Einde van de verlichting door Lieven De Cauter
Het is nu wel stilaan een feit: we zijn in de nieuwe middeleeuwen aanbeland. In sommige Amerikaanse staten voeren ze Darwin af in het secundair onderwijs en nu mag men al geen cartoons over de islam meer maken - cartoons die toch per definitie gemaakt zijn om te spotten met alle zogenaamd ernstige zaken - of men krijgt een boycot van de hele Arabische wereld op zijn dak. Waar gaan we naartoe? We beleven het einde van de verlichting, ik zeg het u.

Men zou, in alle ernst, alle kranten van de wereld, alle weekbladen en tijdschriften en websites, kortom alle kanalen die de vrije meningsuiting hoog in het vaandel dragen, ook en vooral de Arabische, moeten oproepen om die onschuldige Deense cartoons van de Profeet te publiceren. Want het wordt een beetje te gortig. Het ligt aan de bewoners van de planeet aarde of we straks allemaal in intelligent design moeten geloven en ook nog moeten buigen voor Mohammed.

Ik pik dit niet. Als onschuldige humor niet meer kan, dan zijn we in de nieuwe middeleeuwen aanbeland. Weet u wat dat betekent? Een gedachte-experiment maakt alles duidelijk. 'God is dood', Nietzsche; 'Nietzsche is dood', God - die tekst heb ik indertijd in Leuven meer dan eens op een wc-deur gelezen. Niets aan de hand. Transponeer dit even naar nu. 'Allah is dood', Nietzsche; 'Nietzsche is dood', Allah. Dat is plots heel andere koek. Ik vroeg een islamitische student: "Als ik deze tekst" - 'God is dood, Allah is dood, JHWH is dood' - op het bord schrijf, teken ik dan mijn doodvonnis, Sahil?" "Absoluut", lachte hij. Ik lachte ook, maar eigenlijk heb ik meer zin om te wenen.

Dit kan toch niet. Ik wil dit niet meemaken. Het einde van het tijdperk van de verlichting? Kun je je voorstellen wat dat voor alle denkende mensen van de wereld zal betekenen? Afschuwelijk. Dus moeten alle kranten die zichzelf respecteren cito presto deze cartoons publiceren. Dit gaat niet over de islam, maar over iets veel belangrijkers: over tolerantie, openheid, vrije meningsuiting. Verlichting. Nu overal en massaal publiceren die cartoons, of we zijn er geweest.

En er is alle reden toe: om te weten of die cartoons aanstootgevend zijn of niet, om de lezer te laten oordelen, moet elk artikel dat erover handelt er een paar van publiceren. Dat is toch gewoon goede journalistiek. Ze zijn te vinden op http://www.newspaperindex.com/blog/...-posten-racism/. Echt waar, totaal onschuldig. Daar gaan we de vrije meningsuiting toch niet voor opofferen, zeker? Of bestaan vrije meningsuiting en echte nieuwsgaring alleen nog op het internet? Is dat het laatste bastion van het vrije denken? Het is ver gekomen.

We zitten tussen hamer en aambeeld, tussen de neo-imperialistische leugens van de Verenigde Staten en het islamo-fascisme van de fundamentalisten, tussen de logica van oorlogsmisdadigers en de logica van terroristen. En het ergste van al is: het zijn objectieve bondgenoten. En wij, de gematigde wereldburgers van allerlei kunne, ook de gematigde islamieten, zijn de sigaar. Kan ik niet emigreren naar een andere planeet tot dit tijdperk overwaait? De nieuwe middeleeuwen. Succes ermee.

Lieven De Cauter is cultuurfilosoof

Publicatiedatum : 02-02-2006, De Morgen
Sectie : Opinie

Een goed geschreven stuk, maar ik stel me wel vragen bij de oproep tot het publiceren van de cartoons. Inderdaad, alle media zou dit moeten doen, maar als ik kijk naar De Morgen van afgelopen vrijdag dan heb ik toch mijn bedenkingen. Daar waar De standaard de gewraakte cartoons duidelijk heeft afgedrukt in een no-nonsense omgeving, heeft De Morgen er iets op gevonden.
Wat hebben ze gedaan? Gewoon een foto van het Deense dagblad genomen dat open lag op de pagina met de cartoons erop. Zie je de cartoons op de foto? Niet echt, laat staan dat je de captions kan lezen.

Dit vond ik vrijdag al belachelijk maar niet de moeite om het hier te posten. Na het lezen van dit hypocriet stukje tekst moet het toch van m'n hart.

Ofwel publiceer je de cartoons niet (uit vrees voor whatever welke gevolgen -toegeven aan de intimidatie dus- ) ofwel publiceer je ze wel als manifest dat vrijheid van meningsuiting hier in België zulke cartoons rechtvaardigt.

Maar doe niet onozel door ergens tussenin te zitten, het is precies alsof je geen standpunt inneemt. Dat laatste kan ik nog volgen, maar ga dan de week hierop niet hypocriet doen en oproepen tot iets waar je zelf de ballen niet voor hebt gehad.