Onzichtbare Moskeeën
Trouw, 25-06-2004

Rotterdam heeft een reputatie op het gebied van onconventionele gebouwen, die veelal ook veel hoger zijn dan elders. Aan die traditie maakt het gemeentebestuur van Rotterdam rigoureus een eind -althans voor de tien moskeeën die nog op stapel staan. Het college wil de bouw voorkomen van islamitische gebedshuizen met een opvallende, oriëntaals ogende architectuur en een dito minaret.

Het Rotterdamse stadsbestuur wil rekening houden met de weerstand van bewoners tegen de toename van moskeeën. Meest prominente voorbeeld is de Essalam-moskee, een megamoskee met vijftig meter hoge minaretten. De aanwezigheid van moskeeën kan, ook buiten Rotterdam, een vervreemdend effect hebben. De gebouwde omgeving wordt met de komst van honderdduizenden moslims langzaamaan zichtbaar anders. Dat is in hoge mate een gegeven. Met de manier waarop gelovigen hun godsdienst beleven bemoeit de overheid zich traditioneel zo min mogelijk en ook bij de uiterlijke vorm dient vrijheid binnen de geldende normen uitgangspunt te zijn. Grenzen stellen aan de hoogte is in Rotterdam met zijn beeldbepalende, hoge kantoorgebouwen ook nog eens een wezensvreemde ingreep.

Verantwoordelijk wethouder Pastors (Leefbaar Rotterdam) voert voor zijn beleid aan, dat hoge moskeeën integratie belemmeren. Maar moeilijk valt in te zien dat de architectuur de mentaliteit van de gebruikers zozeer beïnvloedt. Een westers uitziend gebouw is net zomin een garantie dat de gelovigen zich aanpassen aan de Nederlandse samenleving.

Met het oog op integratie, is Pastors pleidooi voor multifunctioneel gebruik van de moskee zinvoller. De moskee zou ook ruimte moeten bieden voor kinderopvang en vergaderingen van niet-moslims. Meer dan een suggestie kan dit echter niet zijn; het is aan het moskeebestuur en niet aan de overheid hierover te beslissen.

Het is mooi als moskeebezoekers en omwonenden vrijwillig tot een vergelijk komen over hoogte en aanzien van de nieuw te bouwen moskee. Op die manier kunnen moslims blijk geven van de open houding die het Rotterdamse stadsbestuur van hen verlangt. Moslims mogen van hun stadsbestuur hetzelfde verwachten. Door dit dwingende beleid worden ze daarin teleurgesteld -ook dat is slecht voor hun integratie.

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB