Israël, de Messias en mijn grootmoeder

Amos Oz


Het bijna een eeuw oude conflict tussen Israël en de Palestijnen is in essentie een ruzie over eigendomsrechten, een lange oorlog rond een enkele vraag: van wie is dit huis en het land dat erbij hoort?


Fanatici uit beide kampen doen wanhopig hard hun best om een ruzie over eigendomsrechten te veranderen in een botsing tussen godsdiensten, tussen het judaïsme en de islam. Op de ene of andere manier is het hen gelukt.

Volgens mij kun je eigendomsgeschillen oplossen door een compromis te vinden, het land te verdelen en het huis in twee appartementen op te splitsen. Kortom, een tweestatenoplossing. Maar een heilige oorlog, een op godsdienst gebaseerd conflict, is veel moeilijker op te lossen. Want in een heilige oorlog worden ruzies over elke plaats, over elke afzonderlijke steen, katalysatoren van haat en van geweld. Religieuze leiders van alle gezindten – christenen, moslims, joden – zouden dat moeten onthouden en de fanatici eraan herinneren dat een mensenleven heiliger is dan het heiligste land; dat het leven van elk kind – Joods, Arabisch, christelijk – voor God meer waard is dan alle stenen van de wereld.

Toen ik klein was, legde mijn grootmoeder me het verschil tussen een jood en een christen heel eenvoudig uit. ‘Christenen, lieve jongen, geloven dat de Messias al op de wereld is geweest en later zal terugkeren. Wij joden geloven dat de Messias nog niet is gekomen maar dat in de toekomst wel zal doen.’

Mijn wijze grootmoeder ging verder: ‘Je kunt je niet voorstellen hoeveel vervolging en geweld, slachtingen en bloedvergieten dat verschil heeft veroorzaakt. Waarom kunnen we niet gewoon wachten tot de Messias eindelijk komt? Dan kunnen we zelf horen of hij blij is ons voor het eerst te ontmoeten, of blij ons terug te zien.’ De uitleg van mijn grootmoeder was eenvoudig. Als de Messias blij is ons terug te zien, zullen de joden zich bij de christenen moeten verontschuldigen. Als de Messias laat verstaan dat het zijn eerste bezoek is, zullen de christenen zich bij de joden moeten verontschuldigen.

Ik denk dat mijn grootmoeder de oplossing voor het probleem van de heilige plaatsen in Jeruzalem had gevonden. Laat alle mensen op hun eigen manier tot hun God bidden. Laten we ervoor zorgen dat niemand vlaggen plant om het eigendom van de heilige plaatsen op te eisen. Uiteindelijk zal de Messias ons wel vertellen of ze van de christenen, de moslims of de joden zijn.


DS, 14-06-2014 (Amos Oz)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB