'1-euromaaltijden zijn een mooie etalage waar een geplunderde winkel achter schuilgaat'

'Armoede is een probleem dat je niet oplost door de honger weg te nemen', schrijft Bieke Verlinden van SP.A. 'De aanpak van Vlaams mininster Liesbeth Homans brengt de discussie over liefdadigheid en rechtvaardigheid weer op de voorgrond.'

Het voorstel van minister voor armoedebestrijding Liesbeth Homans (N-VA) om 1-euro maaltijden aan te bieden, brengt de discussie over liefdadigheid en rechtvaardigheid weer helemaal op de voorgrond. Het schetst tevens de duidelijke contouren van de manier waarop het Vlaamse beleid wil omgaan met een complexe materie. Want hoe ga je als samenleving het beste om met armoede, kwetsbaarheid en ongelijkheid?
Ingeburgerde redenering

"Geef ze gewoon wat eten en tijdelijk wat meer centjes, dan is het armoedeprobleem toch zo van de baan? Dan zijn armen toch net zo 'vrij' als alle anderen om zelf hun leven op spoor te krijgen? Tenminste, als ze dat maar hard genoeg willen en er hard genoeg voor werken."


Zulke redeneringen typeren het goed ingeburgerde idee dat wie faalt in dit leven, dat enkel aan zichzelf te danken heeft. Neem je enkel jezelf als norm en geloof je dat in onze samenleving kansen en capaciteiten eerlijk verdeeld zijn, dan wordt onkunde vooral een kwestie van onwil. En, zo besluit men dan, met onwil kan je toch moeilijk solidair zijn?

Het is een argumentatie die heel graag voorbij gaat aan de lastige realiteit die armoede is.

In de zoektocht naar snelle en simpele oplossingen, wil men wel eens de ogen sluiten voor de complexiteit van problemen. Maatschappelijke vraagstukken die ons allen aanbelangen, maar waar we nog zelden de tijd voor nemen. Want de korte termijn primeert. Net als het eigen belang.
Wie is er tegen simpele oplossingen?

Wie heeft er nu iets tegen het gulle en mooie gebaar van de minister om goedkope maaltijden te voorzien voor mensen die het moeilijker hebben? Niemand natuurlijk. Maar het moet spijtig genoeg enkel dienen als prachtige etalage waarachter een geplunderde winkel schuilgaat.

Want terwijl de minister met haar plan de show steelt als wilde weldoener, bespaart ze in een zelfde beweging de bestaande lokale armoedewerking kapot. En dat Vlaanderen al heel wat initiatieven rond budgetvriendelijke maaltijden telt, ook buiten Antwerpen, was de minister even vergeten?

Of is het haar een doorn in het oog dat die initiatieven meestal ingebed zijn in een bredere aanpak rond armoede en sociale inclusie? De buurtwerkingen in heel Vlaanderen proberen dag in dag uit om met hun ervaring en vanuit hun lokale verankering in te werken op de veerkracht van mensen die het moeilijker hebben. Uiteraard met vallen en opstaan.

'Armoede los je niet op door de honger weg te nemen'

Want armoede is spijtig genoeg een structureel probleem dat je niet oplost door de honger weg te nemen. In plaats van zich te beperken tot symptoombestrijding, moet een samenleving net structureel te werk gaan en blijven nadenken over hoe je drempels wegwerkt, hoe je ervoor zorgt dat iedereen een volwaardige, menswaardige en gelijkwaardige plaats in onze samenleving kan innemen.

Terwijl de progressieve partijen op dat vlak de laatste 50 jaar het verschil hebben kunnen maken, kijkt deze regering de andere kant op en moet iedereen het maar zelf zien op te lossen. Zo gaan zowat alle facturen waar we reeds via onze belastingen fors voor betalen, de hoogte in. De verdrievoudiging van de kinderopvangfactuur voor mensen met een laag inkomen, is daar het meest schandalige voorbeeld van. Het levert als besparing immers niets op. Maar daar is het deze regering blijkbaar ook niet om te doen.
Geen liefdadigheid, maar rechtvaardigheid

Door blijvend in te zetten op gelijke kansen binnen onderwijs, opvang, zorg, mobiliteit wonen en vele andere noodzakelijke voorzieningen, worden mensen die het moeilijker hebben niet stigmatiserend samengestopt in 1-eurorestaurants en andere aparte kanalen.

Want op die manier, onder het mom van prachtige armoedemaatregelen, wordt heel wat kapot gemaakt. Laat liefdadigheid niet de mascara zijn die structurele afbraak moet verdoezelen.

Bron: www.knack.be
---
Mening: Oplossingen op korte termijn worden precies steeds overschaduwd door de vereiste structurele aanpak. Verlinden wijdt dan ook het merendeel van haar artikel aan het beklemtonen van het belang van de structurele dimensie. Een terechte opmerking maar niet noodzakelijk een argument tegen meer oppervlakkige armoedebestrijding.
Grootse plannen om armoede in al zijn facetten aan te pakken mag dan wel lovenswaardig zijn, ze zijn vaak eerder gericht op lange termijn en negeren de problemen waarmee armen acuut hulp bij vereisen. Daarom vind ik de kritiek op deze actie nogal populistisch, het is meer een excuus om nog eens te herhalen wat het merendeel van de Belgische bevolking alreeds weet.

Ze haalt wel aan dat het enkel een façade is om minder te investeren in structurele aanpakken en schuift hier het voorbeeld van de kinderopvang naar voren. Bij mijn weten heeft Vandeurzen nog wel wel verklaard dat de kinderopvang het normale tarief zou behouden voor zij die het broodnodig hebben.