België kampt met braindrain
De universiteiten zien 22 procent van de Belgische onderzoekers vertrekken naar het buitenland, terwijl slechts 18 procent internationale professoren voor ons land kiest. België kampt, bijna als enige in Europa, met een braindrain.

België verliest academische hersenen. Er vertrekken meer onderzoekers dan dat er bijkomen, zo blijkt uit een onderzoek van het Amerikaanse National Bureau of Economic Research. Zij vroegen 17.182 wetenschappers uit zestien landen naar hun geboorteplaats en plek van tewerkstelling.

Terwijl Nederland 28 procent buitenlandse wetenschappers binnenrijft, kan België 'slechts' 18 procent voor zich winnen. En dat terwijl 22 procent van onze academici naar het buitenland vertrekt. Een negatieve balans, zoals alleen Italië, Spanje, Brazilië en India kunnen voorleggen. Paul Van Cauwenberge, rector aan de UGent: "Vroeger kwamen er amper buitenlandse onderzoekers naar hier, terwijl onze beloftes naar de Angelsaksische wereld trokken. Dat is nu fiks verminderd."

Toch zocht dertig procent van de op dit moment uitgevlogen Belgen een nieuwe universiteit in de Verenigde Staten of het Verenigd Koninkrijk. Peter Marynen, vicerector onderzoeksbeleid aan de KU Leuven, is niet verbaasd. "We sturen doctorandi bewust naar Amerikaanse instellingen om ze er ervaring op te laten doen. Dan loop je natuurlijk het risico dat ze daar blijven hangen."

Voor die vertrekkers komen er te weinig nieuwe onderzoekers in de plaats. Opmerkelijk, aangezien er de laatste jaren is geïnvesteerd in het aantrekken van gerenommeerde internationale researchers. Zo voorziet Vlaams minister voor Innovatie Ingrid Lieten (sp.a) 22 miljoen euro in het Odysseusprogramma. Daarmee zijn dit jaar achttien wetenschappers naar België gehaald.

Om het aantal instromers op te voeren, moeten volgens Marynen eerst twee handicaps worden weggewerkt. "De universiteiten betalen een hoog brutoloon, maar het nettobedrag vinden de buitenlanders vaak te laag. Ook de taalbarrière speelt in ons nadeel. Een Amerikaan of Engelsman moet nu Nederlands leren om aan de KU Leuven les te kunnen geven. Als wij ze vragen om die inspanning te doen, bedenken ze zich vaak twee keer. Daar moeten we onze consequenties uit trekken."


Bron: De Morgen

Eigen mening
Ik kan mij wel voorstellen dat er op veel wetenschappelijke gebieden elders anders meer te beleven valt. In ons klein land zijn de mogelijkheden uiteraard een stuk beperkter dan bijvoorbeeld in China of Amerika. Door ons sociaal systeem moeten wij ook redelijk veel afgeven van ons loon aan de staat, wat in andere landen veel minder is. Als je dan een goed diploma hebt, en een positie aangeboden krijgt waarin je veel meer kan verdienen dan hier, dan zou iedereen toch eens 2 keer goed nadenken. Andersom ook, als je naar België komt en je loon ligt ineens een stuk lager, dat schrikt af. Het is wel onzin dat een onderzoeker Nederlands moet leren om les te kunnen geven aan de KU Leuven. Zo'n professor die lesgeeft in een andere taal kan zorgen voor een verrijking van je eigen woordenschat in dat bepaald vakgebied. Dat kan erg van pas komen indien je zelf naar het buitenland wilt. Dit zou wel aangepast kunnen worden.

Met wat Hannelore reeds getypt heeft, ben ik het volledig eens. Andere en grotere landen hebben namelijk meer mogelijkheden om onderzoeken te starten en ze hebben ook interessante jobaanbiedingen met doorgroeimogelijkheden. Dit alles biedt dan zowel een avontuur omwille van het verhuizen naar een ander land als een betere toekomst op financieel vlak en op gebied van geluk door de mentale uitdaging die het gekozen beroep geeft.
Ik vind het ook geen noodzaak dat Amerikanen of Engelsmannen Nederlands moeten spreken om les te geven aan de KU Leuven. Vaak is het namelijk zo dat je voor het beroep dat je aan het studeren bent meerdertalig moet zijn. Engels is dan ook één van de talen die zeker gewaardeerd wordt en vaak ook nodig is om uw job uit te voeren. Zoals Hannelore dus al vermeld heeft, is het feit dat de professoren Engels spreken een verrijking voor de student zelf.

Een mogelijke oplossing om meer buitenlandse onderzoekers te lokken, is om de professoren niet te verplichten om Nederlands te spreken. Een voorwaarde die hierbij wel moet gemaakt worden, is het hanteren van de Engelse taal. Dit is namelijk een taal die over heel de wereld gebruikt wordt en dus ook door beide partijen, professor en student, te hanteren is.