Wordt uitgeweken man Kiribati eerste klimaat-vluchteling?

Een inwoner van een eilandengroep in de Stille Zuidzee probeert in Nieuw-Zeeland asiel te krijgen als klimaatvluchteling. 'Er is geen toekomst voor mijn kinderen op Kiribati', zegt hij.

Ioane Teitiota (37) zegt dat zijn thuisland, de eilandstaat Kiribati in de Stille Zuidzee, stilaan onleefbaar wordt door toenemende overstromingen.

Op Kiribati, een verzameling van een dertigtal kleine atollen die in 1979 onafhankelijk werd van Groot-Brittannië, leven nu nog zo’n 100.000 mensen. De meesten wonen inmiddels op het hoogst gelegen eiland Tarawa, waar ook de enige stad, en tegelijk hoofdstad Zuid-Tarawa, te vinden is. Op een 35-kilometer lange smalle strook koraalatol zitten nu meer dan 50.000 mensen op elkaar gepropt. Er is geen plaats meer voor nieuwe huizen, maar er komen in een hoog tempo wel nieuwe inwoners bij.

Zeespiegel
Verhuizen naar een van de kleinere eilandjes is niet echt een optie, want die lopen stilaan onder water. Ook op Tarawa zelf spoelt het zoute zeewater steeds vaker over de zeedijken. En als de zeespiegel tegen het eind van de eeuw nog een meter stijgt, zoals het VN-klimaatpanel eind september in zijn vijfde rapport stelde, dan is het sowieso einde verhaal voor Kiribati.

Geen wonder dus dat Ioane Teitiota op zoek ging naar drogere grond onder de voeten. Samen met zijn vrouw kwam hij zes jaar geleden in Nieuw-Zeeland terecht. Drie kinderen en een verstreken visum later wilden de Nieuw-Zeelandse autoriteiten hem terugsturen naar Kiribati. Daarop vroeg de man erkenning als vluchteling.

Eerste klimaatvluchteling?
Maar Teitiota hoeft in zijn thuisland niet te vrezen dat hij vervolgd zal worden omwille van zijn ras, zijn religie, zijn nationaliteit, zijn politieke opvattingen of omdat hij tot een bepaalde sociale groep hoort. Volgens het Vluchtelingenverdrag komt Teitiota niet in aanmerking voor het vluchtelingenstatuut, en daarop beriepen de autoriteiten van Nieuw-Zeeland zich om zijn aanvraag te verwerpen. Van klimaatverandering als bedreigende factor is in de conventie geen sprake.

Op Kiribati is het ondertussen pompen of verzuipen geblazen. Overal ontziltingsinstallaties installeren om het drinkwater op peil te houden, is onbetaalbaar. Maar de toestand terugdraaien is ook niet meer mogelijk, zegt Kiribati’s president Anote Tong. Zijn plan is nu om de inwoners van Kiribati zo goed mogelijk bij te scholen, zodat ze als geschoolde migranten hun land met opgeheven hoofd kunnen verlaten en hopelijk elders worden opgevangen.

Woensdag tekende Teitiota beroep aan tegen de beslissing van de rechtbank. Als het Hooggerechtshof van Auckland eind maand uitspraak doet in zijn zaak, weten we of Teitiota de allereerste erkende klimaatvluchteling wordt.

Bron: De Standaard
Datum:18/10/2013

Mening: We gaan meer en meer te maken krijgen met soortgelijke klimaatproblemen in de toekomst. Toch sluiten heel veel mensen er hun ogen voor en leven verder zoals ze gewoon zijn. Dat is toch het gemakkelijkst? Maar de volgende generatie is er de dupe van. Er bestaan zoveel campagnes voor een beter klimaat maar de verbeteringen lijken miniem. Gaan we ons wel kunnen aanpassen? Wel, als we zo verder doen, is het geen kwestie van kunnen maar van moeten. Voor de staat zal dit ook een kostelijke zaak zijn om de klimaatvluchtelingen te vergoeden. Als één iemand een vergoeding krijgt, zullen de anderen snel volgen.

Het zijn Europa en Amerika die het meest vervuilen en daardoor de grootste bijdrage hebben geleverd aan de opwarming van de aarde. China is een opkomende vervuiler en zal volgens mij ook haar bijdrage leveren. Het zijn echter inwoners uit andere werelddelen die de grootste gevolgen zullen voelen van de opwarming van de aarde. Ten eerste omdat dit meestal mensen zijn die al in een kwetsbaar ecosysteem leven, denk aan de oprukkende woestijn, ten tweede omdat deze gemeenschappen meestal niet de rijkdom hebben om de problemen aan te pakken, denk aan Kiribati. Ik vrees echter dat wanneer deze mensen proberen te verhuizen naar minder getroffen gebieden, dat zij geweigerd zullen worden en dat de (nu) rijke, vervuilende gebieden hun verantwoordelijkheid niet zullen opnemen en deze mensen niet als vluchteling erkennen. Ik hoop daarom dat deze man met zijn gezin in Nieuw-Zeeland kan blijven en dat klimaatvluchtelingen geholpen zullen worden.