Uitverkoop


Zou ik de enige zijn die nog altijd wacht tot Louis Tobback zijn Napoleontische gestalte vastketent op de sporen van de TGV? Hij heeft het onheil dat hij destijds met de komst van de TGV voorspelde, niet kunnen voorkomen: die snelle treinen symboliseren een Europa waar alle macht in handen is van de zakenelite en de publieke voorzieningen de tol betalen.


In een nieuwe aflevering: de vervanging van de waanzinnig populaire Beneluxtrein tussen Brussel en Amsterdam door een hogesnelheidstrein waarvoor je moet reserveren en die veel duurder is (DS 8 april). Wie dat niet kan betalen of op het laatste moment beslist om van het ene Lage Land naar het andere te reizen, rest enkel dit alternatief: een stoptrein nemen uit Antwerpen en na tien haltes in Roosendaal overstappen op het Nederlandse net.

De Beneluxtrein die dagelijks een keer per uur tussen Brussel en Amsterdam rijdt, wordt intens gebruikt door pendelende grensarbeiders, rugzaktoeristen, zakenlui, studenten, wetenschappers en Nederlandse en Belgische dagjestoeristen. Er is geen trein die ik zo vaak vervloek. Wanneer hij weer eens uitvalt of wanneer ik op zondagavond nog maar eens een uur moet rechtstaan omdat honderden Nederlanders na een citytrip terug naar huis rijden. Klein leed echter in vergelijking met het alternatief: elke reis zal ruim vooraf gepland en gereserveerd moeten worden en marktconforme (lees: veel duurdere) tarieven kennen.

De Belgische en Nederlandse reizigersverenigingen begonnen eind maart met de onlinepetitie 'Red de Beneluxtrein'. De bijna vierduizend boze burgers die al tekenden, komen uit alle delen van het taalgebied, jong en oud, en beklemtonen dat ze niet begrijpen waarom het beleid hun leven zo veel moeilijker wil maken en waarom de trein wordt ontmoedigd terwijl iedereen de mond vol heeft van ecologisch verantwoord reizen.

Zoals wel vaker begon het boerenbedrog in het taalgebruik van politici: het internationale reizigersverkeer zou worden 'vrijgemaakt'. Wie dacht dat 'vrij' betekent dat iets gemakkelijker wordt omdat lastige regels worden opgeheven, is eraan voor de moeite. In deze context betekent 'vrij' immers dat de overheid er zich niets meer van aantrekt en dat bedrijven vrij zijn te doen wat ze willen. Desgevraagd meldt het kabinet-Vervotte, bevoegd voor overheidsbedrijven als de NMBS, per e-mail: 'Wat het treinverkeer tussen België en Nederland betreft, beslissen de Belgische en Nederlandse operatoren autonoom over het aanbod. De staat heeft daar geen zeggenschap over. Vermits het om een zuiver commerciële activiteit gaat, moeten de operatoren ook zelf instaan voor de financiering ervan.'

Een ontstellende illustratie van de terugtrekking van de overheid en het primaat van de vrije markt. De staat zou hier wel zeggenschap over kunnen hebben, maar het leek Europa beter voor de burgers dat dit niet langer het geval zou zijn. Over wat dat in de praktijk gaat betekenen voerde ik drie jaar geleden al een vermakelijke correspondentie met de klantendienst van de NMBS. Daar zagen ze het probleem niet. De Thalys tussen Parijs en Brussel zit goed vol, de reizers zijn bijzonder tevreden. Waarom zou het anders zijn voor de trein richting Amsterdam? Om te beginnen: de Thalys rijdt intussen al naar Amsterdam. Ongeduldige zakenlieden hebben dus al een snel alternatief. Straks zullen er twee dure hogesnelheidslijnen zijn, maar geen goedkoper alternatief meer. Mensen die het zich niet kunnen veroorloven om die treinen te nemen, duiken uiteraard niet op in de gebruikersenquëtes van de spoorwegbedrijven.

Liberalen bezingen de vooruitgang, maar nagenoeg alle diensten die geliberaliseerd worden, gaan erop achteruit. Europa zou eengemaakt worden, maar overal werpt de markt nieuwe grenzen op. In 1934 kon je nog op vijf plaatsen met de trein van België naar Nederland reizen. De grensovergangen Gent/Terneuzen, de Kempen en Limburg zijn intussen geschrapt. En door het afschaffen van de Beneluxtrein wordt de reiziger teruggeworpen naar een situatie die zich in geen decennia meer heeft voorgedaan. Federale politici die nog een goede bestemming zoeken voor het geld dat vrijkomt wanneer de dotatie van prins Laurent wordt ingetrokken: investeer het in betaalbaar en gemakkelijk verkeer tussen de hoofdsteden van België en Nederland.

De petitie:

www.reizigersprotest.nl

Geert Buelens woont en werkt in Utrecht. De afschaffing van de Beneluxtrein maakt zijn vaderland definitief tot buitenland


DS, 09-04-2011

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB