Ook zonder officiële erkenning kan een appartement als ‘serviceflat’ op de markt komen. Een op de zes serviceflats is daardoor amper meer dan een gewoon appartement.

Vlaanderen telt zo’n 24.000 assistentiewoningen (serviceflats). Zo’n serviceflat kost, meldde Het Laatste Nieuws, gemiddeld 912,8 euro per maand. Als je de kosten en de extraatjes erbij telt, loopt dat bedrag op tot gemiddeld 1.317,5 euro. En dan is daar nog niet eens de prijs voor stroom, water en verwarming bij inbegrepen. Een serviceflat kost dus zelfs meer dan een verblijf in een rusthuis.

Het grote voordeel is natuurlijk dat je zelfstandig blijft wonen. Maar wat bieden assistentiewoningen eigenlijk? Beheerders van serviceflats wijzen erop dat ze er maaltijden aanbieden. Maar die kun je ook naar een gewone flat laten brengen. Ook schoonmaakdiensten worden aangeboden, maar met dienstencheques kan je ook een poetshulp inhuren. Via Familiezorg is ook allerlei andere hulp aan huis mogelijk en via thuisverpleging kan een stuk gezondheidszorg aangeboden worden.

Noodoproepsysteem

Wat onderscheidt serviceflats dan van een gewoon appartement? ‘Aanbieders kunnen een officiële erkenning als serviceflat aanvragen bij het Agentschap Zorg en Gezondheid’, zegt woordvoerder Joris Moonens. Die erkenning krijg je als je voldoet aan een aantal criteria. Zo moet het appartement minstens 40 vierkante meter groot zijn, geen drempels hebben en toegankelijk zijn voor rolstoelen. Ook moet er minstens een dag per week een woonassistent aanwezig zijn om vragen van bewoners te beantwoorden. En elke serviceflat moet een noodoproepsysteem hebben: een knop waarop de bewoner in nood kan duwen waarna er snel gespecialiseerde hulp ter plaatse komt. Het moet dan wel gaan om een anderalarmsysteem dan hetgeen je kunt huren via de mutualiteit. Daarbij worden, als de bewoner alarm slaat, familie of buren opgebeld om hulp te bieden. Bij een serviceflat komt een professionele hulpverlener ter plekke.

‘Maar dat zijn minimumnormen’, vindt Julie Crepel, directrice van IUVO, een gebouw van zestig serviceflats in Alsemberg. ‘Wij vinden dat niet voldoende. Onze woonassistent is zeven dagen op zeven aanwezig. Als we merken dat iemand niet zo goed meer kan schoonmaken, zoeken we samen de juiste poetshulp. We hebben ook een verpleegster die helpt met medicatie, enzovoort.’

Volgens Joris Moonens liggen de officiële normen niet te laag, maar hij erkent wel dat bijna een op de zes appartementen die als serviceflat verkocht of verhuurd worden, zelfs niet aan de officiële normen voldoen. ‘Aanbieders van serviceflats hebben nog altijd de mogelijkheid om zich bij het Agentschap Zorg en Gezondheid te laten registreren, zonder een officiële erkenning aan te vragen. In dat geval hoeven ze aan geen enkel criterium te voldoen’, zegt Moonens.

In Vlaanderen ging het begin 2017 om 87 niet-erkende groepen van assistentiewoningen, samen goed voor 3.716 wooneenheden. ‘Maar wij willen die mogelijkheid schrappen’, zegt Moonens. ‘Het is bovendien nog altijd mogelijk dat er ook aanbieders van serviceflats zijn die bij ons helemaal niet gekend zijn.’

Bron: De Standaard, 20 mei 2017, via http://www.standaard.be/cnt/dmf20170519_02890943

Mening: Het verblijf in een serviceflat is naar mijn mening een beetje te duur voor oudere mensen. Niet iedereen kan die 1317,5 euro en daarbij nog is stroom, water en verwarming zomaar betalen met zijn pensioen. Ik begrijp enigszins ook wel dat we realistisch moeten blijven door te stellen dat deze hoge kosten verbonden zijn aan alle professionele hulpbronnen die worden ingezet voor mensen uit serviceflats. Ik vind het ook zeer goed dat er toch een systeem van eisen en minimumnormen bestaat waaraan een woning moet voldoen om het label 'serviceflat' toegekend te krijgen. Dit toont aan dat de overheid veel investeert in de zorg van ouderen. Toch vind ik het vreemd dat er nog altijd groepen serviceflats zijn die bij het Agentschap Zorg en Gezondheid nog niet gekend zijn. Waarom schrapt men de mogelijkheid om zich te registreren zonder een officiële erkenning aan te vragen niet gewoon? Ik sta met mijn mond vol tanden dat deze er überhaupt altijd al is geweest. Men moet er dringend werk van maken dat al deze instellingen verplicht een officiële erkenning moeten krijgen van het Agentschap Zorg en Gezondheid.

Ik sluit mij volledig aan bij de mening van Jens. Het gemiddelde pensioen in België voor een loontrekkende bedraagt ongeveer €1100. Als je dan leest dat een serviceflat ongeveer €1317,5 per maand kost, vraag ik mij af hoe de bewoners van de flat dat moeten kunnen betalen. Zeker als je weet dat de prijs van de stroom, van het water en van de verwarming daar nog bij gerekend moet worden. Deze mensen verdienen nog een fijne oude dag, maar hoever kunnen ze daar nog in gaan als ze hun volledig pensioen moeten afgeven aan hun woonst?

Mening:
Wat Jens zegt klopt volledig. Het feit dat er hoge kosten worden gevraagd komt ook enigszins door de hoeveelheid hulp die moet worden aangeboden in serviceflats. Mijn grootouders hebben zelf ook al uitgekeken naar serviceflats en je merkt dat er dan weinig veranderd. Nu komt er om de paar dagen een poetshulp, elke dag wordt er eten aan huis gebracht en de familie springt zoveel mogelijk bij. Het is daarom ook niet onlogisch dat al deze elementen ook mogelijk moeten zijn in een serviceflat. Wat er ook nog bijkomt is dat mijn grootmoeder in een rolstoel zit, wat het allemaal nog moeilijker maakt. Serviceflats moeten zodanig zijn ingericht dat elk koppel op leeftijd perfect voor zichzelf kan zorgen en indien gewenst met de nodige begeleiding. Ik ben het daarom ook eens dat de eigen zo hoog worden gesteld en dan vind ik het heel jammer dat er toch zoveel serviceflats niet aan deze eisen voldoen.