Ontgroening slaat al toe


Als de nieuwe regering een 'tweede generatiepact' opstelt, zal dit te laat komen. De ontgroening blijkt vroeger toe te slaan dan verwacht: nu al, en niet pas over enkele jaren. Dat maakt de hervorming van het arbeidsmarktbeleid die op de tafel van de formatieonderhandelaars ligt, nóg dringender.


Meer dan dertig jaar was de werkloosheid het dominante maatschappelijke en politieke gegeven. Nu begint een even lange periode waarin het omgekeerde - het tekort aan arbeidskrachten - centraal zal staan.

Die ommekeer heeft een demografische oorsprong: het grote aantal mensen dat geboren is kort na de oorlog (de babyboom-generatie) gaat straks met pensioen ('de vergrijzing') en de almaar kleinere generaties jongeren ('ontgroening'), geboren in en na de jaren tachtig, komen in hun plaats. Er zullen minder mensen bijkomen dan banen. Van nu tot 2025 zal het aantal banen voort groeien, maar zal het aantal mensen om die in te vullen, met 200.000 eenheden afnemen.

Tot nu werd aangenomen dat dit pas na 2010 problematisch werd. Volgens professor Luc Sels is het aantal jongeren echter nu al aan het dalen.

De meeste Europese landen hebben die ommekeer afgelopen decennium al preventief opgevangen met maatregelen om de ouderen langer te laten werken. In het federale België, dat maar moeilijk beslissingen kan nemen, zagen alleen softe maatregelen daarvoor het licht via het Generatiepact.

Het zal gevolgen hebben voor onze economie. De mensen zullen uiteindelijk wel langer werken, maar later dan elders en dus zal de schaarste aan arbeidskrachten hier sneller en heftiger gevoeld worden. Bedrijven zullen delokaliseren wegens gebrek aan arbeidskrachten. Dat is welvaart die verloren gaat.

Er is meer nodig dan alleen inwerken op de ouderen. De nog aanwezige werklozen, vooral in Wallonië en Brussel, moeten 'geactiveerd worden'. Een staatshervorming moet zorgen dat de deelstaten er belang bij hebben dat ze hun werklozen aan de slag krijgen.

Vlaanderen moet daarnaast ook gericht werkkrachten kunnen zoeken in Midden-Europa en verder weg.

Er moet ook veel meer mobiliteit komen op de arbeidsmarkt. De Vlaming is te honkvast in zijn job. Hij moet vaker veranderen en heeft daar belang bij: hij is vaak beter geschoold dan nodig is voor de job die hij heeft. Het initiatief van de VDAB om iedere werkende recht op loopbaanadvies te geven, is hoogst nuttig.

Maar ook aan de instroom van jongeren moet worden gewerkt. Het is goed dat onze jongeren almaar meer studeren. Maar te lang op school blijven, is ook niet goed. Het is beter zich al werkend te vervolmaken. En de overheid moet het studierendement van het hoger onderwijs in het oog blijven houden. Een van de gevaren van de huidige hervormingen in het hoger onderwijs, is dat jongeren gewoon langer gaan doen over dezelfde studies. Dat is nergens goed voor.


DS, 07-12-2007 (Guy Tegenbos)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB