Van dreiging gesproken


In het wereldje van de terroristen wordt het groepje dat de afgelopen dagen in Groot-Brittannië aan de slag was ongetwijfeld 'de bende die niet kan mikken' genoemd. Een van de paljassen die op 29 juni in Londen aan de slag waren, reed zigzaggend over Haymarket (wellicht bevangen door de dampen die ontsnapten uit de gasflessen en benzinevaten waarmee hij zijn bom had gemaakt) om uiteindelijk tegen een vuilnisbak te rijden, uit te stappen en het op een lopen te zetten. Een andere parkeerde zijn bomauto verkeerd, zodat die werd weggesleept. De derde aanslag vond zaterdag plaats op de luchthaven van Glasgow. Ook daarbij raakte niemand gewond, behalve dan een van de terroristen, die zichzelf in brand had gestoken.


Meer ervaren terroristen hadden misschien tientallen mensen om het leven gebracht, maar toch kun je er van op aan dat dit incident ernstiger wordt genomen in de Verenigde Staten dan in Engeland, of elders in Europa. Een terroristische aanslag op tijd en stond moet je erbij nemen als je zaken doet in de moderne wereld. Je moet de dingen weten te relativeren, en daar zijn Europeanen betrekkelijk goed in.

Premier Gordon Brown stuurde de obligate verklaring de wereld in dat Engeland met een 'ernstige en aanhoudende dreiging' kampt, en dat de bevolking 'op elk moment van de dag waakzaam moet zijn', maar hij deed geen enkele poging om het voorval, euh, op te blazen en hij liet de typische retoriek van Tony Blair, over hoe de hele westerse beschaving bedreigd wordt, achterwege. Blair is ervanonder om vrede te stichten in het Midden-Oosten, en de Britse regering vindt het niet langer nodig elke gelegenheid aan te grijpen om te bewijzen dat ze gelijk had toen ze Irak aanviel.

Blair kan in het Midden-Oosten weinig schade aanrichten, want de kans dat het Israëlisch-Palestijns conflict binnen afzienbare opgelost raakt, is toch zo goed als nihil. De Russen stelden bijna hun veto tegen Blair, wat het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken deed balen, maar dat heeft allemaal geen enkel belang. Net zo min als de autobommen die in Londen en Glasgow niet ontploften.

De meeste grote Europese landen hadden al de een of andere vorm van terroristische crisis achter de rug voor de huidige mode van moslimterrorisme de kop op stak. Het IRA in Groot-Brittannië, de OAS in Frankrijk, ETA in Spanje, de Baader-Meinhofgroep in Duitsland, de Rode Brigades in Italië... Veel Europese steden zijn ook gebombardeerd in een echte oorlog die nog vers in het geheugen ligt, waardoor terroristische aanslagen vanzelf tot een minder indrukwekkende categorie van geweldpleging gaan behoren. De meeste Europeanen vinden terroristische aanslagen geen aangenaam verschijnsel, maar ze zijn er niet door geobsedeerd. Ze weten dat ze meer kans hebben de Lotto te winnen dan door een terrorist te worden vermoord.

De Russen bewaren ook hun koelbloedigheid als ze te maken krijgen met de occasionele terroristische aanslag gelinkt aan de oorlog in Tsjetsjenië, en de Indiërs weigeren heldhaftig zich op stang te laten jagen door terroristische aanslagen die alles bij elkaar toch meer mensenlevens hebben geëist dan alle aanslagen op het Westen sinds terrorisme in de jaren zestig van de vorige eeuw een wijdverspreid fenomeen werd. In veel van die landen probeert de overheid de bevolking te overtuigen dat terrorisme een enorme bedreiging is, maar de meeste mensen gelooft daar geen snars van.

In de VS ligt dat even anders. Daar geloof bijna iedereen in de dreiging. De meeste Amerikanen hebben inmiddels wel door dat de invasie van Irak niets te maken had met de strijd tegen het terrorisme, maar ze hebben nog altijd niet door dat de dreiging van het terrorisme eigenlijk bitter weinig voorstelt. 'We hebben nog nooit tevoren voor zo'n grote bedreiging gestaan', zei de acteur, ex-senator en mogelijk presidentskandidaat Fred Thompson vorige maand nog. Goed, hij zei het op de wel erg patriottische zender Fox Television, maar dat maakt verder niets uit: op CNN hadden ze die idioot vast ook niet in zijn gezicht uitgelachen om die stommiteit.

'Ik denk dat het Amerikaanse volk niet beseft dat dit al honderden jaren aan de gang is en dat onze vijanden een plan hebben voor de volgende honderd jaar', zei Thompson voorts nog op Fox. 'Of het nu gaat over Madrid of Londen of plaatsen waar de meeste mensen nog nooit van gehoord hebben, die kerels hebben het plan opgevat om al onze bondgenoten om zeep te helpen en mensen aan te vallen met conventionele wapens, terwijl ze intussen hard werken aan de ontwikkeling van niet-conventionele wapens. Wat ze willen is de hand leggen op kernwapens om uiteindelijk een paddestoelwolk te zijn opstijgen boven een Amerikaanse stad.'

Sinds de aanslag in Oklahoma, in 1995, is er op Amerikaanse bodem maar één aanslag geweest, die van 11 september. En dat is ook alweer zes jaar geleden. Hoe kan het dan dat de Amerikanen zich toch op de mouw laten spelden dat hun belangrijkste opdracht in de 21ste eeuw erin bestaat de wereld voor te gaan in een niets ontziende oorlog tegen het terrorisme?

Gebrek aan ervaring, onder meer: Amerikaanse steden zijn nooit gebombardeerd in een oorlog, ze hebben dus niets om de dreiging van een terroristische aanslag mee te vergelijken. Een andere reden is niet aflatende propaganda: de regering-Bush heeft sinds 2001 haar hele reputatie gevestigd op de 'war on terror'. De dreiging moet dus springlevend gehouden worden.

Dat is waarom het Witte Huis en sommige Amerikaanse media meer aandacht besteden aan de Britse bomaanslagen die er geen waren dan de Britten zelf. En ze komen er nog mee weg ook.

Gwynne Dyer is een Amerikaans journalist en columnist. Hij woont en werkt in Londen.


DS, 03-07-2007

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB