In Europa zijn alle ogen op Italië gericht. Bij de parlementsverkiezingen van vandaag bepalen de Italianen niet alleen het marsorder voor de eigen politici, maar ook voor Europa. De schrik voor een populistische vloedgolf en een totale impasse zit erin.

Vandaag geven ruim 50 miljoen Italianen de marsrichting aan voor de politici in de derde grootste economie van de eurozone. Die oefening kan leiden tot een lange periode van onzekerheid en instabiliteit. Iets wat Europa kan missen als kiespijn.

Na het rampjaar 2016 - met de keuze van de Britten voor een brexit en de verkiezing van de protectionistische en isolationistische Donald Trump tot Amerikaans president - hadden de Europese leiders vorig jaar weer moed gevat. De economie draaide weer op toerental. En de verkiezingszeges van de Franse president Emmanuel Macron en Merkel, ten nadele van populistische alternatieven, leken het Europese project vooruit te stuwen.
De moeilijke Duitse regeringsvorming temperde het enthousiasme al. Een politieke impasse in Italië zou het optimisme over een snelle verdere integratie een knauw geven.

65 regeringen sinds WO II

Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog in 1945 is Italië nooit een toonbeeld van politieke stabiliteit geweest. Het versleet 65 regeringen en meer dan 40 premiers. Gemiddeld zong een bestuursploeg in Rome het de voorbije 70 jaar zowat 13 maanden uit.

Het aantal maanden dat een Italiaanse regering het gemiddeld uithoudt

In een poging komaf te maken met de reputatie van instabiele democratie kreeg de Italiaanse kieswet eind vorig jaar nog eens een facelift. Maar die zou haar doel wel eens kunnen voorbijschieten. Volgens peilingbureaus is het risico op een lange periode van politieke onzekerheid niet onbestaande. Geen enkele partij of alliantie lijkt op weg naar een volstrekte meerderheid.
Ruim vier op de tien kiezers bleek de afgelopen dagen nog in dubio te zijn over zijn stemgedrag. Het ging vooral om vrouwen, kiezers van middelbare leeftijd, mensen zonder universitair diploma, traditionele thuisblijvers en Italianen die in 2013 gecharmeerd waren door Matteo Renzi maar vijf jaar later enorm teleurgesteld zijn in de centrumlinkse leider.

Gaan zij uiteindelijk toch overstag voor de bestuurservaring van de traditionele partijen? Of tonen zij net hun ontgoocheling door populistische politici te knuffelen? In de populariteitspolls scoorden die laatsten de afgelopen weken sterk. Als de peilers het bij het rechte eind hebben, zouden de Vijfsterrenbeweging, de Lega en de Fratelli d’Italia morgen samen zowat 45 procent van de kiezers kunnen verleiden.

Liefde voor Europa bekoeld

De drie partijen hebben een ding gemeen: ze zijn allen eurosceptisch. Dat is opmerkelijk. Want de Italianen, stichtende leden van de Europese Unie, omarmden het Europese project decennia innig. Dat de liefde bekoeld is, mag Europa deels op zijn eigen conto schrijven. Te lang sloegen de lidstaten de Romeinse kreten om hulp op het hoogtepunt van de vluchtelingencrisis in de wind. Bij veel Italianen leeft het gevoel dat Europa hen in de steek laat. Terwijl zij door de ‘Brusselse besparingsdictaten jarenlang economisch leed kenden’.

Als de eurosceptische populisten straks de handen in elkaar slaan, zijn de consequenties ook in de rest van Europa voelbaar. Ook al vijlden de Vijfsterrenbeweging en de Lega de voorbije weken de scherpste kanten van hun discours en pleiten ze niet langer voor een onmiddellijk vertrek uit de eurozone.

Op een shift in het Europese migratiebeleid zouden de Italiaanse populisten ongetwijfeld wel aansturen. En ze vinden elkaar in de strijd voor een lakser begrotingsbeleid en een afkeer voor de sancties tegen Rusland.
Mocht de Italiaanse stembusslag eindigen in een populistische vloedgolf of complete chaos, breekt het koude zweet allicht niet alleen Europese politici uit. Ook op de financiële markten kunnen dan alarmbellen afgaan. En dan kan in Europa snel weer een parfum de crise hangen.

Bron: https://www.tijd.be/politiek-econom...pa/9988613.html 4 maart 2018

Eigen mening: Het is uitkijken naar de twee grootste kandidatenpartijen in Italië. Voornamelijk de partij van Berlusconi kan een verassende verkiezingsuitslag halen. Er hangt nog een zware straf boven van Berlusconi wegens een beschuldiging zware fraude en andere onregelmatigheden waardoor hij, indien hij de verkiezingen met zijn partij wint, de plaats van premier niet kan innemen. Dit kan voor zijn partij en voor hemzelf een nadeel zijn bij de verkiezingen. Hij probeert veel kiezers aan zijn kant te krijgen met verschillende beloftes die hij zal doorvoeren indien zijn partij verkozen wordt. Onder andere het afschaffen van verschillende belastingen, gratis onderwijs en vooral het terugsturen van alle onlangs toegekomen migranten. Met het afschaffen van de belastingen gaat hij regelrecht in tegen de aanbevelingen vanuit Europa die een gelijk belastingstelsel eisen voor alle lidstaten van Europa. Het is opvallend dat de drie partijen contra EU zijn ondanks dat Italië medeoprichter van Europa is geweest.