BRUSSEL - Er schort wat aan de veiligheid en de zorg in de Vlaamse rusthuizen. Dat blijkt uit een rapport van de Vlaamse Zorginspectie.


Een verpakking pillen die in de kamer van een dementerende rondslingert. Een deur zonder codeslot waardoor bejaarden met wegloopgedrag uit het rusthuis kunnen ontglippen. Het zijn twee voorbeelden van opmerkingen die de Zorginspectie heeft op de veiligheid in Vlaamse rusthuizen. Die opmerkingen blijken geen uitzonderingen te zijn: volgens een rapport van de Zorginspectie kan in dertig procent van de rusthuizen de veiligheid van de bewoners niet gegarandeerd worden.

Tussen 2009 en 2011 bezochten de inspecteurs alle 717 Vlaamse woonzorgcentra. Tijdens die onaangekondigde bezoeken noteerden ze alle inbreuken op de wettelijke normen. De inspectieverslagen vormen de basis van het cijferwerk in het rapport.

Uit die cijfers blijkt dat er ook wat schort aan de medische zorg in de rusthuizen. In één op de vijf woonzorgcentra volgt het personeel niet altijd de aanwijzingen van de behandelende artsen op. ‘Een bejaarde die medicatie moet nemen, krijgt de pillen dan bijvoorbeeld niet op tijd’, zegt Stef Van Eekert, afdelingshoofd van de Zorginspectie.

Handhygiëne

Volgens de Zorginspectie is er nog een tweede pijnpunt met medische risico’s: in een kwart van de rusthuizen staan er niet voldoende alcoholgel en handschoenen ter beschikking om de handen te ontsmetten. Zo dreigt het personeel kiemen door te geven naar de bewoners, doorgaans bejaarden met een verzwakt immuunsysteem.

In twintig procent van de rusthuizen zag de Zorginspectie ook dat het personeel zich niet aan de basisregel van een goede handhygiëne houdt: geen lange mouwen, ringen en horloges dragen. Want die verhinderen dat je de handen goed kan wassen. Van Eekert: ‘Je horloge uitdoen, wanneer je begint te werken, kost niets. Maar je moet het wel doen. De directies moeten erop blijven hameren.’

Hoe de bejaarden over de zorg in hun rusthuis denken, of ze het eten lekker vinden en of ze voldoende bewegen, brengt de Zorginspectie niet in kaart.

Precies dat hekelt Peter Degadt, gedelegeerd bestuurder van de koepelorganisatie Zorgnet Vlaanderen. ‘Wat de Zorginspectie rapporteert, zegt niets over hoe de zorg in de praktijk verloopt. Dat is wel wat je wilt weten, als je je moeder of vader op een wachtlijst van een rusthuis zet.’

Meer informatie

‘Er gebeuren in de woonzorgcentra zoveel dingen waarover de bewoners wél erg tevreden zijn. Maar daarnaar informeert de Zorginspectie niet. De inspecteurs toetsen wel af of het personeel noteert wanneer de bewoners hun pillen hebben gekregen.’

Meer informatie over de zorg in de rusthuizen zal over een jaar beschikbaar zijn, zegt Degadt. ‘Vanaf 2013 moeten de woonzorgcentra kwaliteitsindicatoren van hun zorg meten: bijvoorbeeld hoeveel ligwonden er in het rusthuis voorkomen, en hoeveel bewoners er infecties oplopen. Een deel van de kwaliteitsindicatoren polst ook naar de tevredenheid van de bewoners: vinden ze het personeel vriendelijk en voelen ze zich thuis in het rusthuis?’

De resultaten van die bevragingen en metingen zullen online verschijnen. ‘Er zijn veel woonzorgcentra die de kwaltiteitsindicatoren op hun website willen zetten. Maar we denken ook aan een aparte website waarop we alle gegevens bundelen.’

Tot dan geven alleen de inspectieverslagen van de woonzorgcentra informatie over hun kwaliteit. En die kan iedereen inkijken, want ze zijn openbaar.

Datum artikel: 25/10/'12
Bron: De Standaard
Mening: Ik vind het persoonlijk heel erg dat er in zo veel rusthuizen zo'n slechte hygiëne heerst. Dit zou eigenlijk niet mogen. Vaak zijn het maar kleine dingen, zoals dat van de horloges, maar toch worden deze regels niet gerespecteerd. Ik hoop dat, nadat de resultaten online gezet zijn, er meer aandacht uitgaat naar hygiëne in de rusthuizen.

Hygiëne is enorm belangrijk, zeker in de zorgsector. Dus ook in rusthuizen zou er een goede hygiëne moeten zijn. Maar bv. dat van die horloge uitdoen vind ik dan misschien wat overdreven. Uiteindelijk zijn bejaarde mensen, zowel dementerenden als mensen die naar een rusthuis moeten omdat ze niet meer voor zichzelf kunnen zorgen, niet ziek.

Goed; in de grootkeukens is het natuurlijk zo dat er geen ringen, horloges, nagellak, ... gedragen mag worden en ook een haarnetje etc. zijn vereisten. Maar als de verpleging een horloge draagt denk ik niet dat dat daarom ook schadelijk is voor die bejaarden. Als je zelf thuis nog zorgt voor uw grootmoeder of grootvader ga je toch ook niet plots constant je handen wassen en je horloge uitdoen? Als je gaat koken wel (veronderstel ik dan toch), maar als je met die mensen bingo speelt of die mensen in hun bed legt is dat toch niet zo'n ramp?

Het laten rondslingeren van medicatie in het bijzijn van dementerende bejaarden is natuurlijk wel andere koek. Deze mensen weten vaak niet meer wat ze doen en zo bestaat er dus wel een kans dat ze de medicatie per ongeluk gaan innemen.
Bij het op tijd innemen van medicatie denk ik dan weer wel dat het misschien nodig is om naar een oorzaak te zoeken. Waarom krijgen bepaalde zieke bejaarden niet op tijd hun medicatie? Is er eventueel een onderbemanning?

De deur zonder codeslot vind ik ook wel een belangrijke kwestie. Hoeveel artikels lees je niet over 'weglopende bejaarde' die ze dan uiteindelijk dood (of soms levend) ergens terugvinden.

Natuurlijk zijn er gewoon regels en normen die zo'n zorgcentra moeten opvolgen, en daar heeft iemand als ik niets in de pap te brokken. Maar ik denk toch dat sommige punten wat overdreven zijn.