Bomvol spaarvarken - Van alle Europeanen zijn de Belgen de rijksten.


De Belgen zijn de rijkste burgers in Europa. Bijna één op de drie Belgen (31 procent) verklaart meer dan 50.000 euro te bezitten, onroerende goederen niet meegerekend. Dat blijkt uit de halfjaarlijkse Investeringsbarometer van het onderzoeks- en consultancybureau GfK Worldwide. Ter vergelijking: het West-Europese gemiddelde bedraagt slechts 13 procent.


'We waren tweede, maar hebben nu de Zwitsers bijgebeend', zegt algemeen directeur Mark Hofmans van GfK. 'Ongeveer één Belg op de drie mag je dus bij de rijkeren tellen. Dat is echt niet niks hoor. Vooral als je weet dat we hier het al dan niet bezitten van een eigen huis niet eens hebben meegerekend, want dat zou onze score zelfs nog merkelijk doen stijgen. De Belg is echt aan een financiële opmars bezig. Sinds de lente van vorig jaar is het aantal mensen dat verklaart meer dan 50.000 euro te bezitten, gestegen van 23 naar 31 procent.'


Hoe belangrijk is het woord 'verklaart' in de vorige zin? Zijn de Belgen wel eerlijk geweest?

MARK HOFMANS: Nee. (lacht) Ik ben ervan overtuigd dat dit zelfs een sterke onderschatting van de Belgische rijkdom is. Waarom? Omdat Belgen in financiële enquêtes meestal heel terughoudend zijn. De Belg zegt niet graag hoeveel hij verdient of hoeveel hij bezit. Wij zullen onze eigen rijkdom eerder minimaliseren dan overdrijven. Waar halen de Belgen nu al dat geld vandaan? Vooral uit vastgoed.

Laat ik mezelf als voorbeeld nemen. Ik kom uit een arbeidersgezin. Mijn ouders waren zeker geen grootverdieners, maar ze bezitten wel - net zoals een grote meerderheid van de Belgen - hun eigen huisje. Stel nu dat ik van mijn ouders erf. Eender welk huis brengt op de vastgoedmarkt tegenwoordig al gauw 100.000 euro op. Als er maar twee erfgenamen zijn, zitten ze elk al aan die 50.000. De Belgische voorliefde voor vastgoed, die mogelijk werd gemaakt door een erg burgervriendelijke sociale zekerheid, heeft ons geen windeieren gelegd.


Vooral in het laatste jaar is de Belg een stuk rijker geworden. Wat is daar de verklaring voor?

HOFMANS: Heel wat Belgen brachten vorig jaar bij de fiscale amnestie geld terug uit het buitenland. Dat ging om niet te onderschatten bedragen. De fiscale amnestie heeft de staatskas honderden miljoenen euro opgebracht en dat was natuurlijk maar enkele procenten van wat er in totaal weer naar België is gevloeid. Een ander deel van de verklaring is dat de Belgische beurs het de laatste twee jaren erg goed heeft gedaan. En de Belgen blijken na de Zweden het hoogste aantal aandelen in portefeuille te hebben. Daar hebben we in 2005 de vruchten van geplukt.


Is de Belg dan zo'n ijverige belegger?

HOFMANS: De laatste jaren zeker wel. Een Belg kan immers tellen. Want waarom heeft men in aandelen geïnvesteerd? Omdat alternatieven zoals obligaties en spaarboekjes bijna niks meer opbrengen. We waren nummer één van Europa voor de spaarrekeningen, maar nu hebben de Italianen ons ingehaald. Waar zijn die miljarden heengegaan? Voor een groot deel naar vastgoed - slim, want een eigen huis is nog steeds de beste belegging die je kunt doen. Maar een ander deel heeft de Belg in beleggingen gestopt, vooral in aandelen of aandelenfondsen.


De Belg die zich afkeert van de spaarboekjes en naar de beurs gaat. Dat vloekt met ons conservatieve, behoudsgezinde imago.

HOFMANS: De banken hebben de Belg over de streep getrokken met een zeer slimme zet die nu in heel Europa gekopieerd wordt: klikfondsen met gegarandeerd kapitaal. Die zijn bij ons enorm populair; elke maand lanceert zowat iedere bank er minstens twee nieuwe. Zo is de conservatieve Belg een klein tikkeltje richting beurs opgeschoven, en dat heeft hij zich het laatste jaar zeker niet beklaagd. Dat is de motor voor ons recente succes, maar tegelijk is het ook een heel gevaarlijke evolutie.


Waarom?

HOFMANS: Het probleem is dat heel wat mensen laat, en misschien wel te laat, op de boot springen. Week na week worden beursrecords gebroken, we zitten nu weer aan het niveau van 1998. Maar records kun je niet blijven breken en het beursgeluk zal waarschijnlijk niet blijven duren. Het kan vlug keren hoor. Duitsland komt in 2007 met hogere btw-tarieven. Wat zal er dan gebeuren?

