Laat geen achterdocht toe, ondanks terreurdreiging

17-11-15, 06.00u - SOFIE VANLOMMEL

3 Zwaarbewapende troepen zijn gisteren opnieuw binnengevallen in enkele Molenbeekse woningen. ©© bas bogaerts / Tim Dirven / Belga
Politici en veiligheidsexperts spreken klare taal: na de dodelijke terreuracties in Parijs zijn nieuwe aanslagen nakend of zelfs onafwendbaar. Maar: 'Het grootste geschenk dat je een terreurzaaier kunt geven, is je gedrag aanpassen.'

'Onze reactie is veranderd: bij de minste rimpeling ontaarden we in lichte hysterie'
DAMIAAN DENYS, PSYCHIATER
"We weten dat operaties werden en worden voorbereid. Niet alleen tegen Frankrijk, maar ook tegen andere Europese landen." Met de bloedsporen nog zichtbaar op de Parijse trottoirs klinken de woorden van Frans premier Manuel Valls dreigend en onheilspellend. "We zullen lang met deze dreiging moeten leven." Zijn boodschap wordt bevestigd door de topman van de Amerikaanse inlichtingendienst CIA, John Brennan. Ook hij verwacht nieuwe acties van IS. "Dit is geen alleenstaand geval."

Minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) en bij uitbreiding de regering verbloemen de dreiging evenmin. IS zelf herhaalt in een boodschap dat landen die actief zijn in Irak en Syrië risico lopen op een aanslag. Ooit is het centrum van Washington aan de beurt, klinkt het, "net zoals het centrum van Parijs."

Als de beschikbare informatie inderdaad op een nakende aanslag wijst, zegt veiligheidsexpert Brice De Ruyver (UGent), "dan zou het zeer naïef zijn dat te ontkennen. Je moet mensen durven te confronteren met de feiten. Stel je voor dat er morgen in België iets gebeurt, dan sta je daar mooi als beleidsmaker die net heeft beweerd dar er geen vuiltje aan de lucht is."

Vatbaar voor het spectaculaire

We zullen moeten leren leven met een nieuwe realiteit, vult psychiater Damiaan Denys aan. "Dat onze felbevochten vrede, de vrijheid waarvoor in WO II miljoenen mensen zijn gestorven, niet langer vanzelfsprekend is." Hij is gespecialiseerd in angst en is diensthoofd psychiatrie van het AMC, het Amsterdams universitair ziekenhuis. Wie even achteruitkijkt, stelt vast dat geweld in onze contreien helemaal niet ongebruikelijk is, zegt hij.

"Onze reactie is wel veranderd: bij de minste rimpeling ontaarden we in lichte hysterie." We zijn individualistischer geworden en kunnen onmacht moeilijk verkroppen. We zijn bang voor het onvoorspelbare en vatbaar voor het spectaculaire. Nauwelijks enkele uren na de dodelijke feiten kunnen we in hoge resolutie en uit tientallen invalshoeken de gruwel herbekijken en beluisteren. "Elke gebeurtenis lijkt spectaculair en onverwacht. Niet door de omvang, maar door ons gebrek aan besef van context. We zijn bezeten door meten, controleren, voorkomen. We kunnen niet aanvaarden dat er risico's buiten onze macht vallen." En we zijn volgens Denys elk gevoel voor proportie kwijt. "Het is natuurlijk afschuwelijk, 129 doden. Maar er vallen elke dag doden door drugs, door zelfdoding, in het verkeer. Toch stappen we zonder vrees in de auto."

Illusie

De KU Leuven heeft beslist om Erasmus-studenten tijdelijk niet meer naar Parijs te sturen. Vandaag wachten aan de Heizel militairen op de fans van de Rode Duivels. Heeft de angst toegeslagen? Enerzijds verwachten burgers een krachtig antwoord van beleidsmakers, zegt Denys. "Onmiddellijk handelen wordt gezien als een stevige reactie. Toch moeten we zo eerlijk zijn om toe te geven dat we eigenlijk weinig tegen terreurdreiging kunnen doen."

Juist de vrijheid en het spontane vertrouwen onder burgers maakt onze samenleving uniek, zegt de psychiater. "Jij schiet mij niet dood, ik kan 's avonds ongestoord de straat op: dat zijn de normen en regels waarop deze maatschappij draait. Wie achterdocht toelaat en zijn gedrag aanpast, geeft net toe aan de intentie van deze groepering. Zij heeft juist het westerse vrijheidsdenken tot vijand uitgroepen." Wie zijn gedrag aanpast, zegt ook De Ruyver, "geeft de terreurzaaier het grootst mogelijke geschenk".

Denys staat dan ook sceptisch tegenover de oorlogsretoriek, 'het meedogenloze antwoord' van de Franse regering, het voornemen van president François Hollande om vijfduizend extra politiemensen te rekruteren en om justitie, douane en defensie te versterken. Met begrenzen, bewapenen en militariseren, zegt Denys, "beperk je de vrijheid. Of juister: je creëert de illusie de vrijheid te garanderen. Het is immers niet langer uitgesloten dat je het slachtoffer wordt van een willekeurige, blinde aanval. Maar we moeten juist durven voort te leven: open en vrij."

Bron:http://www.demorgen.be/buitenland/e...e-net-bcb3e096/

eigen mening: Ik begrijp de mening van de experts dat we niet moeten laten zien dat we bang zijn. Maar toch is dat makkelijker gezegd dan gedaan. We leven (leefden) in zo een goede maatschappij dat we niet bang moe(s)ten zijn voor vijanden. Maar het is goed dat ze bijvoorbeeld de match hebben afgelast voor de veiligheid van de spelers en supporters. Maar langs de andere kant is dat ook weer laten zien dat je bang bent. Maar ik vind het meer dan normaal dat mensen op deze moment bang zijn voor het onbekende.