Schrik niet als u vanaf morgen een auto, bus of truck zonder bestuurder tegenkomt

Vanaf morgen kunt u op de openbare weg een auto, bus of truck zonder bestuurder tegenkomen. Op 1 mei wordt een uitzondering op de wegcode mogelijk waarbij proefprojecten voor autonome voertuigen tijdelijk en onder strikte voorwaarden mogen afwijken van om het even welke regel van het verkeersreglement. Zo wordt het ook mogelijk om autonome voertuigen te testen, zonder bestuurder achter het stuur die indien nodig kan ingrijpen.

Het zelfrijdend voertuig wordt door mobiliteitsexperts aanzien als een van de meest veelbelovende oplossingen voor het gros van de huidige verkeersproblemen: ze zouden zuiniger rijden en dus minder uitstoten, ze kunnen met elkaar in contact staan en zo files vermijden en bovendien zouden ze veiliger rijden en dus minder ongevallen veroorzaken. Autonome voertuigen staan nog niet op punt, maar wereldwijd lopen verschillende proefprojecten.

Ook in ons land wordt er volop getest. Zo is er het Europese project met “platooning” waarbij trucks elektronisch aan elkaar worden gekoppeld (zie foto onder). De voorste vrachtwagen bepaalt de snelheid en de route en de andere vrachtwagens volgen op korte afstand automatisch, zonder dat de chauffeur moet ingrijpen.

Nu is het zo dat bij testen met autonome voertuigen er ook steeds een bestuurder in de auto zelf moet zitten die indien nodig kan ingrijpen. Met de nieuwe regels wordt het ook mogelijk dat die bestuurder vanuit een controlekamer ergens toezicht houdt. Concreet kan zo een voertuig echt zonder bestuurder testrijden op de openbare weg.

De mogelijkheden zijn alvast zeer breed, want het koninklijk besluit dat morgen van kracht wordt bepaalt dat dergelijke proefprojecten mogen afwijken van om het even welke regel in het verkeersreglement. Het is voor alle duidelijkheid niet zo dat autonome voertuigen zomaar alle regels aan hun laars mogen lappen. Het gaat om specifiek met de FOD Mobiliteit afgesproken regels waarvan voor een bepaalde tijdelijke duur mag worden afgeweken.

Dat laatste is op zich niet zo uitzonderlijk. Zo is voor het bovengenoemde "platooning"-project al een uitzondering toegestaan waarbij vrachtwagens die deelnemen aan het project zich niet moeten houden aan de regels voor de minimale volgafstand voor trucks. Die uitzondering wordt overigens geschrapt en vervangen door de nieuwe regelgeving.

Tijdelijke uitzonderingen

De precieze praktische uitwerking van de tests met zelfrijdende voertuigen wordt bepaald door de gewesten. Zij bepalen dus waar, wanneer en bij welk weer de autonome voertuigen zich op de openbare weg mogen wagen.

Alle uitzondering voor autonome voertuigen die volgens de nieuwe regels worden toegestaan zijn tijdelijk. Pas als de proefprojecten goed verlopen, zal werk worden gemaakt van wetgeving die de zelfrijdende voertuigen voor onbepaalde duur moet verankeren in de wegcode.

Bron: Huyghebaert, P. (30 april 2017). Schrik niet als u vanaf morgen een auto, bus of truck zonder bestuurder tegenkomt voor VRT NWS. Geraadpleegd op 30 april 2018 via https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/0...tuurder-tegenk/

Mening: Zelfrijdende voertuigen zijn inderdaad de toekomst. De bedrijven die deze voertuigen ontwikkelen moeten ook de kans krijgen om ze verder te ontwikkelen en te testen alvorens ze op de markt gebracht worden. Ik vind het een goed initiatief dat ze nu in een testfase komen, en platooning vind ik al een goed begin. Toch stel ik mij vragen rond de veiligheid. In principe mogen deze voertuigen geen verkeersovertredingen maken. Wat als bijvoorbeeld een autonome vrachtwagen een ongeval veroorzaakt en in fout is? Wie is er dan verantwoordelijk? De kosten moeten dan maar extra gedragen worden door de ontwikkelende firma. En wat met de gewonden die veroorzaakt worden door zo'n voertuig? Het is heel dubbel, ik vind persoonlijk dat er nog altijd iemand aanwezig moet zijn om in noodsituaties in te grijpen. Een mens is inderdaad niet perfect en zal bij onoplettendheid of bij roekeloos rijgedrag ook ongevallen veroorzaken. Maar in dit geval kan het wel een extra veiligheidsfactor meegeven.
Zelfrijdende voertuigen kunnen het gemak van de chauffeurs wel positief beïnvloeden, maar ik denk nu ook aan de jobs die verloren gaan van bijvoorbeeld vrachtwagenchauffeurs... Autonome voertuigen zullen duur zijn in ontwikkeling maar op lange termijn zal het weeral een kwestie zijn van geldbewin. Er zullen nog vele jaren moeten passeren voor hier een goed evenwicht in komt...