Gevaarlijk virus ontdekt dat door teken wordt overgebracht

De natuur wordt steeds gevaarlijker. Nee, er zijn geen wolven of andere roofdieren gesignaleerd, maar een nieuwe, veel geniepiger vijand: een virus dat door teken wordt overgebracht.

Voor het eerst is in Nederland iemand ziek geworden door het teken-encefalitisvirus, opgelopen tijdens een wandeling over de Utrechtse Heuvelrug. Besmetting kan leiden tot griepachtige verschijnselen, maar in tien procent van de gevallen ook tot hersenvliesontsteking, of nog ernstiger: aantasting van het hersenweefsel. Een behandeling is er niet, uitzieken is de enige optie. Wel bestaat er een vaccin tegen de ziekte. Jaarlijks sterven er in Europa enkele tientallen mensen aan dit virus; ook houden sommige patiënten er blijvend hersenletsel aan over.

<span>Kwestie van minuten</span>

SHARE
Vijftigplussers lopen de meeste kans op complicaties
Teken staan al jaren in een kwaad daglicht. In de jaren zeventig van de vorige eeuw ontdekten wetenschappers dat deze bloedzuigers een bacterie overbrengen die de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Buitenmensen wordt daarom aangeraden bij thuiskomst direct een lichaamscontrole uit te voeren. Snel weghalen van een teek heeft zin: het duurt soms een dag voordat die de Lyme-bacterie in zijn slachtoffer spuit. Om besmetting met de nieuwe ziekteverwekker te voorkomen, is de tekentang echter veel minder effectief. Soms dringt het virus al binnen minuten met het tekenspuug het lichaam binnen.

Meestal zal het immuunsysteem de indringer opruimen, vertelt Jaap van Dissel, directeur van het Centrum Infectieziektebestrijding van het RIVM. In ongeveer een derde van de gevallen krijgt het slachtoffer griepachtige klachten met hoofdpijn, vermoeidheid en spier- en gewrichtspijn. Na aanvankelijk herstel volgt een week later - in een derde van de gevallen met griepverschijnselen - een tweede ziekteperiode met hersen(vlies)ontsteking, neurologische problemen en hoge koorts. Ziekenhuisopname is dan nodig. Vijftigplussers lopen de meeste kans op complicaties.

Tot nu toe was het teken-encefalitisvirus bekend uit onder meer Zweden, Midden-Europa en Rusland. In dat laatste land zijn er jaarlijks zo'n tienduizend geregistreerde ziektegevallen. Dit voorjaar bleek bij een screening van bloed van geschoten reeën dat het virus ook al in Nederland rondwaart. De reeën worden zelf niet ziek, maar in hun bloed laat de besmetting door het tekenvirus wel sporen na. "Dat was bij enkele reeën geschoten op de Sallandse Heuvelrug het geval", aldus Van Dissel. "Nader onderzoek wees uit dat circa een op de duizend teken daar met het virus is besmet."


©ANP XTRA
Verspreiding

Het ziektegeval op de Utrechtse Heuvelrug - inmiddels is de patiënt herstellende - toont aan dat de waarneming in Salland geen geïsoleerd geval is. Van Dissel: "Het RIVM onderzoekt nu hoe groot de verspreiding én de kans op besmetting is in Nederland. Dat is nodig om de risico's in te schatten. Hopelijk weten we aan het eind van het jaar meer. Daarna volgt een beoordeling of er moet worden gevaccineerd. In Europa heeft alleen Oostenrijk een nationaal vaccinatieprogramma voor deze ziekte."

Lopen mensen gevaar die daar of elders in Midden-Europa op vakantie gaan? "Van de jaarlijks 2.000 tot 3.000 ziektegevallen in Europa zijn er maar 30 tot 60 van toeristen. Vaccineren wordt alleen geadviseerd als je zeer intensief contact zoekt met de natuur."

Bij Staatsbosbeheer zijn alle buitenmedewerkers geïnformeerd over de nieuwe ziekteverwekker. De organisatie vertrouwt op de standaard maatregelen tegen teken, zoals met DEET-bewerkte en goed afsluitende kleding. "Als het RIVM met nieuwe adviezen komt, zullen we die ogenblikkelijk opvolgen", aldus een woordvoerster.

Bron: De Morgen (5/08/2016)

Mijn mening: Ik vind het goed dat dit ontdekt is en dat men de bevolking hiervoor waarschuwt. Zo kan men hopelijk sneller ingrijpen als er zoiets voorvalt dan als men van niks wist. Verder is het ook een pluspunt dat men hier nu een vaccin voor heeft. Zo kan men de bevolking een betere bescherming bieden. Ik hoop dan ook dat we ons alert opstellen ten opzichte van deze dieren, zoals een lichaamscontrole uitvoeren na bijvoorbeeld een lange boswandeling. Maar we moeten natuurlijk ook zien dat we niet te hard afgeschrikt worden hierdoor en niet meer naar buiten durven.