Naar een nieuwe Belgische unie


Wat velen vreesden en sommigen hoopten, wordt meer en meer duidelijk: er kan geen normale Belgische regering meer gevormd worden. De nationalisten aan beide kanten van de taalgrens glunderen. Toch zijn dat politieke emoties van het verleden, die reëel zijn, maar niet geschikt om een toekomst mee op te bouwen.


België is op alle manieren een zwaar belaste staat. De langdurige Vlaamse achteruitstelling, die nu zeker ten einde is, laat zich nog dagelijks voelen in een hoofdstad die Frans wil spreken en die verdere uitbreiding zoekt. Naar strenge hedendaagse maatstaven was België minstens een eeuw lang een 'racistisch' bestuur. Zo noemen we tegenwoordig toch een staat die een deel van de bevolking achteruitstelt. Bij die morele last van het verleden komt nu een ernstige financiële last. Die financiële kwestie zou zeker op te lossen zijn mocht de staat het nodige morele gezag hebben. Maar dat is nu niet meer het geval in de Vlaamse provincies.

Moet er dan maar een Vlaamse staat komen? Voor mijn part zeker niet. Ik zie liever een nieuw basisakkoord in dit land. De Franse Gemeenschap is niet verantwoordelijk voor wat er vóór haar oprichting in 1970 gebeurd is. En de Vlaamse Gemeenschap, ook in 1970 opgericht, is evenmin belast met dat verleden. Dan moet een nieuw akkoord mogelijk zijn. Ik denk dat we symbolisch het België van 1830 moeten begraven en een nieuwe (con)federale staat uitroepen. De drie Gewesten en de drie Gemeenschappen zouden dat kunnen (samen met Kamer en Senaat) in een nieuwe grondwettelijke verklaring: de confoederatio Belgica, om het voorbeeld van de confoederatio Helvetica te kopiëren. Geen staatshervorming, maar een nieuwe staat, op zijn Frans, waar men al aan de vijfde republiek toe is.

Deze nieuwe unie zou veel meer doen denken aan de Belgische onafhankelijkheid van 1790 dan aan die van 1830. Onze geschiedenisboekjes verzwijgen het bijna helemaal, maar in januari van 1790 zetten bijna alle Zuid-Nederlandse gewesten hun keizer af en verenigden zich in een Verenigde Staten. De grootmachten lieten die onafhankelijkheid in hetzelfde jaar ongedaan maken. Maar in wezen was het een veel authentiekere staatsinrichting, heel wat oprechter dan de anti-Nederlandse en pro-Franse staatsinrichting van 1830.

Als Vlamingen zich weer kunnen vinden in een unie, die meer op die van 1790 dan op die van 1830 lijkt, en als Franstaligen zich kunnen distantiëren van de 'unitaire fase', dan kunnen we weer vooruit. Per slot van rekening hadden toen onze Bourgondische gewesten ook een Vlaamse en een Waalse kant. Dat kan het probleem dan toch niet zijn.

Karel Anthonissen is inwoner van BHV en lid van B-plus


DS, 12-11-2007

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB