20/12/2014

9,6 procent van de werknemers en 10,2 procent van de zelfstandige ondernemers in Vlaanderen kampten in 2013 met acute psychische vermoeidheid of burn-outklachten. Dat komt overeen met ongeveer 220.000 werknemers en 33.000 zelfstandige ondernemers. Dat staat te lezen in het rapport 'Knipperlicht voor burn-out' van de Stichting Innovatie & Arbeid.
Wie symptomen van psychische vermoeidheid of burn-outklachten vertoont, is nog aan het werk maar slaagt er niet meer in om 100 procent te functioneren in zijn job. Werknemers met burn-outsymptomen rapporteren hogere verzuimcijfers. Ze zijn frequenter en langduriger afwezig.

Bovendien overwegen deze werknemers vaker ander werk te zoeken en vrezen ze meer dan anderen dat ze hun werk niet zullen volhouden tot de pensioenleeftijd. Dat laatste geldt ook voor zelfstandige ondernemers. Daarenboven zijn zelfstandige ondernemers met burn-outsymptomen vaker ontevreden met hun keuze voor het zelfstandig ondernemerschap.

Meer vrouwen
Bij de -30-jarigen kampt reeds 7,5 procent van de werknemers met burn-outklachten. Bij de 50-plussers loopt dit aandeel op tot meer dan 10 procent. Burn-outklachten komen dus voor in alle leeftijdsgroepen, maar de kans hierop neemt toe met de leeftijd.

De percentages burn-outklachten bij werknemers liggen hoger bij vrouwen (10,1%) dan bij mannen (9,1%). Voltijdse werknemers signaleren deze klachten vaker (10,0%) dan wie deeltijds werkt (8,7%). Ook bij (midden)kaders (12,1%) en onderwijsmedewerkers (11,9%) ligt dit percentage beduidend hoger dan bij de andere beroepsgroepen.

Hoge werkdruk
Voor het ontwikkelen van burn-outklachten blijkt – van alle onderzochte risico’s op de werkplek – vooral de hoge arbeidsbelasting zwaar door te wegen. Het gaat hier volgens de Stichting Innovatie & Arbeid vooral over de belasting op kwantitatief vlak (hoge werkdruk) maar ook over de belasting in emotionele termen (emotionele belasting), wat de relatief hoge percentages voor burn-out bij onderwijsmedewerkers zou verklaren.

Ook andere factoren op het werk kunnen een rol spelen bij het ontstaan van een burn-out. Werknemers die niet goed gecoacht worden door hun leidinggevende bijvoorbeeld maken twee keer zoveel kans om burn-outsymptomen te ontwikkelen. Voor zelfstandige ondernemers is een kennistekort wat management en beheer van de organisatie betreft een belangrijke risicofactor voor burn-outklachten.

Stressbeleid
Voor haar analyse naar burn-outklachten baseerde Stichting Innovatie & Arbeid zich op gegevens uit de Vlaamse Werkbaarheidsmonitor, een driejaarlijkse enquête bij een representatief staal van werknemers en zelfstandige ondernemers.

De onderzoekers suggereren op het einde van hun studie een aantal klemtonen voor werkgevers die een beleid willen ontwikkelen om burn-out preventief te bestrijden. Dat is belangrijk omdat burn-out vaak het gevolg is van te veel stress op de werkvloer en kan leiden tot langdurige afwezigheden.

De onderzoekers stellen dan ook dat het voorkomen van burn-out hand in hand gaat met een goed stressbeleid dat optreedt tegen een te hoge werkdruk en overdreven emotionele belasting. Ook een leeftijdsbewust hr-beleid met voldoende oog voor de rol van direct leidinggevenden kan helpen om burn-out te voorkomen.

Bron: De Standaard
http://www.standaard.be/cnt/dmf20141219_01438108

Mening: Dat burn-outs in deze prestatiemaatschappij een toenemend probleem is wist ik, maar bij het zien van deze cijfers schrok ik toch even. We leggen het onszelf op om succesvol te zijn, maar ook andere verwachten dit van ons. De mens moet tegenwoordig continu uitblinken in alles. Een bijkomend probleem is volgens mij dat er nog steeds een taboesfeer rond dit thema hangt.

In dit artikel wordt nog eens aangehaald dat het aantal burn-outs bij leerkrachten aanzienlijk hoger ligt dan bij andere beroepsgroepen. Leerkrachten krijgen tegenwoordig te maken met mondige leerlingen en er wordt tevens verwacht dat men inzet op extra zorg en begeleiding. Er komt dus echt wel wat meer bij kijken dan 21 of 22 uurtjes lesgeven en dit wordt door vele mensen vergeten.

Ik vind het ontzettend positief dat er in de analyse aandacht wordt besteed aan de preventie van dit probleem. Ik hoop alvast dat veel werkgevers hiermee aan de slag gaan.

Tegenwoordig verwacht men steeds meer van een mens. Geen wonder dat er veel mensen met burn-outs en acute vermoeidheid te maken krijgen. Werknemers moeten vaak aan strenge eisen voldoen en op elke dag op elk moment bereikbaar zijn voor hun baas. Enkel zo willen/kunnen ze zich onderscheiden van de rest om uiteindelijk te kunnen voldoen aan die eisen.
In ons vakdomein is flexibiliteit één van de mogelijke 'dooddoeners'. Leerkrachten moeten zich vlot en snel kunnen aanpassen aan verschillende situaties. Als dit niet gaat, heb je minder kans op een job of zal je sneller in een burn-out belanden. Dit is veel meer dan vroeger het geval was denk ik. Vroeger waren er dan ook minder burn-outs.

Ik schrok toch wel even van deze cijfers. We weten allemaal dat onze prestatiemaatschappij de grote oorzaak is van deze cijfers en dat leerkrachten een risicogroep is ook, maar dat de cijfers zo hoog lagen wist ik niet. Ik maak mij vooral zorgen om deze cijfers in verband met de plannen in de hervorming van het onderwijs. We hebben nu al zulke hoge cijfers van burn-outs in het onderwijs. Het eerst wat me te binnen schiet is de term 'inclusief onderwijs'. Ik probeer het me voor te stellen dat je met een klasgroep hebt waarin je leerlingen hebt met beperkingen zoals doofheid, blindheid, licht mentale achterstand, emotionele en gedragsproblemen etc. Deze leerlingen hebben heel veel extra zorg nodig om te kunnen functioneren in een gewone klassituatie. Dan gaan nog veel meer leerkrachten symptomen van burn-outs vertonen.

Dit verbaast mij eigenlijk niet. Mensen gaan naar hun werk, daar worden er steeds hogere eisen en prestaties gevraagd. Wanneer ze van hun werk komen staan veel mensen vaak ook nog in de file, moeten ze op tijd hun kinderen van de crèche of school gaan halen. Dan nog snel langs de winkel om nadien nog iets klaar te maken. Dit is ook doordat veel ouders beide voltijds gaan werken, waardoor er na het werk nog heel wat moet gebeuren. Ik denk dat we meer en meer naar flexibele uren moeten gaan en een sfeer waar thuis werken geen uitzondering maar de regel gaat zijn. Uiteraard is dit niet voor alle beroepen mogelijk. Ik denk ook dat dit vaak te wijten is aan het gebrek aan ontspanning. De tijd die we vrij hebben gaan we vaak ook nog consumeren in plaats van gewoon tot rust te komen met bijvoorbeeld een goed boek.

__________________
“Men occasionally stumble over the truth, but most of them pick themselves up and hurry off as if nothing ever happened.”

― Winston S. Churchill