GENT - De eerste thema-avond over 'Grote gevoelens', een coproductie van NTGent en 'De Standaard', wou krantenactualiteit koppelen aan theatrale emotie, in dit geval: schaamte. Een experiment dat soms slaagde, en soms ook niet.
Van onze redacteur

Wat krijg je als een vooraanstaand theatergezelschap en een vooraanstaande krant gezamenlijk een avondvullende voorstelling over 'Grote gevoelens' maken? Dan staat er veel vooraanstaand volk statisch op het podium, met bladen papier in de hand waarnaar geregeld wordt teruggegrepen om bij de tekst te blijven. Dat klinkt saai, maar dat was het zondagavond in Gent allerminst. Of toch maar heel af en toe.

De Standaard en NTGent hebben de handen in elkaar geslagen om twee keer per jaar zo'n avond te organiseren. Het eerste in de rij grote gevoelens was de schaamte. Schaamte om kleine dingen ('Het met gif bespoten fruit, het trekken aan mijn fluit', zoals Wim Opbrouck het in het slotlied eloquent verwoordde), maar vooral schaamte om the evil that men do.

Dat leverde pakkende momenten op, onder meer toen de actrice Chris Thys de getuigenis van een Congolese vrouw, ontvoerd en serieel verkracht door rebellentroepen, kwam voorlezen met de rug naar het publiek. Het werkte ook toen duivel-doet-al Stijn Meuris in de huid van Jean-Luc Dehaene kroop - plaats genoeg - en zich kwam schamen voor zijn riante AB Inbev-bonus, die hij op het eind toch besloot op te strijken. Maar hij zou wel een rondje geven om het goed te maken.

Het werkte geweldig goed toen Frank Focketyn zich het personage Godfried Danneels toe-eigende, en samen met Opbrouck (slachtofferS.) en Steven Van Watermeulen (Roger Vangheluwe) de integrale Danneels-tapes opvoerde, zoals die eind augustus 2010 in deze krant stonden. Wat kan dat nog toevoegen, zo lang na de feiten, vraagt een mens zich af.

Veel, zo bleek. Danneels zei destijds dat alles anders wordt als je het gesprek hoort in plaats van het te lezen. Dat klopt: het wordt nog vele malen erger. Focketyn maakte geen karikatuur van de kardinaal, hij bracht de tekst heel sec, maar toch werd er soms gelachen. En dan werd het weer muisstil, toen het publiek doorhad hoe ongepast dat eigenlijk was.

Steven Van Watermeulen maakte wél een karikatuur van Roger Vangheluwe, maar dan zo'n decadente en venijnige dat het werkte. Op zeker ogenblik begon Vangheluwe zelfs tijdens het gesprek de lippen rood te stiften. Mensen keken gegeneerd weg, zeker toen Van Watermeulen op het eind van de sketch - zelden was het woord 'sketch' zo misplaatst - ook nog zijn bisschoppelijke pak uittrok en verpopte als Lesley-Ann Poppe, en op tekst van Oscar van den Boogaard haar schaamte verwoordde. Een makkelijk doelwit, Lesley-Ann Poppe, maar met zijn improvisatietalent tilde de acteur haar naar een niveau waar ze zelf alleen maar van kan dromen.

Adamskostuum

Ook geweldig was Wim Helsen, maar dat mag geen verrassing heten. Helsen, de komiek die schaamte en gêne als een rode draad door zijn oeuvre heeft lopen, is een absolute klasbak. Hij bracht een zinderende sneakpreview van zijn nieuwe zaalshow, en wie na hem het podium op moest, was eraan voor de moeite.

Want dat leerde de avond ook: op het toneel is de boodschapper de boodschap. Walter Van Steenbrugge bracht een doorleefde aanklacht tegen de doodstraf (Barack Obama schaamt zich dood), maar hij is een strafpleiter, geen acteur. En elke column van Bernard Dewulf is een juweeltje, maar de man is een dichter, geen performer.

O ja: tijdens de pauze kreeg het publiek een glas aangereikt door obers en serveersters in adamskostuum. Geen mens die zich eraan stoorde. Die schaamte hebben we inmiddels gelukkig overwonnen.

'Grote gevoelens: schaamte', gezien op 6 mei in NTGent.
Bron: De Standaard.be 8/5/2012

Mijn mening: Als toekomstig leerkracht Nederlands pleit ik ervoor dat mensen in plaats van uren voor televisie of computer te zitten wat meer cultuur zouden opsnuiven. Schaamte om allerlei redenen is nog altijd een groot taboe in onze maatschappij, en we hebben in ons klein België landje helaas wel heel wat 'issues' om ons voor te schamen.