types "zeevoedsel" uit waterlopen in de stad en verder weg geanalyseerd. Elke geteste soort bleek wel microplastics te bevatten. In 85 procent van de onderzochte tilapia (vis) zat microplastics, het laagste percentage zat bij kokkels, en dat was nog 52 procent.

In een volgende fase bestuderen Hantoro en haar collega's nu het eetpatroon van 2.000 vrijwilligers over een periode van 2 tot 4 weken. Ze willen vooral kijken hoe inwoners hun voedsel bereiden en of ze iets doen wat de inname van microplastics misschien reduceert. Bandeng (melkvis) bijvoorbeeld wordt in zijn geheel opgegeten, met ingewanden en al, wat zou kunnen leiden tot een opstapeling van microplastics.

"We moeten het probleem onderzoeken"

Ad Ragas, bioloog en milieuwetenschapper aan de Radboud Universiteit in Nederland, werkt mee aan het onderzoek. Bij BBC tempert hij de onmiddellijke gezondheidsrisico's van microplastics, het probleem moet wél worden onderzocht.

"Weet dat het niet is alsof iedereen sterft door microplastics. We weten dat het er is, maar we weten bijvoorbeeld nog niet of de vissen sterven door microplastics, of mensen. Er is geen reden of geen bewijs om pessimistisch te zijn. Maar we zijn niet zeker."

Bron: Heylen, K. (9 mei 2018). Welk effect hebben microplastics op onze gezondheid? voor VRT NWS. Geraadpleegd op 9 mei 2018 via https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/0...-microplastics/

Mening: Ik snap niet dat ze in het begin van het artikel geen reden is om pessimistisch te zijn voor ze de uitslagen van het onderzoek hebben. Ik ben blij dat onderzoekers dit grootschalige onderzoek gaan doen, om te kijken wat het effect is van de microplastics. Toch kan ik al een klein beetje voorspellen dat er niet veel goede effecten zullen zijn voor mens en dier. Ik vind het eigenlijk triest dat Indonesië na China zo'n grote vervuiler is. Ze zitten hier in ons kleine belgenlandje te vitten op ons, dat we moeten sorteren en aan het milieu denken, maar daar kan alles maar gewoon op stortbelten gestapeld worden. Een ver-van-mijn-bedshow is het niet, want de effecten zijn hier ook zichtbaar. Ik ben benieuwd wat de resultaten van het onderzoek zullen zijn. Hopelijk zal er nadien ook nog wel iets kunnen veranderen aan de hoeveelheid microplastics in de zee. Maar is het daar al niet te laat voor?