Gorilla’s sterven bij bosjes aan ebola


Het ebolavirus is verantwoordelijk voor massale sterfte onder Afrikaanse gorilla’s. Gevreesd wordt dat de dieren zullen verdwijnen. Het gaat al lange tijd slecht met de apen in Afrika. In Gabon en de Republiek Congo, waar naar schatting 80 procent van alle gorilla’s en veruit de meeste chimpansees wonen, is het aantal apen tussen 1980 en 2003 gehalveerd. De voornaamste oorzaak is de commerciële jacht op deze dieren. Daarnaast speelt mee dat hun leefomgeving geleidelijk wordt gekapt.


Bij die bedreigingen heeft zich nu het ebolavirus gevoegd. Deze ziekteverwekker veroorzaakt sinds enkele jaren uitbraken gevolgd door massale sterfte, met name onder gorilla’s, melden biologen vandaag in het vakblad Science. Die sterfte was al eerder opgevallen, maar onderzoekers betwijfelden of het virus er echt de hand in had.

Een sterke aanwijzing voor de rol van ebola was dat de sterfteperiodes bij apen gedeeltelijk samenvielen met uitbraken van ebola bij de mens, die eveneens gevoelig is voor het virus. Om zekerheid te krijgen zijn de biologen nagegaan of de dode apen het virus bij zich dragen. De onderzoekers verrichtten hun veldwerk in het Lossi-wildreservaat in het noordwesten van de Republiek Congo. Ze troffen tien sociale groepen aan, bestaande uit 143 individuen.

Tijdens een uitbraak van ebola, in de winter van 2002-2003, vonden de biologen een flink aantal karkassen van gorilla’s in het woud. Die bleken merendeels met ebola geïnfecteerd. Toen de epidemie was uitgeraasd, waren er van de 143 gorilla’s nog maar 13 over. Een jaar later richtte een volgende uitbraak net zo’n verwoesting aan. Van de 95 geobserveerde apen stierven er nu 91.

Uitgaande van deze cijfers hebben de biologen een schatting gemaakt van het totale aantal gorilla’s dat aan het virus is bezweken. Ze zijn er voor de zekerheid van uitgegaan dat er buiten het reservaat per vierkante kilometer twee keer zo weinig apen wonen als de 4,4 die in het reservaat leven. Uitkomst: tussen 2001 en 2005 zijn vermoedelijk 5500 gorilla’s aan ebola overleden.

De onderzoekers hopen met hun studie de twijfel over de rol van het ebolavirus weg te nemen. Als dit zo doorgaat, vrezen ze, zal de combinatie van jacht, ontbossing en een dodelijk virus snel leiden tot het uitsterven van de gorilla.


Trouw, 08-12-2006

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB