In Denemarken werkt iedereen - van arbeider tot ceo - netjes van negen tot vijf (of minder). Welk effect heeft dat op de productiviteit?

Helen Russell, een Britse die naar Denemarken verhuisde voor de job van haar man - bij Lego, Deenser kan haast niet - schrok zich rot op hun eerste werkdag. Hij was al rond vier uur thuis, net op het moment dat zij, een freelancejournaliste, goed en wel begonnen was. 'Ik maakte me meteen zorgen. Ging het misschien slecht op zijn werk? We kwamen uit Londen, waar lange dagen de maatstaf zijn. Tot acht uur 's avonds aan je bureau zitten wordt er gezien als een erezaak, terwijl de Denen dat uitermate inefficiënt vinden. Hier gaat iedereen rond vier uur naar huis om bij de kinderen te zijn of naar de hobbyclub te gaan, nog zoiets typisch Deens. Ze bekijken 's avonds weleens hun mailbox, maar veel minder obsessief dan de Londenaars. Officieel werken de Denen 37 uur per week, maar recente OESO-cijfers wijzen uit dat dat slechts 33 uur is. En toch is Denemarken bij de productiefste landen van Europa.'

Hun geheim? 'Efficiëntie', denkt Russell. 'Eerst dacht ik dat ze lui waren, maar ze zijn gewoon gefocust. Ze bekijken niet elk half uur hun Facebookprofiel tijdens de werkuren. En eerlijk: hoe hard kun je werken als je om zeven uur 's avonds nog aan je bureau zit? Als je op tijd naar huis kunt om te ontspannen, ben je de volgende dag uitgerust en krijg je veel meer gedaan. Bovendien hebben de Denen een discussiecultuur met een redelijk vlakke hiërarchie: iedereen durft zijn zegje te doen tegen de baas.' Dat past allemaal in een andere mentaliteit, weet Russell, die hieroverThe Year of Living Danishly schreef. 'Veel heeft te maken met vertrouwen: Denemarken heeft een sterke sociale zekerheid, dus mensen zijn niet zo bang om hun baan te verliezen. En doordat er minder angst is, zijn ze ook gelukkiger en daardoor productiever.'

Protestanten

Maar er is meer dan enkel dat vertrouwen, weet professor Ignace Glorieux (VUB), bekend van zijn tijdsbestedingsonderzoek. 'Door de protestantse achtergrond zie je in een land als Denemarken, maar ook in Nederland, een strenge arbeidsethiek met veel discipline, maar ook een strikte scheiding tussen werk en vrije tijd. Hoe zuidelijker je gaat, hoe langer de lunch- en koffiepauzes en daardoor ook de werkuren. In ons land zitten we tussen de twee, al evolueren we naar het noordelijke model. Dat biedt zeker voordelen. Door werk en privé duidelijk te scheiden, krijgen mensen meer rust en wordt de kans op burn-outs kleiner. Vroeger ging dat automatisch: er was nog geen internet, dus thuis was je sowieso afgesloten van je werk. Nu kun je 24 uur op 24 werken en e-mails checken. Al willen steeds meer mensen op de rem gaan staan.'

Maar de Deense stijl heeft ook nadelen, vindt Glorieux. 'Werk wordt iets instrumenteels: elke minuut moet renderen, alles wordt gechronometreerd en geëvalueerd. Nochtans kan een lange lunch of koffiepauze belangrijk zijn voor de werksfeer en de motivatie. Nu organiseren bedrijven elk jaar een teambuildingdag, terwijl wij die vroeger elke dag hadden. Ik zie dat jonge collega's minder uren kloppen dan wij vroeger, maar wel uitgeput zijn omdat hun dagen veel intenser zijn.'

Bron: Knack, http://www.knack.be/nieuws/gezondhe...mal-706721.html

Datum: 23/05/2016

Eigen mening: Tot acht uur werken of langer heeft volgens mij niet zoveel positieve effecten. Sommige denken misschien dat ze meer werk gedaan krijgen als ze langer doorwerken, maar ik denk dat dit eerder anders is. Je hebt al een hele dag moeten werken, dus je begint al wat luier te worden. Je bent niet meer voor de volle honderd procent gefocust omdat je al moe begint te worden. Alles gaat ook trager en je gaat ook meer afgeleid worden. Door deze reden kan het dan weleens goed zijn dat je de dag erna terug opnieuw moet beginnen of toch nog heel veel moet aanpassen. Om vijf uur stoppen (of vroeger) kan dus wel een goed idee zijn, maar dan denk ik dat het wel belangrijk is dat de werknemers zich tijdens het werk niet laten afleiden. Zoals ze in het artikel zeggen, zijn er veel werknemers die tijdens hun werk hun facebookprofiel eens checken en dit zou niet mogen zijn. Tijdens het werk, moet je enkel bezig zijn met je werk en dus moet elke soort afleiding vermeden worden. Hoe minder afleiding, hoe meer werk je kan verrichten, hoe vroeger je naar huis kan en hoe fitter je de volgende dag weer kan beginnen. Wat hierbij ook belangrijk is, is de motivatie van de werknemers. Mensen gaan beter werken als ze gemotiveerder zijn. Geef je werknemers dus de kans om voldoende pauzes te nemen zodat ze ook af en toe kunnen ontspannen tijdens het werk.

Ik ben dus van mening dat dit systeem wel goed kan zijn voor de productiviteit, maar dat het hierbij wel belangrijk is om goede afspraken te maken. Zo weinig mogelijk afleiding, maar toch ook voldoende pauzes zodat jouw werknemers gemotiveerd blijven. Dit zal ook hun gezondheid ten goede komen en we zullen minder vaak te maken krijgen met stress en burn-outs.

Al van jongs af aan worden we in een systeem gestoken dat gebaseerd is op stress en prestatiedruk. Alles moet goed zijn, je mag en kan geen steken laten vallen. Constante competitie, punten, deadlines, testen... En toch blijven we ons afvragen waarom er zo veel burn-outs zijn.

We blijven heen en weer lopen in deze drukke samenleving. Onze alle welgekende CEO zegt echter elke dag op tv: 'pauze werkt'. En dat is niet meer dan waar. Durf pauze nemen, durf rust te nemen, zonder je schuldig te voelen.

Kijk eens naar de lerarenopleiding. 24 mensen vallen uit tijdens een stageperiode. Allemaal gingen ze ten onder aan stress, prestatiedruk, deadlines en zo veel meer. Mensen voelen zich schuldig om een hobby uit te oefenen buiten school. Waar gaat het met deze wereld naartoe?

We worden ongelukkiger. In Denen is men gelukkig. Ik denk dat het duidelijk is welk systeem we beter zouden overnemen. Spijtig genoeg is zoiets niet aan mij.

Ik heb het geluk gehad om in mijn vorige opleiding een buitenlandse stage te mogen meemaken, deze stage was in Denemarken. Ik mocht 3 weken meedraaien in een schildersbedrijf in Sønderborg, de werkdruk die we hier in België hebben is zo veel groter dan die in Denemarken is, daar maken ze tijd vrij voor hun familie en hun hobby. Ik denk dat we nog enorm veel kunnen leren van dit systeem, daar had ik geen stress en deed ik mijn job met liefde en plezier. Hier in België is het stressvol en zoveel en zo snel mogelijk werken. We moeten echt aanpassingen gaan maken, dit houden we nooit vol.

Ik denk dat elk land wel voordelen heeft, maar ook nadelen. In het artikel wordt de mindere werkuren als positief gezien. Volgens mij is dit dubbel. Het is goed dat mensen enkel en alleen met hun job bezig zijn tijdens de uren en dat ze daarom efficiënter werken. Langs de andere kant vraag ik mij dan af hoe het met de flexibiliteit van de Denen zit. De laatste jaren verwacht men van werknemers meer flexibiliteit omdat men de concurrentiepositie veilig wil stellen. Zo zijn er ook atypische jobs zoals nachtwerk maar ik vraag me af of men dan bereid is flexibel op te gaan met atypische jobs en uren omdat de Denen dit systeem gewoon zijn. Zijn ze bereidt om overuren te maken?
Natuurlijk zijn er in België ook voordelen en nadelen op de arbeidsmarkt. Ik denk dat elk land voor zichzelf moet uitmaken welk systeem ze haalbaar vinden en waarvoor het draagvlak voldoende is. Naar mijn mening moet men de Belgische arbeidsmarkt dringend onder handen nemen, en zo ook het sociale zekerheidssysteem.

Ik denk dat het probleem vooral ligt bij de omgeving waarin we ons bevinden. Eens er mensen zijn die te laat komen, dan komt dit vaker voor. Luiheid is iets wat bij ons geen taboe meer is. Maar in andere landen is dat wel zo. Neem nu Japan bijvoorbeeld, daar staat discipline op nummer 1. Met als gevolg zijn er zelden stakingen, de treinen komen op tijd (stel je voor!), alles en iedereen is keurig en rustig. In de meeste Scandinavische landen is dat ook wel zo. Het is een sfeer die je moet creëren, maar dat is niet makkelijk als je altijd het andere gewend bent. Hard werken loont wel, maar dat is een verplichting die ingeburgerd moet worden. Tegenwoordig gaat het allemaal om snelheid, efficiëntie en het vlugge geluk. Vooral in de Westerse landen zoals bij ons.