Groot-Brittannië / Een werkweek van 48 uur of meer

door Bas de Vries


De 38-urige werkweek ter discussie? Niet in Groot-Brittannië, waar zelfs 48 uur geen grens is. Deze 'flexibiliteit' zou het Britse economische succes mede verklaren.


LONDEN - Britse vaders kunnen na de geboorte van een baby tegenwoordig betaald verlof krijgen. Alleen maakt vrijwel niemand gebruik van dat recht. Volgens de belastingdienst kozen sinds vorig jaar april 79210 vaders ervoor om via deze regeling twee weken lang luiers te verwisselen, niet meer dan een vijfde van het totaal.

Groot-Brittannië kent nu eenmaal een cultuur van lange werkweken en weinig vrije dagen, zeker onder mannen. Cijfers van de Oeso, de organisatie voor geïndustrialiseerde landen, tonen het aan. Waar de gemiddelde Nederlander vorig jaar in totaal 1354 uur op het werk verscheen en zijn Duitse collega 1446 uur, waren de Britten gemiddeld 1673 uur aan de slag. Wie zoiets als vaderschapsverlof opneemt, loopt kennelijk het risico minder serieus te worden genomen.

De discussie over verlenging van de arbeidstijden die momenteel in West-Europa woedt, gaat grotendeels aan het Verenigd Koninkrijk voorbij. Ondernemers hebben sinds de Thatcher-jaren op dit gebied weinig te klagen. Officieel bestaat er zoiets als een maximumwerkweek van 48 uur, maar zolang een individu toestemming geeft, kun je daar onderuit. ,,Ik heb kortgeleden zelf nog zo'n contract ondertekend'', vertelt Howard Archer, analist bij de Londense tak van het economische adviesbureau Global Insight.

Al te veel zeuren over de lange uren kan gevaarlijk zijn, want er is weinig dat een werkgever in de weg staat als hij personeel buiten de deur wil zetten. ,,In mijn vorige leven werkte ik in de City'', vertelt Archer. ,,Iedereen kent daar de verhalen over collega's die na de vakantie vrolijk achter hun computer kruipen, om erachter te komen dat ze geen toegang meer hebben tot het netwerk. Pas als zij opheldering vragen bij de it-afdeling, komen zij erachter dat zij in de tussentijd zijn ontslagen. Het zijn excessen, maar het komt voor. Naast de VS zijn er weinig westerse landen die zo weinig ontslagbescherming kennen.''

Wel heel bont maakte Accident uit Manchester het vorig jaar. Toen de grootste letselverzekeraar van het land failliet ging, werden 2500 werknemers op staande voet ontslagen via een sms'je op hun mobiele telefoon. Alleen dankzij de vakbond TUC, die het onaanvaardbaar vond dat Accident nog niet één maand salaris doorbetaalde, kwam er een bescheiden compensatieregeling.

Er zitten ook duidelijke voordelen aan dit op het oog anarchistische systeem, meent Howard Archer: ,,Werkgevers zijn niet zo bang om mensen in dienst te nemen omdat zij weten dat zij ook relatief makkelijk van ze af kunnen, indien nodig. En dat is weer een reden dat het Verenigd Koninkrijk amper last heeft gehad van de wereldwijde recessie.''

Een beetje minder stress kan ook geen kwaad, lijkt inmiddels zelfs premier Blair te beseffen. Dit weekeinde werd duidelijk dat Labour in haar verkiezingsprogramma pleit voor acht extra vrije dagen. Dat wil zeggen: de acht zogenoemde bank holidays zullen niet meer meetellen bij de vier vakantieweken waar iedereen recht op heeft. En nu maar afwachten of de Britten die vakantiedagen ook gaan opnemen.

Trouw, 28/07/2004

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB