Het is een jaarlijkse traditie in de eerste helft van december: de klimaattop van de Verenigde Naties. Helaas is ook de uitkomst meestal traditioneel. Zo hadden de VN-landen twee jaar geleden in Kopenhagen al een akkoord over een opvolger van het Kyoto Protocol moeten bereiken. En ook dit jaar zijn de vooruitzichten niet gunstig.
De onderhandelingen gaan vanaf 28 november verder in het Zuid-Afrikaanse Durban. Delegaties van bijna 200 landen zullen er tot 9 december een nieuwe poging doen om een opvolger voor het Kyoto Protocol te vinden. Dat klimaatakkoord uit 1997 loopt eind volgend jaar af en dus is het vijf voor twaalf voor de onderhandelaars. In Kopenhagen en Cancun werd de voorbije twee jaar geen bindend akkoord bereikt. Met het nieuwe klimaatplan moeten stappen ondernomen worden om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. Wat kan er in Durban allemaal gebeuren?

1. Het Kyoto Protocol wordt verlengd met nieuwe, bindende maatregelen
De kans is erg klein dat er een verlenging van het Kyoto Protocol zou komen. Dat klimaatplan is immers niet meer van deze tijd. Slechts 40 landen hebben het destijds ondertekend en belangrijke uitstoters als de Verenigde Staten en China hebben horen daar niet bij. De landen die wel tekenden, zijn vandaag verantwoordelijk voor minder dan 30 procent van de vervuiling. Ontwikkelingslanden, die buiten schot bleven, nemen meer dan 50 procent voor hun rekening.

2. Het Kyoto Protocol wordt niet verlengd en er komen geen nieuwe, bindende maatregelen
Hoewel de druk op de schouders van de onderhandelaars steeds zwaarder wordt, ligt dit scenario ook in Durban weer het meest in de lijn der verwachtingen. De kloof tussen de rijke en arme landen is gigantisch en dus lijkt een verlenging van Kyoto niet te zullen gebeuren. Het uit vrije wil voortzetten van het verdrag is wel mogelijk. Vele landen hebben stappen ondernomen om hun uitstoot te verminderen, maar volgens experts zal dit niet volstaan om het tempo van de klimaatverandering af te remmen.

3. Er komt een politieke (niet-bindende) overeenkomst om Kyoto te verlengen
Een politieke overeenkomst is mogelijk de reddingsboei die de onderhandelaars in Durban zullen grijpen. Het zou in zekere vorm toch een verlenging van Kyoto inhouden, omdat de ontwikkelingslanden niet willen dat het verdrag zou aflopen. Indien Kyoto blijft bestaan, is de weg vrij om nieuwe geldbronnen te vinden om arme landen te helpen de gevolgen van de klimaatverandering te dragen. Een politieke overeenkomst kan zo ook het begin van een nieuw, bindend klimaatplan worden.

4. Er gebeurt niets in Durban
Het meest pessimistische scenario valt niet uit te sluiten, maar normaal zal Durban toch enig resultaat opleveren. Gastland Zuid-Afrika zal ook willen vermijden dat de klimaattop een maat voor niets wordt. (gb)

HLN 16 november

--------------------------------------------------------------------------------------

Ik heb ook weinig optimisme voor deze klimaattop. Hoeveel klimaattoppen zijn er al geweest? En hoeveel hebben ze hiermee bereikt? Ze komen alleen met de maatregel "tegen die datum moet de vervuiling tot zoveel procent gedaalt zijn" op de proppen. Kunnen ze nu niet gewoon maatregelen stellen wat haalbaar is voor alle landen, en waar elk land wil aan werken. Als er stil aan niets gaat gebeuren is het te laat.