"Regering Irak wankelt na onrustig weekend", De Morgen, 1 mei 2016

De regering van Irak wankelt nadat honderden protestanten dit weekend wisten door te dringen tot in de zwaarbeveiligde Groene Zone. Het leger heeft de noodtoestand uitgeroepen.

Vanavond, meer dan een etmaal na het begin van het protest, trokken de demonstranten zich terug uit de Groene Zone, een zwaarbeveiligde wijk in Bagdad met veel ambassades en Irakese overheidsinstanties. Enkele uren eerder had de Iraakse premier Haider al-Abadi opdracht gegeven iedereen te arresteren die het parlement had bestormd.

De demonstranten verwijten Al-Abadi, dat hij niet optreedt tegen corruptie en sektarische spanningen in het land. Er wordt al maanden tegen zijn regering geprotesteerd. Sinds enkele weken laat de premier zich niet meer zien in het Iraakse parlement. De laatste keer dat hij kwam, in maart, jouwden politici dat zijn regering onwettig is. In een poging het volksverzet te doven, heeft Al-Abadi inmiddels toegezegd 'radicale hervormingen van het politieke stelsel' versneld door te voeren.

Vanuit internationale optiek kan politieke onrust in het deels door Islamitische Staat (IS) bezette Irak niet slechter uitkomen. De VN-missie in Irak liet weten "zeer bezorgd" te zijn over de ontwikkelingen. In een persverklaring roept de VN op tot "kalmte, terughoudendheid en respect voor de Irakese grondwettelijke instituties op dit cruciale moment in de geschiedenis."

Drijvende kracht

De drijvende kracht achter de politieke onrust, die broeit sinds begin dit jaar, is de sjiietische geestelijke Moqtada al-Sadr. Hij geldt sinds 2003 als beroepsagitator in de Iraakse politiek. Hoewel Al-Sadr geen formele politieke positie bekleedt, is hij één van de machtigste mannen van Irak, gesteund door een omvangrijk eigen militieleger.

"We zijn allemaal met jou," schreeuwden Sadr-aanhangers volgens persbureau AP in het parlementsgebouw dat ze kort daarvoor hadden bezet. Officieel dringen de demonstranten niet aan op het vertrek van premier Al-Abadi, maar juist op hervormingen samen met hem. Maar iedereen weet dat Al-Sadr in 2014 ook de aanstichter was van het vertrek van de vorige Irakese premier, Nouri al-Maliki.

Corruptie

De demonstranten richten zich tegen corruptie, een wijdverspreid probleem in Irak. Sinds de val van Saddam Hoessein worden politieke zetels verdeeld op basis van religie. Politici, dankzij dit 'quotasysteem' zeker van hun baan, bevoordelen openlijk hun religieuze en etnische achterban.

Al-Abadi zegt al maanden een einde te willen maken aan deze gang van zaken. Maar dat stuitte tot dusver op verzet onder zijn eigen ministers en bij parlementsleden, die vrezen hun macht en goedbetaalde functie te zullen verliezen. Invloedrijke Irakese politici noemen de demonstraties in een verklaring "een grove schending van de grondwet" en eisen dat de deelnemers worden vervolgd.

De Groene Zone, verboden voor gewone burgers, is volgens Al-Sadr een "bolwerk van corruptie." Dat zijn militieleger hier zaterdag een checkpoint wist open te zetten, is zonder precedent: nooit eerder in de 13 jaar dat de Zone bestaat, konden inwoners van Bagdad hier zomaar rondlopen. Zij vergaapten zich aan de beplanting en de straatverlichting, in grote delen van de stad een ongekende luxe.

In Irak vielen dit weekend zeker 53 doden als gevolg van drie bomaanslagen, allen opgeëist door Islamitische Staat (IS). In het verdeelde land vinden dagelijks aanslagen plaats, meestal door het soennietische IS met als doelwit sjietische burgers.

Bron: http://www.demorgen.be/buitenland/r...ekend-b212143a/

Mening: Obama heeft al toegegeven dat het zijn grootste vergissing was om Libië binnen te vallen zonder duidelijk plan voor de 'aftermath'. Hetzelfde kan gezegd worden voor de invasie van Irak (door Bush). In Irak hebben de Amerikanen wel enigszins geprobeerd een nieuw regeringssysteem in te voeren en het leger op te leiden, maar er is sowieso een machtsvacuüm ontstaan. Dat wordt dan deels opgevuld door IS en deels door corrupte politici. Akkoord, er ging veel fout onder de oorspronkelijke leiders, zeker wel, maar een bevolking 'bevrijden' zonder duurzame oplossing maakt de situatie enkel kwetsbaarder. En de enigen die de situatie deftig kunnen rechttrekken, zijn de Irakezen zelf.