'Opgelet! Het gesprek met uw bankier wordt opgenomen'


Definitief is het nog niet, maar de kans bestaat dat uw telefoontje met uw private banker voor het doorgeven of uitvoeren van orders over enkele jaren verplicht moet worden opgenomen. Het voorstel staat in het ontwerp van MiFID II, een nieuwe verzameling Europese regels om de beleggers beter te beschermen.

"Mogelijk worden niet alle beveks in de toekomst nog als eenvoudige producten beschouwd", zegt FSMA-voorzitter Jean-Paul Servais.
MiFID is de afkorting van ‘Markets in Financial Instruments Directive’, een Europese richtlijn voor de harmonisering van de regelgeving voor transacties in financiële instrumenten. De eerste versie van MiFID dateert van 2007 en de opvolger, MiFID II, is volop in voorbereiding.

Maar de Europese molens malen traag. Nadat de Europese Commissie in 2011 het startschot had gegeven voor MiFID II, keurde het Europees Parlement eind vorige maand zijn versie goed. Dat gebeurde na de verwerking van niet minder dan 1.000 amendementen. Nu is het wachten tot de Europese Raad zijn ei gelegd heeft, waarna gewerkt kan worden aan een definitief Europees besluit. Dat kan er begin 2013 zijn, om dan mogelijk in 2015 van kracht te worden.

Bij de Raad circuleert er wel al een eigen versie. Die wijkt op meerdere punten af van die van het Europees Parlement. Over het algemeen is de Raad strikter en meer begaan met de bescherming van de consument dan het Parlement. In die zin leunt de Raad aan bij de Belgische financieeltoezichthouder FSMA en een aantal van zijn Europese collega’s.

Welke impact kunnen de MiFID II-bepalingen, zoals die er nu uitzien, hebben op de sector van de private banking? Een selectie van enkele effecten, opgesteld door de FSMA die mee aan de basis ligt van de nieuwe regels.

1. Meer productgovernance
Dat wil zeggen dat financiële spelers het juiste product moeten verkopen aan de juiste klant. Ze mogen dus alleen producten verkopen die de klanten begrijpen.

2. Klemtoon op de kwalificaties van het personeel
De vorming en de ervaring van het personeel moeten in overeenstemming zijn met de voorgestelde producten en diensten. ‘Als een bedrijf zeer complexe producten wil verkopen, moet het checken of zijn mensen daarvoor wel voldoende kennis en ervaring hebben’, zegt FSMA-adviseur en MiFID-specialist Guillaume Bérard. De FSMA kan bij controles ter plaatse nagaan of die regel wordt nageleefd.

3. Meer aandacht voor het remuneratiebeleid
Deze regel moet garanderen dat het verloningsbeleid van commerciële mensen in de sector niet op structurele wijze leidt tot belangenconflicten. Zo mogen er geen financiële stimuli bestaan die de commerciële mensen ertoe aanzetten voorrang te geven aan de verkoop van producten van het eigen bedrijf. ‘We controleren daar nu al op, maar MiFID II zal ons een stevigere wettelijke basis geven’, zegt FSMA-voorzitter Jean-Paul Servais.

4. Bepaling van de producten die verkocht worden bij ‘execution only’
MiFID II pleit voor een beperking van het aantal producten dat een financiële partij mag verkopen als ze enkel orders van de klant uitvoert zonder daarbij advies te geven (‘execution only’ in het vakjargon). Volgens Servais is dat een copernicaanse revolutie, vooral voor de beveks, soms beter bekend onder hun Franstalige naam ‘sicavs’. Velen zien daar geen complexe financiële producten in. ‘Maar de kans bestaat dat in MiFID II niet alle beveks meer beschouwd worden als een eenvoudig product. Dat is een belangrijke vooruitgang’, zegt Servais.

5. Regels voor onafhankelijk advies
Als een financieel adviseur zich opstelt als onafhankelijk, treden enkele specifieke regels in werking. Zo moet een dergelijke adviseur in staat zijn verschillende producten te verkopen, niet alleen producten dus uit eigen huis. En ze mogen geen retrocessies - ook wel distributievergoedingen of plaatsingscommissies genoemd - meer ontvangen. ‘Dat lijkt me logisch’,zegt Servais.

6. Geen eensgezindheid over retrocessies bij private banking
Over de retrocessies bij discretionair beheer, waarbij de bankier de portefeuille van de klant in diens opdracht beheert, is er geen eensgezindheid tussen de Europese instanties. De Europese Raad staat op dit punt dicht bij de Commissie en de toezichthouders die pleiten voor een afschaffing ervan, omdat het risico op een belangenconflict - het verkopen van die producten die de hoogste commissies opleveren - te groot is. Het Parlement wil minder ver gaan en stelt een dubbel systeem voor: transparantie indien ze toch betaald worden, maar ook de mogelijkheid voor de nationale toezichthouders ze bij discretionair beheer af te schaffen. Servais pleit voor een homogene Europese aanpak. Maar als het Parlement het haalt ‘zullen we onze verantwoordelijkheid nemen en een aantal voorstellen aan de regering doen’. Over de aard daarvan laat de FSMA-topman weinig twijfel bestaan. ‘Er zit toch wel logica in een afschaffing.’

Retrocessies zijn belangrijk. Alleen al in ons land zijn ze jaarlijks goed voor honderden miljoenen euro’s. Het wegvallen van een deel daarvan kan een impact hebben op de markt, bijvoorbeeld op de positie van kleine spelers of op de prijs van de producten.

7. Registratie van telefoongesprekken
De Raad stelt de invoering voor van de verplichting om telefoongesprekken of elektronische communicatie over transacties voor eigen rekening of met klanten over orders te registreren. Het Parlement steunt dat, maar wil tegelijk de mogelijkheid invoeren om de opname te vervangen door een getekend verslag van de klant. ‘Het is een oude kwestie die door MiFID II mogelijk wordt geregeld’, zegt Bérard. Zullen gesprekken met de klant in het bankkantoor ook worden opgenomen? ‘Neen’, zegt Bérard. ‘Daar zijn voorstanders van, maar het is er niet doorgeraakt omdat het te duur zou uitvallen. Er zijn andere instrumenten om daar op toe te zien.’

08:30 - 30 november 2012 : De Tijd

mening: Ik snap wel dat ze de gesprekken willen opnemen voor de veiligheid maar ik zou het zelf niet zo leuk vinden. Het is in mijn ogen een beetje een inbreuk op de privacy. En wat proberen ze nu eigelijk te bekomen als ze zo'n gesprek hebben opgenomen. Het kan een controlemiddel zijn maar wat als zo'n gesprek in verkeerde handen valt want het is toch steeds vertrouwelijke info dat wordt weergegeven.