Wie de kranten van de voorbije dagen leest, kan niet anders dan opmerken dat we economische ongelijkheid opnieuw hebben ontdekt. Ongelijkheid internationaal, ongelijkheid lokaal, ongelijkheid tussen de rijkste 10 procent en de rest, of tussen de rijkste 1 procent en de rest.

De oproepen om het belastingstelsel te hervormen, zodat die ongelijkheid gecounterd kan worden, zwellen aan. Ideeën als de successierechten zwaarder belasten of een vermogensbelasting (al dan niet alleen op risicovrij kapitaal) worden de wereld ingestuurd, en iedereen heeft de mond vol van een nieuwe profeet, Thomas Piketty.

Is dit gewoon een zoveelste trend die snel zal overwaaien? Of is de verrechtsing van de maatschappij voorbij en zijn dit de kiemen van een opkomende verlinksing? Als ik dat laatste woord in Word intik, verschijnt er meteen een rode streep onder, niet omdat die kleur goed bij het verhaal past, maar omdat het woord ‘verlinksing’ de voorbije dertig jaar zo onbestaand was dat een spellingchecker het niet herkent.

Mensen worden niet links. Als iemand al opschuift in zijn politieke voorkeur, dan gaat het van links naar rechts, zelden omgekeerd. Met het ouder worden, zeggen mijn vrienden dan, hebben mensen minder idealen, minder illusies, of misschien minder energie en minder moed.

De hele discussie over ongelijkheid past in de logica van nood. Er moet meer geld gevonden worden om de crisis en haar schulden te financieren. Natuurlijk zijn het behoud van de sociale zekerheid en de financiering van de pensioenen belangrijke componenten van deze discussie, maar dat ze zo oplaait heeft te maken met het feit dat we niet meer weten vanwaar we het extra geld moeten halen dat nodig is om deze maatschappij draaiende te houden. De staatsschuld, die nu officieel 104 procent bedraagt, is in de realiteit veel groter, want we tellen de garanties van de overheid tegenover de banken niet mee. Het Zilverfonds is leeg terwijl de vergrijzing al volop bezig is. De focus van de wereldeconomie verschuift naar andere landen. We hebben dringend investeringen nodig in het onderwijs, dat kwalitatief gezien achteruitgaat en dat ook niet meer in staat is om een plaats te bieden aan alle kinderen.

We moeten ook dringend investeren in de allochtone kinderen en jongeren die we tot nu toe hebben uitgesloten van de arbeidsmarkt en in armoede gehouden, en die straks onze pensioenen in stand moeten houden. (Dat zullen ze overigens niet doen zonder opgetild te worden tot de middenklasse binnen de komende tien jaar.) Toeleidende projecten naar de arbeidsmarkt gekoppeld aan quota, vooral bij overheidsbedrijven, meer kwalitatieve opleidingen, betere arbeidsstatuten, dat kost allemaal geld. De positie van de middenklasse uitbreiden en verstevigen is dus geen onbelangrijk verhaal, de toekomst van onze manier van leven hangt ervan af.

Pech voor de rijkste 10 procent, maar het is nu duidelijk geworden dat het geld dat we nodig hebben niet bij de middenklassers zit en al helemaal niet bij het verpauperde deel van de bevolking. De crisis heeft de middenstand en de werkende middenklasser wat meer lef gegeven om hardop te zeggen dat we de schulden van de banken niet alleen moeten financieren, maar dat we het geld ook moeten halen bij de mensen die honderden miljoenen hebben. Dit is geen revolutie, geen morele conclusie, geen ideologische overweging, geen verlinksing, het is gewoon een realistische noodzaak om te ontsnappen aan een economische implosie.

Kapitaal dat niet produceert moet zwaar belast worden. Dat is niet alleen goed om inkomen te genereren voor onze bijna failliete staat, het is ook goed voor de economie omdat het investeringen in de hand zal werken. Een economie die het moet hebben van innovatie kan niet alleen rekenen op subsidies, maar heeft vooral een reveil van ondernemerschap nodig, en dat vergt een moedig kapitaal dat risico durft te nemen in de plaats van te rentenieren.

Het is geen kwestie van ethiek, maar van pragmatiek. Al heeft het pragmatisme dat dit debat leidt in de richting van een vermogensbelasting en andere vormen van maatschappelijke ‘gelijkmakers’ een ethisch neveneffect. Dat is mooi meegenomen.

Een verlinksing is het dus niet, het is een noodzakelijke reflex van zelfbehoud die verder gaat dan de politieke breuklijnen van rechts en links. Of die hernieuwde aandacht voor ongelijkheid vertaald zal worden in het beleid, zal wel afhangen van het signaal dat de kiezer geeft op 25 mei.

Bron: De Standaard
Datum: 09/05/2014

Eigen mening:

Een opiniestuk is natuurlijk 'maar' de mening van 1 persoon maar het gaat hier wel over een onderwerp dat we niet langer uit de weg kunnen blijven gaan. De ongelijkheid tussen de allerrijksten en de rest van de bevolking is groter en groter aan het worden. Dit gaat vooral over de wereld in zijn geheel maar ook in ons land wordt het tijd dat de allerrijksten hun verantwoordelijkheid gaan opnemen. Is dit dan links gedachtegoed? Ik denk het niet eigenlijk. Ik denk dat ondertussen iedereen zich er wel van bewust aan het worden is dat het niet de middenklasse is die ons land uit de financiële problemen moet helpen maar dat er inderdaad motieven voldoende zijn om inkomsten uit andere zaken dan arbeid (bv aandelen) extra te gaan belasten. Ook het feit dat de schrijver spreekt over de investeringen die we moeten gaan doen om ons onderwijs terug te verbeteren en het grote deel van de allochtone jeugd die niet voldoet aan de minimumeisen van ons onderwijs zijn problemen die onze aandacht verdienen naar de aanloop van 25/5/2014.

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Dyab Abou Jahjah is de schrijver van het opiniestuk Moedig Kapitaal.