Het vonnis - Jan Verheyen

di 08/10/2013 - 10:16 ***
ruben nollet recensie het vonnis jan verheyen koen de bouw

Jan Verheyen gooit een knuppel in het hoenderhok dat Justitie heet. Op zich niet zo verrassend maar hij doet het wel met evenveel omzichtigheid als verontwaardiging.

Het zal u misschien verbazen maar er is een link tussen ‘Machete Kills’, het hysterisch knipogende actiespektakel van Robert Rodriguez dat deze week ook in de zalen komt, en ‘Het vonnis’, het waardige en weldoordachte drama van Jan Verheyen. Vroeg in ‘Machete Kills’ zegt Jessica Alba namelijk tegen de gerimpelde titelfiguur dat hij degene is die haar geleerd heeft dat de wet en gerechtigheid niet noodzakelijk hetzelfde zijn. Nu moet je al geweldig naïef zijn om te denken dat de wet in Mexico per definitie (of zelfs in de meeste gevallen) de kant van de zwakkeren kiest maar uit Verheyens film mogen we afleiden dat de situatie in België daarom niet beter is. Alle verhoudingen in acht genomen weliswaar, want waar ‘Machete Kills’ het tussen alle schietpartijen en schaars geklede dames door over corruptie heeft, gaat het in ‘Het vonnis’ over de absurditeit en het gebrekkige evenwicht van onze strafwetgeving.

Procedurefout
Koen De Bouw vertolkt met bewonderenswaardige ingetogenheid de rol van Luc Segers, een man die zijn schaapjes op het droge heeft. Een gelukkig gezin met vrouw en kind, een job die hij graag doet, die goed verdient en waar de promotie lonkt, hij mag zichzelf terecht een schouderklopje geven. De hele boel stort echter in elkaar wanneer hij bij een hondsbrutale overval vrouw en kind verliest. En alsof dat nog niet erg genoeg was, komt de dader, die hem recht in de ogen heeft gekeken, vrij op basis van een procedurefout. Luc Segers heeft nu helemaal niets meer om voor te leven, tot bij hem een plan rijpt waarmee hij niet alleen zijn gram wil halen maar ook het systeem in zijn hemd wil zetten.

Verheyen haalde de inspiratie voor ‘Het vonnis’ uit de actualiteit en je voelt dat de regisseur, die zelf het scenario schreef, de film wou maken om zijn hart te luchten. Dit had dan ook een Belgische versie van ‘J’accuse…!’ kunnen worden maar Verheyen begreep terecht dat het geen goed idee was om wild met een beschuldigende vinger te zwaaien. Daarvoor is de materie te complex en ondoorzichtig, in die mate dat zelfs specialisten er vaak niet meer wijs uit raken. Morele verwarring is het sleutelbegrip, en die brengt de film zeker over.

De kern van het betoog
De grote troef van ‘Het vonnis’ is dat het om een rechtbankdrama gaat, want die opzet geeft Verheyen de gelegenheid om standpunten en filosofieën met elkaar te confronteren zonder dat het geforceerd klinkt. Hier en daar bezondigt hij zich nog wel aan uitleggerige dialogen maar de kern van het betoog kan hij overlaten aan, euh, het betoog van elke pleiter. Door die pleidooien tegelijk te vermengen met de daad waarvoor Luc Segers in de beklaagdenbank staat, vermijdt Verheyen bovendien dat de rechtszaak te droog wordt. De onderscheiding die ‘Het vonnis’ in Montréal te beurt viel, doet dan wel vermoeden dat de regie uitzonderlijk is maar als de film stevig op de benen staat, is het door scenario en montage. En door de acteurs, die De Bouws vertolking prima ondersteunen.

Ruben Nollet
Ruben Nollet schrijft over film voor onder meer Cobra.be, deredactie.be, De Tijd, P-Magazine en CineNews. Hij is van kindsbeen af een horrorfan, wat hem in het begin de nodige nachtmerries bezorgde. Vandaag is hij echter een volstrekt evenwichtige persoonlijkheid.

[ ‘Het vonnis’ - Jan Verheyen met Koen De Bouw, Hendrik Aerts, Johan Leysen, Veerle Baetens, Jappe Claes, Chris Lomme, Jo De Meyere, Wouter Hendrickx, Joke Devynck – 1u52 ]

Bron: http://www.cobra.be/cm/cobra/film/1.1749107

Mening:
Vorig weekend heb ik ‘Het Vonnis’ zelf gezien en ook ik was zeker onder de indruk. De film grijpt de toeschouwers aan en dit komt niet alleen door de fantastische acteerprestaties van onder meer Koen De Bouw, Johan Leysen …, maar ook door het goed doordachte scenario.
‘Het Vonnis’ is ontstaan uit pure verontwaardiging en dat merk je ook. De gebreken van ons rechtssysteem worden minutieus blootgelegd. Met een film bereik je een groot publiek, zodat meer mensen geconfronteerd worden met de fouten die gemaakt worden in justitie. Zelfs de democratie wordt op de korrel genomen.
Hopelijk schudt deze film volk en staat wakker en, al is de kans klein, verandert er iets in ons rechtssysteem (wordt de wet i.v.m. procedurefouten aangepast).