Terwijl drinken vroeger eerder een sociaal gegeven was, gebruiken jongeren het nu vooral om een roes te creëren.

Onze jeugd kampt met een alcoholprobleem, dat blijkt uit een onderzoek van reportageprogramma Pano. Niet alleen komen er steeds meer 'bingedrinkende' tieners op spoed terecht, ook worden de jongeren die er belanden steeds jonger. "Niemand kijkt nog op van een 14-jarige met alcoholvergiftiging", klinkt het. Hoe komt het dat zoveel jongeren hun toevlucht nemen tot overmatig alcoholgebruik? En vooral: wat doen we eraan?

Elke week belanden er in Vlaanderen twintig 17-jarigen op spoed omdat ze te veel alcohol hebben gedronken”, met die ontluisterende vaststelling komt het reportageprogramma Pano op Eén vanavond naar buiten. Bovendien is dat aantal nog maar het topje van de ijsberg: niet alle jongeren die overmatig drinken komen immers ook op de spoeddienst terecht. In totaal zou maar liefst tien procent van onze 17 en 18-jarigen zich wekelijks inlaten met ‘bingedrinken’. Een alarmerend hoog aantal dat dringend ingeperkt moet worden, zo waarschuwen artsen en specialisten ter zake.

Waarom zoveel jongeren neigen naar overmatig alcoholgebruik?

Hoe het komt dat zoveel jongeren zich ‘bezondigen’ aan overmatig alcoholgebruik? Dat heeft volgens Hendrik Peuskens, psychiater en diensthoofd verslavingszorg bij de Alexianen Zorggroep Tienen, vooral te maken met het feit dat alcohol bij ons zo’n vast onderdeel is gaan uitmaken van het dagelijks leven. “Alcohol is alomtegenwoordig bij allerlei gelegenheden: bij een geboorte, bij een verjaardag, maar ook gewoon omdat het weekend is of omdat er wordt uitgegaan”, zo zegt hij aan De Morgen. Bovendien is alcohol overal verkrijgbaar, ook voor jongeren. “Wie kijkt er nog van op wanneer een 16-jarige tussen zijn boodschappen in de supermarkt een fles sterke drank heeft liggen?” Vaak komt alcoholmisbruik volgens hem dan ook voort uit een ingesleten patroon: “Men drinkt regelmatig alchohol omdat het zo sociaal ingeburgerd is, en raakt er op die manier steeds meer aan verslaafd”.

Toch sluit Peuskens niet uit dat het alarmerend hoge aantal ‘bingedrinkende’ jongeren ook voortkomt uit een andere nood die bij hen leeft. “Het is niet ondenkbaar dat steeds meer jongeren alcohol gaan gebruiken als een vlucht uit de realiteit”, zegt hij. Die vaststelling trekt hij vooral uit het veranderende patroon dat opduikt in het drinkgedrag van mensen. “Bij bingedrinking gaat het echt om het innemen van grote hoeveelheden alcohol in een zeer korte tijdsperiode, met als doel er helemaal door bedwelmd te raken. Terwijl mensen vroeger eerder dronken tijdens een activiteit uit groepsgevoel of om iets te vieren, drinken ze nu vooral om een roes te creëren: om tot een soort verdovende staat te komen hen even helemaal weghaalt uit het leven van alledag.”

Waarom jongeren de nood aan ‘een roes’ voelen opborrelen?

Tot die nood komen jongeren volgens Peuskens vooral omdat het leven van vandaag vaak bijzonder veel vraagt van hen. “Ons hele model van samenleven is vandaag gericht op productiviteit: alles moet opbrengen en liefst zo snel mogelijk. In dat model wordt van jongeren erg veel verwacht. De kramp waarin mensen zichzelf wringen om het allemaal steeds béter te doen, wordt groter. En dus wordt de weerslag dat ook. Mensen neigen hun buitensporige inspanning te compenseren met even buitensporig tegenwicht. Alcohol is daarbij de meest voor de hand liggende, meest beschikbare drug.”

Die instelling mondt volgens Peuskens bij sommigen uit in een compleet gebrek aan grenzen: “En dan krijgen we ‘bingedrinkers’ of feestbeesten die zich door de week enorm hard inspannen om carrière te maken, maar in het weekend werkelijk alle remmen losgooien op café.”

Ook de kloof tussen wat ze van het leven verwacht hadden en hoe dat leven er daadwerkelijk uitziet, doet de ‘vluchtreflex’ van jongeren waarschijnlijk geen goed. “Tijdens hun schoolloopbaan wordt jongeren nog vaak voorgehouden dat ze alles kunnen bereiken, als ze er maar hard genoeg voor werken. Wanneer ze de arbeidsmarkt opkomen, blijkt dat vaak toch niet helemaal te kloppen. In een wereld waar alles nogal carrière- en succesgericht is, kan het wegvallen van die illusie voor grote gevoelens van machteloosheid zorgen. Wanneer jongeren er niet onmiddellijk in slagen zin te vinden in andere dingen in hun leven: zoals een gezin, kinderen, een groter doel in hun leven of een religie, kunnen ze zich bijzonder leeg gaan voelen. Die leegte zullen sommigen bijna met de moed der wanhoop proberen in te vullen door snel genot – zoals bij voorbeeld de kick die drugs teweeg kunnen brengen, of de roes van alcohol.”

Hoe we 'bingedrinken' het best kunnen bestrijden?

Hoe we aan het stijgende alcoholmisbruik bij jongeren dan best iets kunnen doen? “Ten eerste door alcohol voor die jongeren minder beschikbaar te maken: verhoog de minimumleeftijd op alcohol naar 18 jaar, hef een zwaardere financiële tax op alcohol en voer een alcoholverbod in in tankstations en een beperking in nachtwinkels. Het zijn de enige concrete stappen die onze overheid in eerste instantie kan – en moet - nemen om haar jongeren te beschermen tegen de schadelijke gevolgen van alcoholmisbruik.”

Uiteraard neemt zo’n reeks preventieve maatregelen de onderliggende noodzaak van jongeren om te drinken nog niet weg, waardoor ook het probleem van alcoholmisbruik er niet definitief door van de baan zal zijn, zo weet ook Peuskens. “Het minder beschikbaar maken van alcohol dwingt tot verandering van drinkgewoontes, maar neemt allicht de onderliggende hang naar bedwelming niet weg. Dat het probleem daarmee verschuift naar misbruik van andere verdovende middelen zoals cannabis of zelfs xtc, is dan ook niet ondenkbaar.”

Om die reden staan gerichte preventiemaatregelen niet los van een ruimer debat over de manier waarop onze samenleving zichzelf vandaag inricht, en over de impact die dat heeft op onze jongeren. “Snel genot mag geen schraal eindstation worden. Mogelijk kan een samenleving die de individuele ‘rat race’ naar succes minder verheerlijkt en ‘tegenslagen’ meer accepteert, ruimere kansen bieden voor het ontwikkelen van een waardevol en betekenisvol leven.”

Bron: De Morgen 23/11/2016
http://www.demorgen.be/lifestyle/wa...iteit-b6933bee/

Eigen mening: Ik schrik van het feit dat 10% van de 17 en 18-jarigen elke week aan ‘bingedrinken’ doet. Ik had er geen idee van dat dit er zoveel zouden zijn. Volgens mij klopt het dat alcohol een deel van ons leven is geworden. Tijdens het uitgaan merk ik bijvoorbeeld dat er steeds minder jongeren met iets anders dan alcoholische dranken in hun handen staan. Verder ben ik van mening dat jongeren vaak meer drinken om te ontsnappen aan de stress in hun leven. Ze staan vandaag de dag zwaar onder druk om te presteren, wat ongetwijfeld een oorzaak is van het probleem. Ik ben van mening dat we alcohol niet minder beschikbaar moeten maken, maar dat we het probleem bij de oorsprong moeten aanpakken. Drank is geen oplossing voor de leegte in je leven. Ook is het belangrijk je eigen grenzen te kennen en je weerbaar te maken tegen stress.

Ik ben het eens met de mening van Felia. Toen ik dit artikel las, schrok ik ook enorm van het cijfer dat 10% van de 17 en 18-jarigen elke week aan ‘bingedrinken’ doet. Dat stress en een te grote prestatiedruk de redenen zijn waarom jongeren zich volledig laten gaan in het consumeren van alcohol kan ik wel plaatsen. Van jongeren wordt er enorm veel verwacht. Ze moeten presteren en presteren. In onze maatschappij klinkt het soms alsof falen niet kan en mag.
Anderzijds mogen we niet uit de weg gaan dat jongeren experimenteren en zich enorm laten beïnvloeden onder groepsdruk.

Het optrekken van de minimumleeftijd lijkt in eerste instantie een goed idee, maar naar mijn mening verschuift dit het probleem alleen maar. Zullen ze dan niet beginnen experimenteren op 18-jarige leeftijd?

Ik vind het belangrijk dat deze problematiek aan de bron moet worden aangepakt. Scholen zouden hier actief vorming rond moeten geven, net zoals er vormingen worden gegeven bij vele jeugdbewegingen. We mogen het onderwerp niet uit de weg gaan, maar we moeten er onze tanden inzetten om deze trend te doen stoppen.