Jeugdhulp slaakt noodkreet: kinderen in de kou
Behoefte aan crisisopvang nog groter tijdens kerstvakantie

Het regent meldingen van kinderen die tijdens deze kerstdagen geen opvangplek hebben. Er is te weinig plaats, waardoor ze voortdurend worden rondgestuurd.

"Beste collega's, wij zijn ons ervan bewust dat dit veel gevraagd is, zeker gezien de nakende vakantie en personeelsbezetting tijdens deze periode. Toch zijn wij echt op zoek naar een opvang voor deze jongeren." Dit is de hulpkreet die de Antwerpse jeugdhulp op donderdagavond 21 december verstuurde naar tientallen organisaties die van dichtbij of veraf te maken hebben met jeugdzorg. Onder hen CAW's, zorgbedrijven en opvangcentra in heel Vlaanderen.

De kinderen hebben nood aan opvang wegens psychische factoren of thuisproblemen. Zo zoekt de Antwerpse jeugdhulp een plaats voor A., een jongen van negen met een zwakbegaafd profiel en een gedragsstoornis. "De jongen verblijft momenteel in een tijdelijke crisisopvang, maar dat loopt morgen af", luidt het in de e-mail. "Kunt u ons tegen morgen 12 uur laten weten of er een mogelijkheid bestaat voor een tijdelijke opvang in uw voorziening?”

Ook de veertienjarige E., een jongen met een lichte mentale beperking en autismespectrumstoornis, heeft voorlopig geen plaats. Hij verblijft in een pleeggezin, maar daar loopt het moeilijk. "Recent werd hij nog tijdelijk geplaatst in een opvangcentrum, maar morgen moet hij terug naar het gezin, wat niet haalbaar is." Een andere jongen, de zestienjarige G., heeft een hechtingsstoornis.

De Antwerpse situatie is geen uitzondering, want uit diverse provincies werden de afgelopen dagen gelijkaardige mails verstuurd. Over heel Vlaanderen plooien jeugdhulpverleners zich dubbel om kwetsbare kinderen een dak boven het hoofd te geven. Wat daarbij opvalt, is dat er over provincies heen wordt 'geleurd' met jongeren. Zo kloppen Antwerpse organisaties aan bij collega's in West-Vlaanderen.

"Crisisopvang is nooit evident, maar tijdens de vakantieperiode neemt de druk nog toe", zegt Jan Bots, directeur van het Antwerpse begeleidingscentrum Wingerdbloei. "De kerstperiode is ook een emotioneel beladen tijd." De instellingen draaien bovendien op een minimumbezetting, kinderen reageren feller omdat hun schoolse routine wegvalt, en ouders kunnen de zorg niet altijd alleen aan. "Maar de beddencarrousel die daar uit voortvloeit is georganiseerde kindermishandeling."
Menselijke drama's

Uit cijfers die Vlaams Parlementslid Elke Van Den Brandt (Groen) verzamelde, blijkt dat er vorig jaar in Vlaanderen 767 jongeren geen crisisopvang konden krijgen wegens plaatsgebrek. Telkens werd er gezocht naar alternatieven. "Wat er nu gebeurt, toont aan hoe moeilijk dat is. Dit zijn stuk voor stuk menselijke drama's", zegt Van Den Brandt. "Het plaatstekort binnen het jongerenwelzijn is onhoudbaar en onaanvaardbaar."

Van Den Brandt vindt dat we sneller moeten ingrijpen in de situatie van jongeren. Enkel zo kan de druk op de crisisopvang worden verlaagd. Maar dan moet er wel worden geïnvesteerd.

Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) laat weten dat elke provincie over een crisismeldpunt beschikt dat 24 uur op 24 open is. "Vorig jaar hebben we dat meldpunt met negen voltijdse werknemers versterkt", zegt hij. Zo wil hij het netwerk rond deze jongeren versterken. "In de wetenschap dat dit natuurlijk ook een verantwoordelijkheid is van de hele samenleving."

Bron: De Morgen 26/11/2017 artikel

Mijn mening: Dat juist ten tijden van Kerstmis er geen plaats is voor deze kinderen is juist extra erg, omdat het lijkt op het Bijbelse verhaal rond Kerstmis, waarin ook Jozef en Maria nergens terecht konden en uiteindelijk in een stal moesten overnachten.
Dat is eeuwen geleden, maar blijkbaar overkomt ons nu hetzelfde, maar om het dan nog erger te maken, gebeurt het nu met kinderen.
Het artikel haalt voorbeelden aan van een negenjarige, maar ook een zestienjarige. Bijna al deze kinderen hebben een vorm mentale problemen, of dit nu een handicap is, of een hechtingsproblemen. Voor hen is het dagelijkse leven in normale omstandigheden al zwaar genoeg, maar nu hebben zij niet eens een thuis, nergens waar zij gewenst of gewild zijn. Deze problematiek komt amper in het nieuws, waardoor de problemen zich maar blijven opstapelen.
Het feit dat kinderen niet alleen van instelling naar instelling gesleurd worden, maar ook van provincie naar provincie, zorgt ervoor dat zij nergens zich thuis kunnen voelen en nergens gewend raken. Om dit dan te doen met bijvoorbeeld de zestienjarige jongen met hechtingsproblemen, lijkt mij nog eens extra wreed.
Volgens mij zouden we veel meer aandacht en geld moeten geven aan kinderen en jongeren die extra steun nodig hebben, in plaats van enkel onze woede uit te schreeuwen als het misgaat en een van deze kinderen een misdaad begaat.

Eigen mening: Kinderen die geen veilige thuissituatie hebben of psychische problemen hebben, nog meer dan andere kinderen, nood aan stabiliteit. Van stabiliteit kan er niet gesproken worden wanneer kinderen van hier naar daar gesleurd worden. Op deze manier komen ze niet in een veilige situatie terecht en wordt verdere ontplooiing heel moeilijk.
Lotte haalt al aan dat het een actueel probleem is. Hoewel de Rode Neuzen Dag veel media-aandacht heeft gekregen, heb ik van dit probleem nog nooit gehoord. Er is toen veel geld vrijgekomen voor jongeren met psychische problemen, maar wanneer ik nu lees dat er nog steeds zo'n tekort is aan bedden maak ik mij hierover zorgen. Kinderen en jongeren zijn de volwassenen van de toekomst en zij hebben goede opvang, zorg en stabiliteit nodig. Ik denk dat we hier in de toekomst meer aandacht aan moeten besteden.
In het artikel wordt er gesproken van kindermishandeling en hoewel ik die term eerst heel zwaar vond klinken, kan ik mij er nu wel bij aansluiten. Hoe meer ik nadenk over de problematiek, hoe erger ik dit vind en hoe meer ik besef dat dit erge gevolgen kan of zal hebben voor de kinderen. Ik hoop dat er gehoor komt voor deze warme noodkreet.