Spookachtig onderzoek: waarom we soms iemand voelen die we niet zien

Het is wat horror echt eng maakt en alpinisten noemen het 'de derde man': het gevoel dat er iemand bij je is die je niet kunt zien of horen. Onderzoekers zijn er nu achter gekomen dat dit fenomeen zou kunnen komen door een discrepantie tussen wat wordt geregistreerd door de hersenen en de ledematen.

Tijdens het onderzoek moesten proefpersonen, geblinddoekt en met een koptelefoon op, met hun wijsvinger een robot besturen. Een 'schaduwrobot' imiteerde deze beweging op de rug van de proefpersoon. De meeste respondenten hadden snel door dat zij verantwoordelijk waren voor deze aanraking.

Toen de beweging van de schaduwrobot echter met een halve seconde werden vertraagd, gaven veel respondenten meteen aan dat ze het gevoel hadden dat er een andere persoon in de kamer was, die hun rug beroerde.

Tweede voorstelling van het lichaam
De hersenen, in de war gebracht door de discrepantie tussen het gevoel in de hand en op de rug, lijken het tweede gevoel (de schaduwrobot op de rug) toe te wijzen aan een ander persoon. In dit geval, iemand die achter de proefpersonen stond.

Giulio Rognini, één van de onderzoekers, zegt dat het onderzoek "iets heel fundamenteels" over onszelf zegt. "Als het brein verstoord is, kan het een tweede voorstelling van het lichaam creëren, die niet meer wordt gezien als 'ik', maar als iemand anders."

Volgens de onderzoekers kan deze nieuwe kennis bijdragen aan het beter behandelen van patiënten met schizofrenie, door deze op deze manier opnieuw het verschil tussen 'zelf' en 'ander' aan te leren.

Bron: Volkskrant.nl


Mening: Persoonlijk ben ik altijd snel bang, en zeker als ik het gevoel heb dat er nog iemand is die ik niet meteen kan waarnemen (bv. in het donker). Maar nu blijkt dat het zien van een derde dat er niet is, niet meer dan een misverstand te zijn tussen je hersenen en je ledematen. Zo kan je eigenlijk je hersenen voor de grap houden, waardoor wij het gevoel gaan creëren dat er nog een derde persoon in de ruimte is.
Het is ook goed dat dit onderzoek een beter inzicht kan geven aan mensen met schizofrenie. Ik had niet meteen zelf de link kunnen leggen, maar uiteindelijk kunnen ze de patiënten hiermee het verschil aanleren tussen 'zich zelf' en een 'andere persoon'.

Toen ik de titel las, dacht ik meteen dat het een boechtartikel was. Toch vind ik dit artikel geen boechtartikel, omdat de wetenschap iets nieuws ontdekt heeft dat mensen met schizofrenie kan behandelen. Het is goed dat mensen met psychische stoornissen een betere behandeling kunnen krijgen, vooral door het actuele 'zelfmoordprobleem'. Het aantal zelfdodingen in België is aanzienlijk hoger dan elders in Europa, dus er moet meer aandacht besteed worden aan psychische stoornissen. De wetenschap heeft hierin al een kleine stap gezet, maar die stap kan nog steeds groter.