Open Universiteit loopt leeg


Na de halvering van het aantal studenten dringt een nieuw elan zich op voor de Open Universiteit.


Wie een studie op universitair niveau ambieert maar om praktische redenen niet in de aula raakt, beschikt met de Open Universiteit over een alternatief. Deze erkende onderwijsinstelling reikt echte bachelor- en masterdiploma’s uit die evenwaardig zijn aan die van reguliere universiteiten, maar doet dit via afstandsonderwijs. Studenten zijn vooral aangewezen op zelfstudie en werken de cursussen in hun eigen tempo af.

Ondanks de praktische steun van alle Vlaamse universiteiten, lijkt heel het idee van bachelors en masters op afstand snel aan populariteit te verliezen. ‘Een tiental jaar geleden waren er nog ongeveer tweeduizend studenten, nu zijn dat er nog maar een duizendtal’, zegt Sabine De Vriendt, de coördinator van Open Universiteit in Vlaanderen.

Een belangrijke reden voor de terugval ziet De Vriendt in de initiatieven die de universiteiten zelf genomen hebben: ze hebben meer ingezet op hun eigen flexibele programma’s die het makkelijker maken om werken en studeren te combineren. Ook qua naamsbekendheid vlot het niet.


Rechten studeren via internet

‘Er moet dringend een nieuw elan komen voor de Open Universiteit’, zegt De Vriendt. Ze stelt haar hoop op een nieuw beleidsplan. De bedoeling is om op zoek te gaan naar complementariteit met de huidige, reguliere, opleidingen.

‘Aan de Universiteit Antwerpen is er bijvoorbeeld een masteropleiding Rechten met veel colleges via het internet, die dus goed vanop afstand te volgen is. Daar bieden wij geen meerwaarde meer. Maar een opleiding Psychologie is er niet in Antwerpen, dan is het wel interessant om die als Open Universiteit aan te bieden.’

De grootste opleidingen aan de Open Universiteit zijn momenteel Psychologie en Management. Vorig jaar werden er in totaal 17 academische bachelortitels en 46 mastertitels uitgereikt.


Misschien is het allemaal te ‘Hollands’

De Nederlandse verankering van de Open Universiteit schrikt mogelijk ook kandidaten af: het gaat om een Nederlandse onderwijsinstelling die Nederlandse opleidingen aanbiedt, die weliswaar ondersteund worden door de Vlaamse universiteiten en overheid. De docenten komen uit beide landen, maar het dagelijks bestuur kleurt toch erg oranje.

De Vriendt: ‘Onze studenten krijgen inderdaad een diploma van een Nederlandse universiteit. Een universiteit die goed scoort in de rankings, met wel doordachte en goed uitgewerkte cursussen.’

In het verleden zijn er wel problemen opgedoken met de erkenning van de diploma’s van de opleiding Psychologie in ons land. ‘Daarvoor is een specifieke gelijkwaardigheid nodig die moet worden behaald via werkervaring of bijkomende credits aan een Vlaamse universiteit.’

De Vlaamse overheid is medio jaren tachtig met de Nederlandse Open Universiteit in zee gegaan om ook hier universitair afstandsonderwijs aan te bieden. Het doel was om groepen die moeilijker in contact komen met hoger onderwijs – zoals tweedekansstudenten, chronisch zieken of werkenden – ook de kans te geven een universitair diploma te halen. In Nederland en Groot-Brittannië kende het principe meer succes dan hier.


DSAvond, 01-03-2018 (Stijn Cools)