President Emmanuel*Macron had het bij zijn verkiezingscampagne al beloofd en minister van Onderwijs Jean-Michel Blanquer bevestigde het dit weekend nog eens: er komt vanaf volgend jaar een smartphoneverbod bij leerlingen en scholieren. De Fransen zien smartphonegebruik op school dus duidelijk als een probleem.

Die visie wordt hier niet gedragen. Zowel Katholiek Onderwijs Vlaanderen als het Gemeenschapsonderwijs heeft weliswaar richtlijnen voor het gebruik, maar van een algemeen verbod willen ze niet weten. Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) volgt hen daarin. ‘In Vlaanderen bepalen de scholen zelf of leerlingen hun smartphone mogen meebrengen en wanneer ze die kunnen gebruiken. Afspraken daarover worden in het schoolreglement opgenomen.’ Van een algemeen verbod is ze dan ook geen voorstander, ze pleit wel voor goede afspraken ‘in samenspraak met de leerlingenraad’.

Contraproductief

Dat smartphonegebruik binnen scholen een plek hebben veroverd, valt niet meer te ontkennen. Uit de tweejaarlijkse ‘apestaartjaren’-studie bleek dat 92 procent van de middelbare scholieren al een eigen smartphone bezit. Voor Bart Vanhaelewyn, Analyst Media Consumption bij Imec en de Universiteit Gent, is een verbod dan ook zinloos.

‘Op korte termijn valt er wel wat mee te winnen, maar op lange termijn is het contraproductief’, zegt hij. ‘Buiten de onderwijscontext vallen de regels weg en dan is het belangrijk dat jongeren wel goed hebben leren omgaan met smartphones’. Want het probleem doet zich later ook op de werkvloer voor. ‘Het lijkt me dan ook beter om leerlingen bewust te maken van digitale media en een evenwicht te zoeken. Het heeft geen zin om jongeren weg te houden van digitale media’.

Afkickverschijnselen

Vanhaelewyn wijst er wel op dat leerlingen er zich van bewust moeten zijn dat een smartphone gebruiken wel de*kans op afleiding meebrengt. ‘Wie constant meldingen ontvangt,*kan*niet echt productief zijn. Als je die berichten uitschakelt, zul je veel minder geprikkeld worden.’

Het volledige afsnijden van de toegang tot de smartphone kan in extreme gevallen zelfs net*meer concentratieproblemen veroorzaken. Jongeren die sterk met hun telefoon vergroeid zijn, kunnen last krijgen van afkickverschijnselen en net meer afgeleid en angstig zijn, toont een studie aan. ‘Maar je kunt je de vraag stellen of dat wel een geldige reden is om de smartphone toe te laten. Het lijkt me net een reden om meer inspanningen te doen om jongeren bewust te maken van de valkuilen van smartphonegebruik.'

Taak van de ouders

Zijn er dan geen voordelen aan een smartphoneverbod? Jawel: een andere studie naar de resultaten van scholieren toonde in 2015 al aan dat bij*strengere regels leerlingen tot 6 procent beter scoren. Maar volgens Vanhaelewyn is het onduidelijk wat er gebeurt eens de leerlingen op de werkvloer komen waar geen restricties meer gelden.

Hoe dan ook blijft een belangrijke taak bij de ouders liggen, zeker op het vlak van lagere schoolkinderen. ‘Op school leren over smartphones lijkt me het meest zinvol vanaf 13 jaar: dat is nog steeds de minimumleeftijd voor de meeste sociale netwerken. En veel kinderen krijgen er één als cadeau bij hun plechtige communiefeest.’

Maak goede afspraken

De verschillende onderwijskoepels laten de scholen vrij, maar pleiten in de eerste plaats voor die begeleiding. ‘We adviseren de scholen een goed mediabeleid te ontwikkelen’, zegt Marijke Van Bogaert, woordvoerster*van Katholiek Onderwijs Vlaanderen. ‘Het is dan aan hen om te kijken hoe ze ermee op school*aan de slag gaan. Soms is het toestel gebruiken*op school niet toegelaten, soms alleen op de speelplaats, en in andere scholen worden ze soms functioneel in de klas gebruikt. Wat kan, wordt beslist in overleg met leerlingen, leerkrachten en ouders.’ Echt grote problemen doen zich volgens haar niet voor. ‘Scholen gaan er op een verstandige manier mee om.'

Ook het Gemeenschapsonderwijs zit op dezelfde golflengte. ‘Bij jonge mensen die een smartphone leren gebruiken, raden we aan om heel goede afspraken te maken over waar, wanneer en hoe vaak ze die mogen gebruiken’, zegt Raymonda Verdyck, afgevaardigd bestuurder van het GO!.
De scholen mogen zelf uitmaken wat die afspraken*precies inhouden. Ze wijst er ook op dat voor veel jongeren de school net de plek is waar ze een smartphone leren gebruiken: jongeren die thuis niet over zo’n toestel beschikken, kunnen er tijdens de lessen wel mee leren omgaan, net zoals ze dat doen met een computer of tablet.

Bron: De Standaard 11/12/2017
http://www.standaard.be/cnt/dmf20171211_03236763

Eigen mening: Ik vind dit een heel interessant onderwerp. Toen ik zelf in de lagere school en het middelbaar zat, mochten we geen gsm tevoorschijn halen zolang we op school zaten (zowel onder de speeltijd als tijdens de les). Daar kon ik zeker mee leven. Natuurlijk zaten we stiekem allemaal wel eens op onze gsm tijdens de schooluren, maar sowieso minder dan leerlingen op andere scholen waar ze de smartphones wel mogen gebruiken. Hierdoor word je juist aangezet om tegen uw medeleerlingen te praten en zo contacten te leggen. Dit vond ik heel fijn.

Nu ik op de hoge school zit, mag ik wel mijn gsm gebruiken. Dit doe ik dan ook vaak. Het is makkelijk om even tijdens te pauze uw berichtjes en meldingen te checken, maar meestal is het meer dan alleen dat. Ik heb aan mezelf gemerkt dat ik veel sneller mijn concentratie tijdens de lessen verlies als ik een melding krijg op mijn smartphone. Ik gebruik mijn gsm veel meer dan dat ik vorig jaar deed. De sociale media heeft nu zo'n belangrijke rol gekregen in ons leven, dat het een beetje overheerst.

Zelf ben ik wel een voorstander van gsm-gebruik op school, zolang je je grenzen maar kent en zolang je de rest er niet mee stoort. Als je even aan iets belangrijk denkt of je wil even iets opzoeken ter verduidelijking, is het gemakkelijk dat je je gsm even kan raadplegen. Maar ik weet ook dat dit snel kan lijden tot bijvoorbeeld het checken van Facebook. Ook tijdens de pauze controleert bijna iedereen zijn gsm wel eens, maar hier heb ik zekere geen probleem mee. Zolang je maar niet continu gebruik maakt van je smartphone, vind ik het allemaal prima.