Duitse lobby staat pal achter verbrandingsmotor


De autosector stelt zich allesbehalve bescheidener op na Dieselgate. De Duitse connectie zwakte deze week weer een Europees voorstel rond CO2-normen af.


Het is de autolobby weer gelukt. Zo klonken de reacties na het voorstel van de Europese Commissie woensdag dat de CO2-uitstoot van Europese wagens voor de komende jaren vastlegt.

Milieuorganisaties en ngo’s, maar ook coalities van Europese burgemeesters hadden gehoopt op meer ambitieuze doelstellingen. Ook negen kleinere lidstaten, waaronder België, hadden in een brief naar de Commissie gepleit om een hardere houding tegenover de auto-industrie in te nemen.

In die hoek was er dan ook veel teleurstelling. Het Europese voorstel stelt dat de volledige vloot van een automaker 30 procent minder CO2 moet uitstoten tegen 2030, in vergelijking met 2021. Dat is minder dan de cijfers die de voorbije maanden circuleerden. Er komen ook geen bindende quota met sancties voor het percentage lage-emissiewagens dat een autofabrikant minimaal in zijn vloot moet hebben, alleen een aanmoedigingssysteem. Op het allerlaatste moment bleek het voorstel flink afgezwakt. Dinsdag wilde Maroš Šefčcovicč, eurocommissaris voor de energie-unie, nog niet zeggen welk percentage hij verkoos.


Volkswagen-das

Het toont aan dat de autolobby in Europa, ook na Dieselgate, nog steeds een flinke vinger in de pap heeft. ‘Dat doet ze vooral door de directe kanalen van informatie-uitwisseling en communicatie met de Duitse overheid aan te spreken’, zegt Olivier Hoedeman van Corporate Europe Observatory, een ngo die het Europese gelobby in de gaten houdt. ‘Ze heeft een bevoorrechte toegang tot de politiek.’

Dat de Duitse politiek nauw verweven is met de auto-industrie is niet nieuw. De deelstaat Nedersaksen bezit twintig procent van de aandelen. De minister-president van de deelstaat zit persoonlijk in de raad van bestuur. Dat gold in de jaren 90 ook voor de latere socialistische bondskanselier Gerhard Schröder, ook wel de autokanselier genoemd. ‘Toen er twaalf jaar geleden in het Europees Parlement CO2-normen gestemd werden, kwamen er zelfs Duitse socialisten stemmen met een Volkswagen-das aan’, zegt groen Europarlementslid Bart Staes.

De links tussen politiek en auto-industrie zijn talrijk. Matthias Wissmann, de topman van de Duitse autolobby VDA, is nog verkeersminister geweest. Europees Commissaris Günther Oettinger werd ooit getipt als zijn opvolger. Politici uit de dichte entourage van Merkel zijn naar Daimler verhuisd. Naar schatting hangen in Duitsland 800.000 jobs af van de industrie, die goed is voor een vijfde van de export.

Deze keer zou het tij gekeerd zijn door een telefoontje twee weken geleden van Wissmann aan Martin Selmayr, de kabinetschef van Commissievoorzitter Juncker. Selmayr is oppermachtig binnen Europa. Zijn bijnamen variëren van ‘dictator van de 13de verdieping’ tot ‘het brein van Juncker’. Selmayr ontkent dat hij na dat telefoontje de bepalingen over bindende quota voor lage-emissiewagens heeft laten schrappen. Volgens een woordvoerster heeft Selmayr Wissmann alleen naar de bevoegde Eurocommissaris Cañete (Klimaat) doorverwezen.

‘Natuurlijk is er gelobbyd, maar we hebben naar alle partijen geluisterd’, zei Cañete deze week. In de Commissie zou trouwens ook Günther Oettinger, de Eurocommissaris voor Begroting, sterk geijverd hebben voor een afzwakking van de doelstellingen.

Volgens Greg Archer van de milieugroepering Transport & Environment toont het telefoontje aan dat het deze keer niet business as usual was voor de autolobby. ‘Normaal zouden ze de Duitse overheid de kastanjes voor hen uit het vuur laten halen. Maar van die kant is het stiller dan gewoonlijk gebleven, dus moesten ze rechtstreeks naar de Commissie. Er zijn signalen dat de Duitse overheid gefrustreerd raakt door haar auto-industrie, na Dieselgate en de berichten over het kartel tussen de autobouwers deze zomer.’

Het helpt ook niet dat de Duitse politici hun handen vol hebben met coalitiegesprekken. De uitkomst van die gesprekken zal onder meer bepalen hoe ambitieus de klimaatdoelstellingen van het land zijn.


Wereldrijk

Volgens Dirk Kurbjuweit, adjunct-hoofdredacteur van het weekblad Der Spiegel, zou de gehechtheid aan de verbrandingsmotor, die diep in het DNA van Duitsland zit, wel eens een historische fout kunnen blijken te zijn. Te weinig ambitie kan leiden tot achterstand op Amerika en China, als die wel voluit voor de elektrische wagen gaan.

‘Waarschijnlijk dromen ze in Wolfsburg, Stuttgart en München nog steeds van nieuwe auto’s met 500 pk, terwijl Tesla binnenkort met de massaproductie van een elektrische auto begint’, schrijft hij. ‘Bijna alle wereldrijken zijn op die manier ten onder gegaan: door zelfgenoegzaamheid, door een gevoel van ongenaakbaarheid vanwege hun succes.’

In elk geval haalde de autolobby in de jongste veldslag niet alle slagen thuis. Er komt een tussentijdse CO2-doelstelling voor 2025. ‘Dat laat ons niet genoeg tijd om de nodige technische aanpassingen aan wagens te doen’, liet de sectororganisatie ACEA meteen weten in een persbericht. De drempel voor lage-emissiewagens ligt hoog: hybrides tellen bijvoorbeeld niet mee.

‘We hebben niet alles binnengehaald, maar je voelt dat er dingen kantelen, zegt Europarlementslid Kathleen Van Brempt (SP.A).


Blog DS, 10-11-2017 (Goele De Cort)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB