De grens schuift voortdurend op

Was het geoorloofd dat sommige kranten foto's van de slachtoffertjes van het busongeluk en hun familie publiceerden? Die vraag heeft tot een bits mediadebat geleid.

De beslissing van Het Nieuwsblad en Het Laatste Nieuws om donderdag foto's van de slachtoffers van het busongeluk op hun voorpagina af te drukken, heeft het halve land boos gemaakt. De oproepen tot sereniteit in de berichtgeving werden op sociale media als Twitter en Facebook in weinig serene bewoordingen gedaan.

Liesbeth Van Impe, cohoofdredactrice van Het Nieuwsblad, mocht het donderdagavond komen uitleggen bij Reyers laat op Canvas. 'We hebben meer dan drie uur over die voorpagina gediscussieerd', zei Van Impe. 'We hebben uiteindelijk toch besloten om het te doen, maar de foto's klein en in zwart-wit te geven, als eerbetoon aan de slachtoffers.' De Vlaamse minister van Media, Ingrid Lieten (SP.A), toonde daar vrijdag weinig begrip voor. In De Ochtend op Radio 1 gaf ze te kennen dat de publicatie van foto's van de slachtoffers 'er ver over was'.

'Ik zie het probleem niet', zei Paul Daenen, de hoofdredacteur van Het Laatste Nieuws, in een reactie aan het persagentschap Belga. 'De foto's die wij gebruikt hebben, zijn openbaar. Ze staan op internet en ze hangen aan de scholen waar iedereen de slachtoffers kan groeten.'

'Het is niet omdat die foto's voorhanden zijn dat je zo ook moet afdrukken', reageerde Lieten gisteren aan de telefoon. 'Ik zal trouwens contact opnemen met de Raad van Journalistiek om de kwestie aan te kaarten.'

Die Raad is de zaak al volop aan het onderzoeken, samen met de Vlaamse Vereniging van Journalisten (VVJ). 'Het is een heikele kwestie', zegt Pol Deltour van de VVJ. 'Het is niet zo zwart-wit als veel mensen denken.'

De wet verbiedt de identificatie in de media van minderjarigen in de jeugdbescherming, en van minderjarige slachtoffers van seksueel misbruik. Over slachtoffers van ongevallen zegt de wet niets. De Code van de Raad voor Journalistiek laat ruimte voor interpretatie.

'Dat kan zijn', zegt Lieten, 'maar ik vind het al te gortig. Zou u willen dat uw kind op de voorpagina van de krant staat als het is verongelukt? De grenzen van het fatsoen in de media schuiven voortdurend op. De maatschappij gaat steeds beter en omzichtiger om met slachtoffers, het is de plicht van de media om dat ook te doen. Ik voer de persvrijheid hoog in het vaandel, en ik zal dus zelf geen actie ondernemen - dat komt mij niet toe - maar ik wil wel dat het debat wordt gevoerd.'

Pol Deltour stelt alvast een initiatief in het vooruitzicht. 'We willen nagaan of er met de Vlaamse hoofdredacties een structuur kan worden opgezet voor gezamenlijk spoedoverleg bij berichtgeving over dramatische gebeurtenissen als deze.' Intussen roept hij nogmaals op tot serene berichtgeving, zeker tijdens de rouwplechtigheden die eraan komen.


Bron : de Standaard van zaterdag 17 en zondag 18 maart 2012

mening:
Persoonlijk heb ik er problemen mee dat sommige kranten de foto’s van de gestorven kinderen op hun voorpagina’s zetten. Hebben deze kranten wel toestemming gevraagd aan de ouders? Ik ben er zeker van dat niet alle ouders hiermee akkoord gaan.
Waar ik nog meer moeite mee heb zijn de foto’s van de wenende ouders die uit het funerarium komen. Ik vind dat fotografen veel te opdringerig zijn. Een beetje meer respect zou hier zeker wel op zijn plaats zijn. Ik kan hier alleen maar burgemeester Tobback van Leuven bijtreden die deze week woest was op de pers en hen uitkafferde voor aasgieren.

Ik heb helemaal akkoord met de mening van Ilse. Akkoord, kranten willen lezers 'lokken' door het grote nieuws op de voorpagina te zetten met een bijhorende foto. Maar je moet ook wel respect tonen voor de slachtoffers en hun nabestaanden. Ik betwijfel het dat de kranten toestemming gevraagd hebben aan de familie van de slachtoffers om de foto's te publiceren.

Ook al zijn deze foto's openbaar en hangen ze aan de scholen, uit respect publiceer je deze foto's gewoon niet. Het is voor de familie al pijnlijk genoeg om elke dag geconfronteerd te worden met het ongeluk en de dood van hun kind.

Het zijn inderdaad aasgieren en niet enkel de foto's, maar heel de berichtgeving rond het drama was er ver over.

Toch wil ik twee dingen nuanceren. Ten eerste maken wij van de journalisten ook een beetje aasgieren. Die krant is besproken en zeer veel verkocht. We zijn allemaal uit op sensatie en die journalisten moeten ons op onze wenken bedienen. Ze gaan er vaak over, maar wij vreten het dan op uit een soort van perverse nieuwsgierigheid. We hebben niet liever dan dat er beelden zijn van nieuwsfeiten. Wanneer journalisten dit dan ook toepassen op drama's zoals deze, dan zijn we geschokt. Dat is een beetje dubbel.

Ten tweede spreekt men hier over de privacy van de slachtoffers. Die MOET inderdaad gewaarborgd blijven. Maar ook hier weer laten we het ook toe dat ze geschonden wordt. We plaatsen alles op internet en maken werkelijk heel ons leven openbaar (Facebook). Kunnen we dan nog verbaasd zijn als zulke foto's gebruikt worden? We gooien onze privacy te koop en dan gaan we er van uit dat niemand daar ooit misbruik van zal maken. Is dat niet een beetje naïef?

Het ergste aan heel dit verhaal vond ik trouwens niet de foto's van de kinderen. Dat was te verwachten. Het ergste vond ik dag 1. De ouders van de slachtoffers wisten nog niets over hun kinderen. Ze kwamen aan op de scholen en hadden nog niemand van slachtofferhulp gezien en hadden nog geen informatie. Ze wisten zelfs niet of hun kind nog leefde. Het eerste wat ze zagen waren journalisten van VTM én BRT. Het eerste wat ze onder hun neus kregen was een micro. Toen heb ik het journaal afgezet en ben ik iets anders gaan doen. Dat vond ik ronduit gortig. Er was geen menselijkheid meer mee gemoeid. Er moest geweend worden voor de camera...

__________________
"Er gaat meer boven je pet, dan er onder." - Toon Hermans