Nederlandse rechters gaan scheidende ouders verplichten om hun kinderen inspraak te geven. Bij ons is dat ondenkbaar. "Hier kunnen ouders nog scheiden zonder iets te hebben geregeld voor hun kinderen."
Inge (41) scheidde een halfjaar geleden van haar man. Na tussenkomst van een bemiddelaar besloten zij om hun kinderen, toen 13 en 8 jaar oud, bij de zaak te betrekken. Nu blikt ze daar relatief tevreden op terug. "Het is bij ons redelijk vlot gegaan."
"We hebben de kinderen eerst verteld dat hun ouders uit elkaar gingen. Daarover waren ze natuurlijk boos en verdrietig. Later hebben we opnieuw met hen gesproken over hoe het verder zou gaan." Inge en haar ex hadden al een goed idee over hoe de thuissituatie eruit zou gaan zien. "We wilden hen absoluut niet voor keuzes stellen. Het is vooral belangrijk om naar hen te luisteren."
In Nederland zijn ouders verplicht om bij scheiding een ouderschapsplan op te stellen. Hierin staan afspraken over de verdere opvoeding. Familierechters in Zwolle willen garanderen dat kinderen vanaf vier jaar daarin een actieve rol gaan spelen. In een 'bruggesprek' moeten ouders met hun kinderen concrete afspraken maken over bijvoorbeeld verblijf, vakanties en verjaardagen. Pas daarna beslist de rechter of de echtscheidingsaanvraag wordt goedgekeurd.
'Ouders moeten op dezelfde lijn zitten, voor ze inspraak van hun kinderen vragen'
De werkwijze – die na positieve evaluatie in heel Nederland wordt uitgerold – moet ervoor zorgen dat kinderen minder de dupe zijn van een scheiding. Ze blijven niet zitten in een passieve slachtofferrol, maar krijgen de mogelijkheid om voornamelijk praktische zaken mee te sturen.

Inge: "Wij doen co-ouderschap, maar wisselen vaker af dan om de week. Onze kinderen gaan daar goed mee om. We weten dat dit niet gaat blijven duren, als ze ouder worden gaan ze niet meer voortdurend wisselen. Maar dat zien we dan."
De Gezinsbond en echtscheidingsbemiddelaars bij ons vinden het een uitstekende maatregel. "Wij zijn een groot voorstander van een verplicht ouderschapsplan, met inspraak voor kinderen", zegt Elke Valgaeren, dienstchef van de studiedienst van de Gezinsbond.
"Wat men in Nederland wil doen is ongelooflijk goed", vertelt bemiddelaar Dirk Slootmans van Pareto Group. Sectorgenoot Cindy Capelleman van Neo Bemiddeling is het daarmee eens, maar beiden waarschuwen: je mag kinderen niet voor een keuze stellen. "Ouders moeten op dezelfde lijn zitten, voor ze inspraak van hun kinderen vragen."
Hoorrecht
Bij een echtscheiding met onderlinge toestemming hoeft "niets met kinderen te worden overlegd", stelt professor familierecht Ingrid Boone (KU Leuven). "De wetgever gaat ervan uit dat als de ouders overeenkomen, ze ook denken in het belang van het kind. Als ze niet overeenkomen, dan grijpt de rechter in."
Bij de rechter hebben kinderen hoorrecht. Vanaf 12 jaar krijgen zij daarover een brief van de rechtbank. "Bij ongeveer een vijfde van de echtscheidingszaken wordt hoorrecht toegepast", stelt Boone. "De rechter hoeft de mening van het kind niet te volgen, maar hij of zij beslist wel altijd in het belang van het kind."
Boone ziet Belgische familierechters niet snel het Nederlandse voorbeeld volgen. "In Nederland is men geneigd expliciet te wijzen op de plichten van goed ouderschap. Wij zijn terughoudender. Het is een cultuurverschil." De voorbije decennia is de echtscheidingswet altijd versoepeld. "Het ging altijd om zo min mogelijk drempels", zegt Boone. "Een voorwaarde die het echtscheidingsproces kan vertragen? Ik zie het niet snel gebeuren."
In 2014 diende CD&V-Kamerlid Sonja Becq een wetsvoorstel in die een uitgewerkt ouderschapsplan zou verplichten bij een echtscheiding. "Ik lees wat in Nederland gebeurt. Ook in het voorstel wordt de nadruk gelegd op inspraak van kinderen", vertelt Becq. Vier jaar en enkele amendementen later – die ook niet gehuwde ouders betrekken in het ouderschapsplan – is er buiten haar eigen partij weinig animo voor het voorstel.

Gevonden op 30 maart 2018: https://www.demorgen.be/binnenland/...geven-b21117fc/

Eigen mening: Ik begrijp waarom er in de inleiding staat dat het hier in België ondenkbaar is. Ik ben zelf gehoord door de jeugdrechter tijdens de scheiding van mijn ouders. Ik was op dat moment negen jaar. Ik kan nu twaalf jaar later zeggen dat dat een heel ingrijpende gebeurtenis was. Ik vind dat een scheiding iets is dat twee partners beslissen. Kinderen zitten er inderdaad midden in, maar daarom moeten ze niet nog eens extra belast worden met druk vanuit de rechtbank. Als kinderen dit zelf aangeven, dan moet er geval per geval bekeken worden wat mogelijk is.