Christenen massaal op de vlucht uit Bagdad


Noord-Irak is de afgelopen weken overstroomd door Irakezen die het geweld ontvluchtten. Vooral christenen streken neer in het relatief veilige Koerdische noorden.


„Na de uitspraken van de paus werd het heel gevaarlijk voor ons in Bagdad”, zegt Serdjan Sjamon Isjhak. De jonge christen vertelt in een kamertje bij de Rode Halve Maan in het Noord-Iraakse Dohoek over de verslechterende sfeer daar.

„Je had een jongen en een meisje die van hun ontvoerders te horen kregen: ’Laat de paus je maar komen redden’.” Benedictus XVI kwam in september onder vuur te liggen door negatieve uitlatingen over de islam. „Ze zoeken een excuus om je te bedreigen. De paus gaf ze er een.”

Ze – dat zijn de criminele bendes die in Bagdad opereren, eerder dan sjiieten of soennieten. Daar hebben christenen minder van te duchten, zegt Isjhak. „Je ziet die groepen op straat, waar ze gewapend rondrijden, maar je weet niet wie of wat ze zijn. Een straat in mijn wijk is door zo’n groep afgezet, waarna alle inwoners van een huis zijn vermoord. Omdat een van hen lid was van de sjiitische Badr-brigade.”

Isjhak ontvluchtte de stad nadat zijn huis was leeggeroofd, waarbij ook het pasje gevonden moet zijn waaruit bleek dat hij voor de Amerikanen werkte. Dat feit alleen is voldoende om vermoord te worden.

Banaan Joesef-Abad vertrok uit Mosoel nadat hij was bedreigd door het netwerk van Al-Kaida. „Het gaat ze om geld”, zegt de ingenieur. „Nu pakken ze de rijken, maar uiteindelijk komt iedereen aan de beurt.”

Joesef-Abad denkt dat zijn christelijke achtergrond meespeelde. „Mijn partner in de zaak is architect en moslim. Hij is niet bedreigd. Hij heeft ze aan de lijn gehad en gezegd: Hou op, dit is geen djihad!”

Ze zijn allebei naar Noord-Irak gekomen omdat ze hier familie hebben. Het liefst zouden ze in Dohoek blijven, omdat het er tenminste veilig is en de mensen geen onderscheid maken op basis van geloof. Maar in Bagdad zijn er banen, klaagt Isjhak, en in Dohoek niet. En daar heb je een goede woning voor 100 dollar per maand, hier heb je voor het vijfvoudige nog bijna niets. Door onze komst zijn de prijzen gestegen.”

Wat dat betekent, blijkt in het huisje waar Sjmoni Sjeiwa en haar gezin onderdak vonden. Ze woont en slaapt er met zes mensen in een klein kamertje. Sjeiwa kwam uit Bagdad naar familie in de christelijke wijk in Dohoek, nadat haar zoon gewond was geraakt bij een aanslag en ook haar huis was leeggeroofd.

„We kunnen niets beters betalen, al mijn goud was geroofd”, zegt ze, terwijl ze klaagt dat de kerk niets voor hen doet. Wel krijgt ze, zoals alle ontheemde christenen in Dohoek, maandelijks 65 dollar van de overheid.

In totaal hebben 10.500 gezinnen hun toevlucht gezocht in Dohoek en omgeving, vertelt Abdoelmasjid Kasim van de Iraakse Halve Maan. „Opeens kwam er een grote stroom ontheemden, we hadden daar niet echt op gerekend”, zegt hij op de bank in het kantoortje van de organisatie. Van de ontheemden komt negentig procent uit Bagdad en Mosoel, en is een even groot percentage christelijk. Hun probleem is dat ze in geen van de kerken in Dohoek iets van de dienst kunnen verstaan. Die gaat in het Aramees of het Koerdisch. „Wij spreken geen Koerdisch, de jongeren geen Arabisch”, zegt Isjhak. „Als je vlucht naar Europa, krijg je in ieder geval een taalcursus”, voegt Joesef-Abad daaraan toe. „Hier niet. We moeten ons maar zien te redden.”


Trouw, 11-11-2006

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB