Variabele geometrie


Bij het ontwaken gisterochtend lagen de politieke kaarten er op een subtiele wijze toch nog heel anders bij dan het een paar uren eerder leek. De kiezers in Wallonië en Brussel hebben de PS aanzienlijk zwaarder aangepakt dan gedacht.


Voor het eerst in ruim 60 jaar is ze niet de grootste Franstalige partij. Didier Reynders gokte en won. De liberale familie haalt het niet van de christendemocratische in stemmen, maar heeft door het succes van de MR wel één zetel meer in de Kamer. Bovendien spinnen de liberalen al volop over de vraag of de N-VA wel bij CD&V mag worden gerekend. De nationalisten hebben immers het plan een aparte kamerfractie te vormen.

De sterkte van het cement van het Vlaamse kartel zal snel op de proef worden gesteld. Voor een staatshervorming is de klassieke tripartite rekenkundig de meest eenvoudige formule. Maar de gedemoraliseerde SP.A kiest, voorlopig toch, voor de oppositie. En er dient zich onverwacht een historische kans aan om zonder de PS te regeren. Zowel de MR als CD&V en de N-VA moeten die opportuniteit goed inschatten. De regionale verkiezingen van 2009 zijn niet ver en dan kan het venster alweer dichtgaan.

Van belang is of Leterme en/of Reynders erin slagen het CDH los te weken van de PS. De Franstalige christendemocraten hebben niet echt zwaar gewonnen en moeten beslissen of ze hun socialistische coalitiepartner in de Waalse regering voor het hoofd willen stoten. Allicht wachten ze even af hoe het PS-voorzitter Elio Di Rupo vergaat in zijn strijd met de afdeling-Charleroi, die hij als bewerker van de nederlaag heeft aangemerkt. Het is high noon voor Di Rupo. Dat Charleroi twee jaar lang een etterbuil is gebleven, komt door zijn onvermogen om de verantwoordelijken voor de ontsporingen opzij te zetten. Zijn stemmenaantal beschermt hem tegen kritiek, maar voor hoelang nog?

Als het Franstalige luik van rooms-blauw in de steigers staat, verhuist het zwaartepunt weer naar Vlaanderen en met name naar de N-VA. Hoeveel staatshervorming is er nodig om de formatie van Bart De Wever aan boord te houden? Volstaat een splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde en kan die zonder een te hoge prijs? Wat kan er op institutioneel vlak al zonder tweederde meerderheid gerealiseerd worden? En slaagt Leterme erin een akkoord te sluiten met partners buiten de regering voor de rest van het communautaire programma van zijn regering?

Voor die oefening komen de SP.A (alvast in de Kamer zonder Spirit), de groenen in noord en zuid en zelfs Lijst Dedecker in aanmerking. Dehaene was in staat een staatshervorming met variabele geometrie door het parlement te loodsen. Nu eens stemmen rapen bij de ene, dan weer bij de andere. Voor alles bestaat immers een prijs. Is Leterme uit hetzelfde hout gesneden? We zullen het pas weten over vele maanden.


DS, 12-06-2007 (Bart Sturtewagen)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB