Het ooit zo populaire Greenpeace haalt weer de voorpagina's, nu dertig activisten op beschuldiging van piraterij in een Russische cel zitten. Zette de milieuorganisatie in op een nieuwe pr-strategie?

De Nederlandse Greenpeace-activiste Faiza Oulahsen in een Russische cel
Het nieuwe boegbeeld van Greenpeace zit achter de tralies. Ver weg in Rusland, maar ook op foto's die tot vorige week prominent op zo'n beetje alle stations in Nederland hingen. Vanaf billboards ving de 26-jarige activiste Faiza Oulahsen blikken van zo veel mogelijk treinreizigers. "De Noordpool beschermen is geen misdaad" stond er onder haar gezicht, gevolgd door een nummer dat je kon sms'en als je het daarmee eens was - en wie is dat nou niet?

Naar de dreiging waarvoor Oulahsen de Noordpool precies probeert te behoeden, moesten de meeste mensen even googelen. Maar wat niemand kan zijn ontgaan, is dat haar protest is geëindigd in een Russische cel.

Sinds 19 september krijgt Greenpeace volop media-aandacht. Die dag enterde de Russische kustwacht het onder Nederlandse vlag varende schip Arctic Sunrise op verdenking van piraterij. Dat had niet mogen gebeuren, vindt de Nederlandse overheid, die een zaak aanspande bij het Zeerechttribunaal.

In kranten en op tv gaat het vooral over de zoveelste diplomatieke ruzie in een weinig feestelijk Nederland-Ruslandjaar. En over dertig bemanningsleden in een slecht verwarmde gevangenis. Greenpeace doopte ze 'The Arctic 30', een naam die ook een Britse rockband zou kunnen dragen.

Plotseling weer voorpagina's
De publiciteitsgolf overspoelt de missie die de klimaatactivisten naar het booreiland van Gazprom dreef, maar doet dat er toe? De laatste jaren was de organisatie steeds minder zichtbaar in de media. Dat roept vragen op: waarom haalt Greenpeace plotseling weer voorpagina's? En wat is eigenlijk de mediastrategie van deze club, waarvoor belangstelling van de pers zo belangrijk is?

Nee, Greenpeace staat niet per se te springen om een verhaal over zijn mediabeleid. "Ik vind dat altijd zulke nare stukjes", zegt een woordvoerster aan de telefoon. "Je komt er nooit voordelig uit." Om daar vijf minuten later op terug te komen. "Ach, misschien valt het ook wel mee met die narigheid." Ze belooft dat er wordt teruggebeld.

Publiciteitspiek
Dat ze zich bedenkt, kan te maken hebben met de huidige publiciteitspiek. "We merken dat de media sneller geneigd zijn over ons te schrijven als er een Nederlandse link is", zegt campagnedirecteur Joris Thijssen. Hij belt vanuit de trein naar Hamburg. "Het helpt als de overheid of een Nederlands bedrijf bij een actie betrokken is."

Natuurlijk staat het hoofddoel altijd voorop: een beter milieu. Greenpeace moet vechten voor lijfsbehoud. De organisatie is volledig onafhankelijk en neemt geen geld aan van overheden of bedrijven. Wel van donateurs en de Postcodeloterij. In hoeverre is de Noordpool gebaat bij de huidige mediastorm? Die vraag is niet eenvoudig te beantwoorden, zeker niet in vergelijking met een andere: hoe profiteert Greenpeace?

Donateurs
Het antwoord: donateurs. In 1991 waren het er 830.000, eind 2012 nog maar 466.000. Sinds de Arctic 30 in het nieuws zijn, is er een "lichte stijging in het aantal donateurs" te bespeuren, zegt campagnedirecteur Thijssen. Slecht nieuws kan ook goed nieuws zijn. Juist als acties ogenschijnlijk uit de hand lopen, groeit de aandacht voor de organisatie en daarmee het aantal donateurs.

Hoezeer de organisatie afhankelijk is van publiciteit, weet Hein-Anton van der Heijden. Als politicoloog aan de Universiteit van Amsterdam verdiept hij zich in de strategie van milieuorganisaties. "In het verleden wilde Greenpeace nog wel eens acties annuleren als ze niet verzekerd waren van media-aandacht."

De 'superprofessionele' mediastrategie werkt Greenpeace soms ook tegen, merkt hij. Journalisten zoeken liever naar de uitzondering dan naar de regel en werden halverwege de jaren negentig actiemoe. "Op redacties van kranten en tv-programma's zuchten ze als er wéér activisten in een fabrieksschoorsteen klimmen."

Dat is wel eens anders geweest. In de beginjaren van de Nederlandse Greenpeacetak, opgericht in 1979, werden persberichten soms letterlijk overgenomen. Het waren vooral positieve verhalen waarmee Greenpeace in de media opdook. De organisatie voerde met succes actie tegen Franse kernproeven en kreeg een verbod op het dumpen van kernafval in open zee voor elkaar. De jacht op walvissen werd stilgelegd en die op zeehondjes flink teruggebracht. Niemand wilde zich nog in zeehondenbont vertonen.

Datum: 19/11/2013
Bron: DeMorgen
Mening: Een schande dat Greenpeace wordt aangehouden en opgesloten door Rusland. Dit enkel omdat ze hun werk doen, de Noordpool proberen te beschermen tegen mensen die het kapot willen maken. Als de Russen niet stoppen met boren bij de Noordpool voor olie zal niet alleen de Noordpool kapot gaan, maar ook het leefgebied van de ijsberen. Het is een schande dat ze zo egoïstisch kunnen zijn. Ze denken niet meer aan de natuurlijke omgeving, enkel aan hun portemonnee. Vroeg of laat zal al de olie op zijn. Er zal dan hoogstwaarschijnlijk een crisis uitbreken. Dat dan allemaal door hen die alles hebben leeggeplunderd. Sinds de mens het dominante wezen is op deze wereld, hebben we elke maar de wereld kapot gemaakt. Vooral de laatste eeuwen.
Zal het nog wel goed komen met onze aarde als mensen die er voor opkomen, worden opgepakt?