Waarschijnlijk krijgt in 2006 de Duitse, en dus de Europese economie een flinke boost, zeker naar het einde van het jaar. Maar dan? In 2007 valt de Duitse consumptie misschien stil en kan de economische motor van Europa wel eens stokken. Dit is natuurlijk maar één scenario; ik beweer ook niet over een glazen bol te beschikken. Misschien trekt de economie weer helemaal op gang.


Als de beurs achteruitboert, gaan de Belgen daar dan ook de zwaarste klappen van krijgen?

HOFMANS: Ja en nee. Belgen blijven voorzichtige mensen, ons geld zit voor een groot stuk in aandeelfondsen met gegarandeerd kapitaal. Als de beurs klappen krijgt, moet de Belg zich nog geen té grote zorgen maken. Er staan ook nog miljarden op onze spaarrekeningen. Ik ben dus zeker niet pessimistisch. Als ik zie dat in Duitsland al twee jaar minder dan 10 procent van de mensen 50.000 euro bezit, en wij daar 31 procent tegenover stellen... Dan kunnen we alleen besluiten dat we goed bezig zijn.

Ik ga me niet politiek uitspreken, maar de Belgische economie heeft de laatste jaren enorm goed gepresteerd. Wij doen het stukken beter dan onze rechtstreekse handelspartners Duitsland, Nederland en Frankrijk. En aangezien België toch vooral naar die landen exporteert, is dat een hele prestatie.


U doet niet graag politieke uitspraken, maar iemand heeft aan dit succes toch verdienste?

HOFMANS: Dat is ook zo. Al zeg ik niks over de manipulaties om de Belgische begroting op te smukken, of over hoe goed het gevoerde beleid op lange termijn is. (lacht) Maar zelfs met opgesmukte cijfers zit België ongetwijfeld in de top 5 van Europa. Dat dat gedeeltelijk overslaat op de welvaart van de bevolking is logisch. Ons land kampt wel met een vrij hoog werklozenaantal. Maar dat is al een hele tijd zo en het drukt de resultaten blijkbaar niet.


Vergroot in België de kloof tussen arm en rijk?

HOFMANS: Ja. Geld genereert geld, dat is altijd zo geweest. Volgens dit onderzoek heeft 15 procent van de Belgen de laatste zes maanden geen geld opzij kunnen zetten. Bij de Vlamingen is dat zelfs maar 8 procent. Maar eigenlijk is dat niet zo heel veel, hè. Dat neemt niet weg dat sommige mensen zware financiële problemen hebben. Het aantal wanbetalers stijgt.


Laat de Belg zijn vele geld eigenlijk wel genoeg rollen? Of zijn we net rijk omdat we alles oppotten?

HOFMANS: We weten al sinds de jaren zestig dat de Belgen eigenlijk niet genoeg consumeren. De eerste regering die dát kan veranderen, veroorzaakt een economische revolutie zonder weerga. (lacht) Eigenlijk zijn de Belgen het tegenbeeld van de Amerikanen. Die consumeren meer dan ze kunnen betalen. Een Amerikaan leent zelfs om een nieuwe tv te kopen. Dat is voor een Belg ondenkbaar. Die leent enkel voor zijn huis, en heel zelden ook voor zijn auto. Een Belg, en zeker een Vlaming, betaalt cash, of hij koopt niet.


Is de Belg een beetje een gierigaard?

HOFMANS: Goh, ik noem dat niet gierig. Bij gelegenheden kunnen we ook wel Bourgondisch zijn, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Nederlanders. Tja, voorzichtig en pessimistisch zijn, zit de Belg in de genen.

Uit dit onderzoek blijkt dat zes procent van de Belgen, ondanks alle positieve signalen, denkt in de toekomst minder te kunnen sparen. De reden moet je niet ver zoeken. Onze enquête gebeurde in volle oliecrisis. Auto en verwarming werden plots duurder in verbruik. Als je de Belg op zo'n gevoelig punt raakt, is hij op zijn hoede. Tel daar nog de negatieve sfeer bij die ontstond door wat de regering zei over de pensioenen in het Generatiepact.


In uw onderzoek valt het verschil tussen Vlamingen en Franstaligen op. Ze blijken een heel ander financieel profiel te hebben.

HOFMANS: 38 procent van de Vlamingen bezit meer dan 50.000 euro, tegen 20 procent van de Franstaligen. Dat is een kloof om rekening mee te houden. Merk ook op dat we het hier hebben over Franstaligen, dus met inbegrip van de rijke Franstalige Brusselaars.

De Walen doen het ongetwijfeld nog een beetje slechter. Dat zie je ook in andere cijfers: meer dan acht op de tien Vlaamse huishoudens (84 procent) bezit spaardeposito's, tegenover slechts één op de twee Franstalige (53 procent). Financieel-economisch zijn dit twee verschillende landen.


Knack, 07-12-2005(Jef Van Baelen)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB